Overslaan en naar de inhoud gaan
Home
  • Burgers
  • Professionals
  • Onderwijs
  • Blog
  • Contact
  • Jobs
  • Over Leefmilieu Brussel
  • Agenda
NL
  • FR
  • Home
  • Het milieu in Brussel
  • Diensten en aanvragen
  • Wetgeving
  • Onze acties
  • Tools en data
Rouge gorge © @Stefan Dooreman
  1. Home
  2. Het milieu in Brussel / De natuur beschermen
  3. Welke vogels kan je zien in Brussel?

Welke vogels kan je zien in Brussel?

  • Dieren
  • Biodiversiteit
  • Natuur
  • Vogels
  • Fauna

25 april 2022

Inhoud

  • Kraaien
  • Zwaluwen en de gierzwaluw
  • Parkieten

De meest bekende soorten, zoals de huismus en de koolmees, herkent iedereen. Maar wist u dat er ook heel wat zeldzame soorten voorkomen, zoals de slechtvalk, de huiszwaluw of de middelste bonte specht?

Vogels genieten in het Brussels Hoofdstedelijke Gewest van een absolute bescherming en er is een veelheid aan woonplaatsen of habitats.

Maar, in vergelijking met enkele tientallen jaren geleden, is er een achteruitgang merkbaar. Van de 100 soorten broedvogels zijn zeker 19 soorten bedreigd. En hoewel het totale aantal verschillende soorten broedvogels gedurende al die jaren ongeveer gelijk is gebleven, is het aandeel uitheemse broedvogels toegenomen.Dit houdt uiteraard in dat een aantal zeer zeldzame en inheemse soorten zijn verdwenen als broedvogel. Gezien de mogelijke negatieve impact van invasieve exoten op de inheemse soorten, wordt gewerkt aan het opstellen van actieplannen.

Kraaien

U hebt ze zeker al eens gezien (en gehoord!) wanneer ze zoekend naar eten over het grasperk huppelen in het park: de raafachtigen. Ze behoren tot de intelligentste vogels en toch worden ze vaak slecht begrepen en weinig geliefd door de mensen.

Verschillende soorten in het Brussels Gewest

De raafachtigen vormen in feite een familie van enkele soorten. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn de zwarte kraai (Corvus corone) en de ekster (Pica pica) de meest voorkomende. De zwarte kraai is een grote pekzwarte vogel. De ekster, met zwart-wit verenkleed, is wat kleiner maar heeft wel een lange staart.

Rol in het stedelijk ecosysteem

Zowel de zwarte kraai als de ekster spelen een belangrijke en niet te onderschatten rol in het stedelijk  ecosysteemGeheel van de planten- en dierengemeenschappen in een territorium, beschouwd in hun wisselwerking met de milieufactoren.  . Het zijn predatoren die nu en dan de nesten van andere broedvogels aanvallen. Wetenschappelijk onderzoek toonde echter aan dat er geen verband is tussen de predatie door kraaien en de achteruitgang van sommige soorten zangvogels.

Opportunisten

De zwarte kraai en de ekster zijn echte opportunisten, ze eten alles wat ze op hun weg tegenkomen. Ze ruimen ook veel afval op. Maar opgelet met het huisvuil: kraaien en eksters profiteren graag van vuilzakken die werden opengescheurd door huiskatten! Een algemene raad is dus om uw omgeving zo netjes mogelijk te houden. Hoe minder eten er te vinden is, hoe minder kraaien en eksters er zullen zijn.

Zwaluwen en de gierzwaluw

Zwaluwen zijn zangvogels die te herkennen zijn aan hun fladderende vlucht tijdens hun jacht naar insecten. Het zijn geen schuwe vogels. Zwaluwen komen in het voorjaar terug uit de overwinteringsgebieden en broeden in kolonieverband. In het Brussels gewest broeden de huiszwaluw en de boerenzwaluw.

De huiszwaluw

De huiszwaluw (Delichon urbica) treft men zowel in dorpen en steden aan als in open gebieden. Ze bouwen hun nest van modder onder overhangende daken en onder bruggen. Huiszwaluwen zijn zomergasten. Jaar na jaar keren ze in april terug naar het plekje waar ze geboren werden om er zelf te nestelen. De winter brengen ze door in Afrika.

