Low Emission Mobility: de lucht gezonder maken door het aantal vervuilende voertuigen te beperken
- Mobiliteit
- Lucht
- Gezondheid
- Studie
- Voertuigen
- Uitstoot
De luchtkwaliteit en de gezondheid van de inwoners verbeteren is een prioriteit in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Daarom is het grondgebied een Lage-emissiezone (LEZ) geworden, waardoor de toegang vanaf 2018 werd beperkt voor de meest vervuilende voertuigen.
Inhoud
Om de doelstellingen voor de verbetering van de luchtkwaliteit en vermindering van de CO2-uitstoot te concretiseren, heeft het Brussels Gewest een ‘Low Emission Mobility’-roadmap (.pdf) opgesteld. In die roadmap wordt de strategie voor de uitfasering van voertuigen met een verbrandingsmotor (benzine en diesel) in het Gewest beschreven. Doel: voor een gezonde omgeving zorgen om in te ademen, de mobiliteit koolstofarm* maken en zo de klimaatdoelstellingen van het Gewest te bereiken.
Nu al zijn er twee belangrijke data vastgelegd: 2030 met het verbod op dieselvoertuigen en lichte bestelwagens en 2035 met het verbod op benzine-, LPG- en CNG-voertuigen en lichte bestelwagens.
Luchtkwaliteit en volksgezondheid
Waarom een Lage-emissiezone in Brussel? Het wegverkeer is een van de belangrijkste bronnen van de uitstoot van luchtverontreinigende stoffen en broeikasgassenGas dat een gedeelte van de zonnestralen absorbeert en herverdeelt onder de vorm van stralingen, die andere gasmoleculen ontmoeten en zodoende het proces herhalen en het broeikaseffect veroorzaken, met een warmteverhoging als gevolg. De belangrijkste broeikasgassen waarvan de oorsprong voornamelijk met menselijke activiteiten verband houden zijn kooldioxide (CO2), methaan (CH4) en troposferisch ozon (O3). in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In 2021 was het wegverkeer alleen verantwoordelijk voor 53% van de uitstoot van stikstofoxide en 23% van de uitstoot van fijne deeltjes PM2,5.
Deze emissies dragen bij tot de klimaatopwarming en de verslechtering van de luchtkwaliteit, die de oorzaak is van 900 vroegtijdige overlijdens per jaar, ademhalings- en hart- en vaatziekten en andere gezondheidsproblemen bij de Brusselaars. Vooral de meest kwetsbare personen, jonge kinderen en ouderen, ondervinden de nadelen. Die vaststelling heeft ertoe geleid dat de Brusselse Hoofdstedelijke Regering zijn wil om de ontwikkeling van de LEZ verder te zetten, heeft bevestigd, in de eerste plaats door het verkeer van dieselauto's aan te pakken.
De transportsector in het Brussels Gewest is verantwoordelijk voor ongeveer 23% van de CO2 emissies (2021), die bijdragen tot de opwarming van de aarde. Om zijn doelstelling te halen om de uitstoot van broeikasgassen (CO2 ) tegen 2030 met 47% te verminderen (in vergelijking met 2005), heeft het Gewest een verbod ingesteld op het gebruik van voertuigen met inwendige verbranding tegen 2036, vooral omdat de CO2 -uitstoot van de transportsector sinds de jaren 1990 constant is gebleven.
Het stappenplan voor een mobiliteit met weinig uitstoot
In juni 2022 heeft de Brusselse regering de ‘Low Emission Mobility’-Roadmap ingevoerd.
Dat stappenplan omvat de doelstellingen per voertuigcategorie, de kalender van de Brusselse LEZ voor de periode van 2025-2036 en alle maatregelen die ervoor zorgen dat verbrandingsmotoren op een eerlijke, inclusieve, efficiënte manier uit Brussel kunnen worden geweerd in overleg met alle betrokken partijen.
Het Gewest werkt tegelijkertijd aan de uitrol van infrastructuur van oplaadmogelijkheden voor elektrische voertuigen. Een ambitieus traject naar de daling van de uitstoot van transport. Op die manier levert Brussel dezelfde inspanningen die worden geleverd in andere steden zoals Londen, Parijs of Amsterdam.
Om te downloaden
Goed om te weten
In 2022 hebben de resultaten van de meetcampagne "Curieuzenair", een participatief wetenschappelijk project dat de luchtkwaliteit in Brussel analyseert, aangetoond dat de vervuiling voelbaarder is in achtergestelde wijken, aangezien er daar meer verkeer is.
Een inclusieve roadmap in samenwerking met alle partners
Om het stappenplan voor de Low Emission Mobility op te stellen, heeft Leefmilieu Brussel alle partijen geraadpleegd die betrokken zijn bij de toelating van de meest vervuilende voertuigen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de uitfasering van voertuigen met een verbrandingsmotor.
