#PlantHealth4Life beschermt onze planeet – en wij helpen een handje!
5 min. leestijd
Spot je op reis een prachtige exotische plant? Neem er dan een foto van, maar neem hem niet mee in je bagage. Dat is het idee achter de campagne #PlantHealth4Life, waarmee de Europese Unie iedereen oproept om het behoud van ons natuurlijk erfgoed te verzekeren. Ontdek waarom de gezondheid van planten zo belangrijk is, en wat je zelf kan doen om onze planten te beschermen.
Planten zijn het fundament van ons bestaan: ze maken de weg vrij voor een duurzame toekomst. Maar door onze huidige levensstijl en de opwarming van de aarde zijn onze groene vrienden in gevaar. Plantenplagen dreigen onze ecosystemen te overweldigen, met verwoestende economische en ecologische gevolgen. Daarom doen de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu Brussel mee met #PlantHealth4Life.
Exotische plantenplagen bedreigen ons ecosysteem
“Planten zijn de pijler van het leven op aarde, ze voorzien ons van voedsel en zuurstof en dragen bij aan onze gezondheid en ons welzijn. Helaas gaat jaarlijks tot 30% van onze voedselgewassen verloren als gevolg van plantenziekten en -plagen”, legt professor Barbara De Coninck van het KU Leuven Plant Instituut (PLI) uit. Als onderzoeker binnen het Departement Biosystemen van de KU Leuven en lid van het Plant Health and Protection Laboratory is ze gespecialiseerd in deze materie.
“Door de toenemende mobiliteit van zowel planten als mensen en de invloed van klimaatveranderingWijst op trage variaties van de klimaatskenmerken mettertijd, op een welbepaalde plaats: opwarming of afkoeling. Sommige vormen van luchtvervuiling, veroorzaakt door menselijke activiteiten, zijn een bedreiging voor het klimaat in de zin dat er een globale opwarming zou kunnen ontstaan. Dit verschijnsel kan belangrijke schade veroorzaken: stijging van de zeeniveaus, verergering van de uiterste klimaatsverschijnselen (droogtes, overstromingen, wervelstormen, enz.), destabilisatie van de bossen, bedreiging voor de zoetwatervoorraden, moeilijkheden voor de landbouw, woestijnvorming, vermindering van de biodiversiteit, verspreiding van tropische ziekten, enz. vervagen de grenzen die ooit bescherming boden tegen bedreigingen. De introductie van een ziekteverwekker of plaag in een nieuwe omgeving kan het biologisch evenwicht verstoren en het risico op uitbraken vergroten, wat zowel de voedselproductie als onze ecosystemen in gevaar brengt”, aldus professor De Coninck. “Het is dus van essentieel belang dat we ons bewust worden van het risico van het verspreiden van ziekten en plagen om onze gewassen en natuur te beschermen.”
Het gevaar van reizen en uitheemse planten
Stel je even voor: je keert terug van een fantastische reis naar een land buiten de EU, met zaden van een fascinerende plant die je onderweg hebt ontdekt. Die kleine zaadjes zijn voor jou een mooi aandenken aan een leuke tijd, maar kunnen tegelijkertijd plagen herbergen die het potentieel hebben om onze inheemse planten te vernietigen. Het klinkt haast ongelofelijk, maar niets is minder waar.
“De campagne #PlantHealth4Life is bedoeld om de aandacht te vestigen op de mobiliteit van plantenziekten en -plagen. Reizigers kunnen een rol spelen in de verspreiding ervan door planten of zaden mee te nemen naar Europa die ernstige epidemieën kunnen veroorzaken”, vertelt dr. Claude Bragard, voorzitter van het EFSA-panel voor plantgezondheid en professor aan de UCLouvain. Lees dus voordat je je koffer pakt de geldende voorschriften over het meenemen van planten, vruchten, zaden, bloemen en groenten vanuit de regio waar je naartoe gaat.
Goed om te weten
De dreiging is dichter bij huis dan je denkt. In 2018 werd de bacterie Xylella fastidiosa voor het eerst in België ontdekt bij olijfbomen uit Spanje die verdachte symptomen vertoonden. Besmette en andere vatbare planten werden zo snel mogelijk vernietigd binnen een straal van 50 meter. Ook onze aardappelen liepen al gevaar door de bacterie Ralstonia solanacearum die op dit moment nog steeds aanwezig is in Belgische waterlopen.
Exotische planten in de tuin
Ook verantwoord tuinieren is belangrijk om ons ecosysteemGeheel van de planten- en dierengemeenschappen in een territorium, beschouwd in hun wisselwerking met de milieufactoren. te beschermen. Hou bij het uitkiezen van planten voor je tuin dan ook rekening met hun voorkeuren. Inheemse planten kunnen vaak makkelijk gedijen in je tuin – iets dat niet vanzelfsprekend is voor exoten. Bovendien is regelmatige plaagbestrijding essentieel om te voorkomen dat ziekten zich verspreiden en om te zorgen voor een optimale gezondheid van de planten. Hoewel sommige plaagorganismen en ziekten niet direct zichtbaar zijn, is het een goede gewoonte om je planten in de gaten te houden en potentiële bedreigingen aan te pakken zodra je ze ziet. Ook als je planten koopt via het internet die niet gecontroleerd of gecertificeerd zijn, kan je zonder het te weten nieuwe plagen introduceren.
Bezoek de website van #PlantHealth4Life
Vind een schat aan informatie, materialen en boeiende 3D-videos die je meenemen op een reis door de wereld van plantengezondheid. Of je nu in België bent of op reis gaat naar Costa Rica, Marokko of Canada: er zijn tal van manieren om betrokken te raken. Ontdek hoe je een rol kunt spelen in dit essentiële initiatief!
Samen tegen invasieve planten
Met #PlantHealth4Life hebben we de kracht om een groenere, gezondere toekomst te verzekeren voor onszelf, de maatschappij en de planeet. Samen willen we een golf van bewustwording creëren en strijden voor de gezondheid van onze planten. “Met deze campagne willen we het bewustzijn over de gezondheid van planten vergroten”, aldus nog dr. Bragard. “Net als mensen en dieren worden ook planten aangetast door tal van ziekten of zijn ze het doelwit van plagen. Deze problemen zijn niet alleen belangrijk voor onze gewassen, maar ook voor ons milieu.”
Doe mee en grijp je kans om met kleine, doordachte stappen een groot verschil te maken in het beschermen van onze biodiversiteitDe diversiteit aan levende soorten die zich kunnen in stand houden en die zich zonder externe hulp kunnen voortplanten (fauna en flora).. Praat met je vrienden, collega’s of kinderen over het belang van onze planten en word ambassadeur van hun gezondheid.