De boerenzwaluw

De boerenzwaluw (Hirundo rustica) is gemakkelijk te herkennen aan zijn diepgevorkte staart en zijn donker verenpak met roodbruine keel en voorhoofd en witte buik. Het zijn trekvogels. Ze verblijven in ons land van april tot oktober en overwinteren in Afrika. Het mannetje en vrouwtje bouwen samen het komvormige nest met modder en verstevigen het met plantaardig materiaal. Boerenzwaluwen broeden in of rond boerderijen.

De oeverzwaluw

Tot de jaren 70 van de vorige eeuw broedde nog een derde soort zwaluw in het Brussels Gewest: de oeverzwaluw (riparia riparia). Na het verdwijnen van de laatste zandwinningsputten, verdwenen ook de laatste broedpopulaties. In 2008 werd langs de oever van de Molenvijver in Watermaal-Bosvoorde een houten broedwand gebouwd. Hopelijk biedt deze constructie ooit een atlernatief voor de verdwenen natuurlijke habitats.

Oeverzwaluwen worden enkel gezien in het voor- en najaar, wanneer de vogels van en naar hun overwinteringsgebieden in het zuiden vliegen.

Hoe kunt u de zwaluwen helpen?

Alle nesten van vogels, ook de nesten in aanmaak, zijn bij wet beschermd (Ord. 29/08/1991). Het is bijgevolg verboden ze te verwijderen of het aan-en afvliegen te beletten. Jammer genoeg is dat niet door iedereen geweten, en worden soms gevels gerestaureerd of stellingen geplaatst tegen gebouwen waar broedkolonies voorkomen. Tijdens het broedseizoen is dat nefast voor de zeldzame zwaluwen. Wie hierover vragen of klachten heeft, kan contact opnemen met ons Instituut.

De gierzwaluw

Veel mensen weten het niet maar gierzwaluwen (Apus apus) zijn geen echte zwaluwen. Ze behoren tot een aparte familie, de Apodidae ("pootlozen"). Gierzwaluwen zijn te herkennen aan hun sikkelvormige silhouet en hun onvermoeibare vlucht. Enkel voor de bouw van hun nest en het uitbroeden van de eieren komen ze aan de grond. De rest van hun leven brengen ze door in de lucht. Ze eten, drinken, slapen en paren al vliegend! Het zijn zomergasten die hier zijn van april tot augustus. Ze overwinteren boven equatoriaal en zuidelijk Afrika.

Gierzwaluwen komen als broedvogel voor in het centrum van de stad. Ze broeden er in losse kolonies in oude gebouwen. Net als de echte zwaluwen zijn deze vogels, hun nesten en hun eieren beschermd.

Parkieten

Er broeden 3 verschillende soorten parkieten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De Halsbandparkiet, de Grote Alexanderparkiet en de Monniksparkiet. Hoewel ze alle drie een hoofdzakelijk groene kleur hebben, kan u ze wel van elkaar onderscheiden mits wat oefening. Af en toe ziet of hoort u ook gele of blauwe parkieten, zoals de Grasparkiet of de Valkparkiet. Blijkbaar is ons klimaat niet gunstig voor deze soorten om te overleven en zich voort te planten.

Grote groene parkieten

Van de 3 soorten broedende parkieten worden de Halsbandparkiet en de Grote Alexanderparkiet het vaakst met elkaar verward. Dat is logisch aangezien beide soorten sterk op elkaar gelijken, zowel qua uiterlijk als qua gedrag. Beide zijn forse groene parkieten die in boomholten broeden. Buiten het broedseizoen verzamelen ze elke avond in dezelfde, grote slaapplaatsen. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn er sinds jaren 2 zulke gekende slaapplaatsen: het Elisabethpark in Koekelberg en de Navo-site te Evere. Op beide plaatsen slapen duizenden parkieten bij elkaar.

Monniksparkiet

De derde soort is wat kleiner dan de twee voorgaande. Ook gedragen ze zich helemaal anders. Monniksparkieten overnachten niet in gemeenschappelijke slaapplaatsen, maar blijven het hele jaar in hun nest. Dit zijn grote bouwsels die wel enkele meters groot kunnen worden. In de nesten is het warm genoeg om de strenge winters te kunnen overleven.

