Achter de schermen van de milieu-inspectie in Brusselse bedrijven

Hoe verloopt een milieu-inspectie in een bedrijf? Waaruit bestaat de opdracht en welke zijn de doelstellingen? Laten we een kijkje nemen achter de schermen van dit afwisselende en geëngageerde beroep, met K.Tran, departementshoofd en inspecteur voor Leefmilieu Brussel.

Controleren om de gezondheid en het leefmilieu te beschermen

"Het algemene doel is om het risico op incidenten of milieuvervuiling te voorkomen of tot een minimum te beperken en, indien nodig, te verhelpen", legt K.Tran uit. 

"Binnen dit kader zijn bepaalde installaties onderworpen aan een milieuvergunningDe milieuvergunning, voorheen ‘commodo-incommodo’- exploitatievergunning genoemd, is een document met de technische voorschriften die de exploitant van een installatie (bv. tankstation, drukkerij, stomerij, enz.) moet naleven. De door de administratie vastgelegde voorwaarden zijn bedoeld om de bescherming te waarborgen tegen de gevaren, hinder of ongemakken die een installatie of activiteit direct of indirect kan veroorzaken voor het milieu, de gezondheid of de veiligheid van de bevolking, met inbegrip van personen die zich binnen de grenzen van een installatie bevinden zonder daar als werknemer te kunnen worden beschermd. Meer informatie over de milieuvergunning, omdat ze een risico op ongevallen of vervuiling inhouden. Bedrijven zijn verplicht om ervoor te zorgen dat ze de overlast voor de buurt en het milieu beperken. "

Verschillende bedrijven onder de loep

“Er zijn verschillende bedrijven die we moeten controleren: 

• Bedrijven waarvan de industriële activiteiten ernstige risico's op ongevallen inhouden. Zij worden als ‘Seveso-inrichting’ aangeduid op basis van de hoeveelheid gevaarlijke producten die er potentieel aanwezig zijn. 
• Grote bedrijven waarvoor een milieuvergunningDe milieuvergunning, voorheen ‘commodo-incommodo’- exploitatievergunning genoemd, is een document met de technische voorschriften die de exploitant van een installatie (bv. tankstation, drukkerij, stomerij, enz.) moet naleven. De door de administratie vastgelegde voorwaarden zijn bedoeld om de bescherming te waarborgen tegen de gevaren, hinder of ongemakken die een installatie of activiteit direct of indirect kan veroorzaken voor het milieu, de gezondheid of de veiligheid van de bevolking, met inbegrip van personen die zich binnen de grenzen van een installatie bevinden zonder daar als werknemer te kunnen worden beschermd. Meer informatie over de milieuvergunning vereist is. De frequentie van de inspecties wordt bepaald aan de hand van een methodologische tool voor risicoanalyses, het IRAM. Het risico wordt bepaald door de activiteitensector en het type installaties.
• Bedrijven die een milieuvergunning nodig hebben, maar die niet hebben, of waarvan het dossier onvolledig is of is verlopen. In die gevallen moet een inspectie ter plaatse worden gepland."

De verschillende stappen bij een inspectie

1. Elk controledossier wordt toegewezen aan een inspecteur, die instaat voor het verzamelen van informatie over het bedrijf (Kruispuntbank, informatie beschikbaar op het internet ...). 
2. Voor complexe installaties wordt de controle op het terrein gepland met een preventieadviseur of een technisch deskundige, om een volledige audit uit te voeren. Vaak gaat het om een onaangekondigd bezoek, met het verzoek te worden begeleid naar de nodige ruimten. 
3. Indien het bezoek niet tot opmerkingen leidt, volgt een brief ter afsluiting van het dossier en wordt de exploitant aangemoedigd op deze wijze verder te gaan. In geval van non-conformiteit volgt een waarschuwing en wordt een nieuw bezoek gepland. Afhankelijk van de ernst van de situatie start een procedure van formele ingebrekestelling, gevolgd door een verscherpt toezicht. 