Die raadpleging werd in twee fasen uitgevoerd:
- Een eerste inclusieve denkoefening over de verschillende aspecten waarmee er rekening gehouden moet worden (impact op het leefmilieu, de mobiliteit en sociaaleconomische en budgettaire gevolgen) en over de beschikbaarheid van alternatieve technologieën, de nodige infrastructuur en alternatieven voor de auto.
- De maatregelen die uitgevoerd moeten worden concreet maken via een up-to-date kalender.
Impactonderzoeken over het einde van diesel en benzine
Wat zal de impact zijn van de uitfasering van dieselvoertuigen en voertuigen met een verbrandingsmotor op het vlak van mobiliteit, lucht, klimaat en gezondheid? Leefmilieu Brussel heeft meerdere onderzoeken laten uitvoeren in die domeinen om de goede verwezenlijking van het mobiliteitsbeleid van Leefmilieu Brussel mogelijk te maken.
‘Impact op de gezondheid’
De verwachte verbetering van de luchtkwaliteit als gevolg van de uitfasering van de verbrandingsmotor en de uitvoering van het Good Move-plan zal tussen 100 en 110 vroegtijdige sterfgevallen per jaar voorkomen, het aantal NO₂-gerelateerde ziekten met 25% doen dalen en een besparing van 100 tot 350 miljoen euro aan gezondheidsgerelateerde uitgaven opleveren.

‘Impact op de uitstoot van het transport’
De voorspellingen tonen aan dat het stapsgewijze verbod van dieselvoertuigen en vervolgens benzinevoertuigen samen met een daling van het verkeer zoals voorzien in het Good Move-plan, zouden kunnen zorgen voor een daling van 75% van de rechtstreekse CO2-uitstoot van het transport in het Gewest tegen 2030 (in vergelijking met een scenario zonder uitfasering van verbrandingsmotoren en zonder Good Move). Bijgevolg draagt het sterk bij aan de klimaatneutraliteit waar het Brussels Hoofdstedelijk Gewest naar streeft tegen 2050.
‘Technologische evoluties en impact op het leefmilieu en energie’
Er werd ook een onderzoek uitgevoerd naar de meest geschikte technologische keuze voor de toekomst. Een vergelijkende analyse van de verschillende soorten brandstoffen en motortypes over heel hun levensduur toont aan dat er twee oplossingen bestaan om gemotoriseerd transport koolstofarm te maken: het gewicht doen dalen (waardoor er minder energie nodig is, wat ook de brandstof is) en elektrisch maken (dankzij de meer efficiënte elektrische motor kan er een beroep gedaan worden op energiebronnen die minder koolstof uitstoten).
Parallel daaraan moet er nog steeds gestreefd worden naar de wagen minder gebruiken en meer kiezen voor andere vervoersmiddelen.
‘Socio-economische impact’
De evolutie van de prijzen en de ontwikkeling van de tweedehandsmarkt zullen elektrische opties economisch haalbaarder maken. Die overgang zal ook de innovatie in bepaalde sectoren stimuleren. Maar bepaalde kleine en middelgrote ondernemingen die beschikken over bedrijfsvoertuigen zullen waarschijnlijk hulp nodig hebben.
Voor particulieren toont het onderzoek weinig negatieve globale impact aan voor de vooropgestelde doelstelling. Het is echter een goed idee om begeleidingsmaatregelen in te voeren, zowel voor professionals als voor particulieren om ervoor te zorgen dat deze transitie eerlijk en inclusief blijft.
‘Impact op de mobiliteit van personen en goederen’
De enquête die werd uitgevoerd in het kader van dit onderzoek toont aan dat de Lage-emissiezone geen belangrijke hefboom is om een modal shift te bereiken. Een klein deel van de Brusselaars die met de LEZ in aanraking komt, is van plan geen auto meer te kopen. De meerderheid van de pendelaars wil wel een nieuw voertuig kopen dat aan de LEZ-criteria voldoet.
Om te downloaden
- pdfImpact op de uitstoot van het vervoer
- pdfImpact op de gezondheid
- pdfTechnologische evoluties en impact op leefmilieu en energie
- pdfImpact op de mobiliteit van personen
- pdfImpact op goederen
- pdfSociaaleconomische impact
- pdfSamenvatting van de Impactstudie op milieu en energie, technologie, socio-economische aspecten en mobiliteit
- pdfBenchmarking van zero-emissiebeleid in andere steden
- pdfAnalyse van de begeleidingsmaatregelen voor inwoners en bedrijven die geïmpacteerd zijn door de Lage Emissiezone” (studie in het Frans)
Nuttige links
- Alle informatie over de Lage-emissiezone in Brussel
- Lage-emissiezone (LEZ) en de begeleidingsmaatregelen voor de burgers
- Elektrificatie en de begeleidingsmaatregelen voor de burgers
- Lage-emissiezone (LEZ) en de begeleidingsmaatregelen voor bedrijven
- Elektrificatie en de begeleidingsmaatregelen voor bedrijven