Exoten

Parkieten zijn soorten die in subtropische gebieden leven. De parkieten die we bij ons zien horen hier oorspronkelijk dus niet thuis. Het zijn dieren die uit gevangenschap wisten te ontsnapten en die konden overleven in onze natuur. Sommige soorten konden zich ook voortplanten. Door een gebrek aan natuurlijke vijanden slaagden ze erin om zich zeer succesvol voort te planten, in die mate zelfs, dat er wordt gevreesd dat ze inheemse diersoorten zouden verdringen. Leefmilieu Brussel – BIM waakt erover dat dit niet gebeurt.

Om te downloaden

  • pdfDe monitoring van vogelpopulaties in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest - Rapport 2022 (FR)
  • pdfFactsheet 23. Avifauna in gebouwen en mobilisatie voor het behoud ervan (.pdf) opent een nieuw venster(.PDF, 1.88 MB)
  • pdfBiodiversiteit in Brussel
  • pdfVossen, kraaien, eksters, parkieten... Thuis in de stad
  • pdfDe halsbandparkiet en de grote Alexanderparkiet - Psittacula krameri en psittacula eupatria
  • pdfDe monniksparkiet - Myiopsitta monachus
  • pdfWeiserbs, A. & paquet, J.-Y., Oiseaux communs de Bruxelles – Evolution 1992-2008 in Oiseaux de Bruxelles n°1. Aves, Liège, 2009, 8p. ( in FR)
  • pdfDe zwarte kraai - Corvus corone
  • pdfDe gierzwaluw
  • pdfVogels van het Brusselse Hoofdstedlijk Gewest

Om een papieren versie te bestellen: 02 775 75 75 of neem contact op met de dienst Info-Leefmilieu via e-mail

Nuttige links

  • website Aves (FR)

Delen:

  • Share this on Facebook
  • Share this on Linkedin
  • Share this on Twitter
  • Share this on Email
  • Share this on Print

Inhoud

  • Kraaien
  • Zwaluwen en de gierzwaluw
  • Parkieten

Over hetzelfde onderwerp

Agenda

  • Initiation à la flore urbaine de Bruxelles
  • Openluchtzwemmen in Brussel

Nieuws

  • Vogelgriep in Brussel
  • Regeneratie van de bosmassieven in het Woluwepark
  • Verslag over de staat van de natuur in het Brussels Hoofdstedelijk gewest

Diensten en aanvragen

  • Melding van verwaarlozing of mishandeling van dieren

Onze acties

  • Brusselse Raad voor dierenwelzijn

Tools en data

  • Waar mijn hond uitlaten?
  • Groene ruimten en biodiversiteit: stand van zaken

Wetgeving

  • Hebt u een milieuvergunning nodig voor het kweken, opvangen, houden of huisvesten van dieren?
  • Bescherming van de natuur: uw verplichtingen
  • Europese en Brusselse regelgeving ter bestrijding van invasieve uitheemse soorten

Onze suggesties

Papillon

Welke insecten en ongewervelde dieren kan je zien in Brussel?

27/07/2021
  • Dieren
  • Biodiversiteit
  • Natuur
Een van hen is het prachtige Vliegend hert, het grootste insect van Europa. Wanneer u veel geluk hebt, ziet u er misschien tijdens een warme zomeravondwandeling in Watermaal-Bosvoorde of in het westen van Ukkel.
Lees verder about Welke insecten en ongewervelde dieren kan je zien in Brussel?

Eekhoorns, vossen, vleermuizen, … welke zoogdieren vind je in Brussel?

14/01/2021
  • Dieren
  • Biodiversiteit
  • Natuur
Tot op heden werden 48 verschillende soorten zoogdieren gedetermineerd in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Deze grote soortenrijkdom is hoogst opmerkelijk voor een sterk verstedelijkt gebied.
Lees verder about Eekhoorns, vossen, vleermuizen, … welke zoogdieren vind je in Brussel?