Bewustzijn van de risico’s

"Onder de bedrijven die over een milieuvergunningDe milieuvergunning, voorheen ‘commodo-incommodo’- exploitatievergunning genoemd, is een document met de technische voorschriften die de exploitant van een installatie (bv. tankstation, drukkerij, stomerij, enz.) moet naleven. De door de administratie vastgelegde voorwaarden zijn bedoeld om de bescherming te waarborgen tegen de gevaren, hinder of ongemakken die een installatie of activiteit direct of indirect kan veroorzaken voor het milieu, de gezondheid of de veiligheid van de bevolking, met inbegrip van personen die zich binnen de grenzen van een installatie bevinden zonder daar als werknemer te kunnen worden beschermd. Meer informatie over de milieuvergunning moeten beschikken, zijn veel oudere Brusselse bedrijven, kleine familiale ondernemingen die zich niet altijd bewust zijn van de risico's", legt K.Tran uit. Soms werd de informatie bij de overname niet doorgegeven. Zo was er een klein bedrijf dat een product opsloeg dat door uitdroging explosief was geworden. We hebben dan de tussenkomst van de ontmijningsdienst van Defensie gevraagd.

De inspectie na een klacht van geluidsoverlast ...

K.Tran vertelt ons meer over de rol van het inspectoraat: "Wij maken een afspraak met de klager en eventueel met het bedrijf, als een uitschakeling of manipulatie van de verdachte installatie noodzakelijk is. Dit houdt bijvoorbeeld in dat er geluidsmetingen komen, dat er een geluidsniveaumeter geplaatst wordt en dat we toezien op de naleving van de Brusselse regelgeving. Het verslag wordt aan alle partijen overgemaakt, met het verzoek het probleem op te lossen – bijvoorbeeld door de werkingsuren aan te passen of door het plaatsen van geluidsisolatie."

... of over de lozing van gebruikte olie

"Tijdens de inspectie onderzoeken we, soms in samenwerking met andere diensten, de oorzaak van het probleem en objectiveren we de gevolgen. Dit leidt soms tot een uitgebreide controle van de installaties van het bedrijf."

Het proces-verbaal

Voor alle vastgestelde inbreuken kan het onderzoek leiden tot het opstellen van een proces-verbaal, dat wordt overgemaakt aan het parket van Brussel. Dat beslist dan om de inbreuk al dan niet te vervolgen. Als binnen zes maanden geen besluit is genomen, wordt de zaak terugverwezen naar de juridische dienst, die overgaat tot een administratief onderzoek, waarbij het bedrijf de gelegenheid krijgt om zich te verdedigen. Zo kan een administratieve boete worden opgelegd, afhankelijk van de ernst van de overtreding. "

De milieuvergunning in de loop van de tijd

"Veel bedrijven vergeten dat ze hun vergunning moeten bijwerken als een installatie of activiteit wordt aangepast, en dat ze ongeveer om de 15 jaar moet worden vernieuwd. Er wordt altijd een herinnering gestuurd, maar de brief kan verloren gaan, vooral wanneer de exploitant verandert ... Het is dus belangrijk om ervoor te zorgen dat de informatie wordt overgedragen. En het is altijd eenvoudiger om een bestaande vergunning over te dragen of te verlengen dan om een nieuwe aan te vragen."

De bedrijven begeleiden

"Tijdens de bezoeken herinneren wij de mensen aan de verplichtingen van de milieuvergunningDe milieuvergunning, voorheen ‘commodo-incommodo’- exploitatievergunning genoemd, is een document met de technische voorschriften die de exploitant van een installatie (bv. tankstation, drukkerij, stomerij, enz.) moet naleven. De door de administratie vastgelegde voorwaarden zijn bedoeld om de bescherming te waarborgen tegen de gevaren, hinder of ongemakken die een installatie of activiteit direct of indirect kan veroorzaken voor het milieu, de gezondheid of de veiligheid van de bevolking, met inbegrip van personen die zich binnen de grenzen van een installatie bevinden zonder daar als werknemer te kunnen worden beschermd. Meer informatie over de milieuvergunning, de voorwaarden voor opslag en de nodige inrichtingen voor bepaalde installaties.

De milieuvergunning omvat de technische eisen waaraan moet worden voldaan om de installaties veilig te exploiteren en de overlast ervan te beperken. De dienst Vergunningen van Leefmilieu Brussel stelt een praktische gids ter beschikking van bedrijven met de belangrijkste verplichtingen voor bepaalde veelvoorkomende activiteiten of installaties. Waar nodig verwijzen we organisaties naar hub.brussels. Het Brussels Agentschap voor Bedrijfsondersteuning helpt hen met de administratieve procedures voor milieuvergunningen of de toekenning van premies."