Bijen en bestuivers

04/11/2020
  • Dieren
  • Biodiversiteit
  • Natuur
Bestuivende insecten (bijen, vlinders, bloemvliegen, kevers, trips, enz.) zijn onmisbare organismen voor het leven zoals we dat kennen.
Lees verder about Bijen en bestuivers

Ecologische en sanitaire problemen

28/09/2020
  • Biodiversiteit
  • Natuur
  • Dieren
De aanwezigheid van uitheemse soorten vormt een van de grootste bedreigingen van de biodiversiteit.
Lees verder about Ecologische en sanitaire problemen

Rechtstreeks van de blog

Tournesol avec vue sur la ville

Mijn natuurlijke tuin zorgt voor meer biodiversiteit

15/07/2021
  • Biodiversiteit
  • Natuur
  • Groene ruimten
Een goede plantenkeuze is een voorwaarde voor een mooie tuin.  En meer biodiversiteit komt dan vanzelf: vertrouw gewoon op de natuur en kies inheemse planten!
Lees verder about Mijn natuurlijke tuin zorgt voor meer biodiversiteit

Je hond los laten lopen: waar en hoe?

29/10/2022
  • Dieren
  • Welzijn
  • Groene ruimten
Er zijn 21 losloopzones voor honden in de Brusselse parken. Ontdek ze allemaal!
Lees verder about Waar kan je in Brussel je hond vrij laten rondlopen?

Top 5 van de Brusselse parken waar je aan urban sports kan doen

12/10/2021
  • Natuur
  • Gezondheid
  • Welzijn
Selectie van 5 Brusselse parken waar je parkour, slackline, streetball, running of ultimate frisbee in de openlucht kan beoefenen.
Lees verder about In welke parken kan je urban sports beoefenen in Brussel?

Ik kweek kippen

05/08/2021
  • Dieren
  • Afval
het platteland, maar ook in de stad. Verscheidene Waalse gemeenten, waaronder Moeskroen en Zinnik, promoten trouwens actief dit soort van initiatieven.
Lees verder about Ik kweek kippen
Ontdek de blog

Het milieu in Brussel

  • Milieubewuste keuzes maken
  • Onze gezondheid beschermen
  • Renoveren en bouwen
  • De natuur beschermen
  • Brussel duurzaam veranderen
  • De natuur in de stad ontdekken
  • Dierenwelzijn garanderen

Het milieu in Brussel

  • Milieubewuste keuzes maken
  • Onze gezondheid beschermen
  • Renoveren en bouwen
  • De natuur beschermen
  • Brussel duurzaam veranderen
  • De natuur in de stad ontdekken
  • Dierenwelzijn garanderen

Diensten en aanvragen

  • Premies en financiële steun
  • Advies en begeleiding
  • Klachten, meldingen en waarschuwingen
  • Milieuvergunningsaanvraag
  • Erkende en geregistreerde professionals vinden
  • Projectoproepen

Diensten en aanvragen

  • Premies en financiële steun
  • Advies en begeleiding
  • Klachten, meldingen en waarschuwingen
  • Milieuvergunningsaanvraag
  • Erkende en geregistreerde professionals vinden
  • Projectoproepen

Wetgeving

  • Wetteksten
  • Verplichtingen en vergunningen

Wetgeving

  • Wetteksten
  • Verplichtingen en vergunningen

Onze acties

  • Gewestelijke plannen en beleid
  • Preventie en inspectie
  • Projecten en resultaten

Onze acties

  • Gewestelijke plannen en beleid
  • Preventie en inspectie
  • Projecten en resultaten

Tools en data

  • Kaarten
  • Websites en tools
  • Het milieu: stand van zaken
  • Lesmateriaal opleidingen en seminaries

Tools en data

  • Kaarten
  • Websites en tools
  • Het milieu: stand van zaken
  • Lesmateriaal opleidingen en seminaries
  • Pers
Blog burgers
Website Professionals
Website Onderwijs

Volg ons

  • Facebook
  • Twitter
  • Linkedin
  • Youtube
  • Instagram

Nieuwsbrieven

Blijf op de hoogte

Ik schrijf me in
  • Toegang tot milieu-informatie
  • Toegankelijkheidsverklaring
  • Eco-design
  • Wettelijke bepalingen
  • Transparantie