Verplichtingen tot recyclage, hergebruik en terugname van gevaarlijk automobielafval

Afgedankte voertuigen

Een voertuig wordt in vier gevallen beschouwd als ‘afgedankt’ en dus als afval:

• het wordt of kan niet meer worden gebruikt voor zijn oorspronkelijke doel en de bezitter wil het wegdoen of heeft het voornemen of de verplichting om het weg te doen;
• het is op het einde van zijn levensduur en zal niet meer in het verkeer worden gebracht (wrak, technisch totaal verlies, …);
• het beschikt niet meer over alle boorddocumenten (geldig inschrijvingsbewijs en geldig of minder dan twee jaar vervallen  schouwingsbewijs);

Oldtimers, collectie- of tentoonstellingswagens worden niet beschouwd als afgedankte voertuigen. Dat geldt ook voor wagens voor gerechtelijk vooronderzoek of inbeslagneming of wagens die gebruikt worden voor didactische doeleinden .

Een afgedankt voertuig is gevaarlijk afval zolang het niet werd gedepollueerd in een gespecialiseerd centrum.  U mag geen afgedankte voertuigen houden of demonteren. U moet de specifieke keten voor de verwerking van dit bijzonder afval, dat aan terugnameplicht onderworpen is, respecteren.

Valorisatie

Volgens de Europese doelstelling moet 95 % van het gewicht van de afgedankte voertuigen worden hergebruiktHet hergebruik bestaat uit het behoud van een voorwerp om het ongewijzigd opnieuw te gebruiken, eventueel na een voorbereiding voor hergebruik. Bijvoorbeeld: bakstenen worden afgebroken en hergebruikt voor een nieuwe muur nadat ze werden gereinigd en gecontroleerd. , gerecycleerd of op een nuttige manier toegepast. Terwijl het metaal naar de staalindustrie gaat, kunnen ook losse onderdelen, plastic en glas bijvoorbeeld, een tweede leven krijgen.

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest stelt een milieubeleidsovereenkomst dezelfde doelstellingen voorop.

Het is Febelauto die instaat voor de organisatie en opvolging van het beheer van afgedankte voertuigen ter naleving van de wetgeving.

Terugnameplicht

Als u als concessiehouder een nieuw voertuig verkoopt, bent u verplicht om de oude, afgedankte auto terug te nemen volgens het ‘1-tegen-1’-principe. Het moet een voertuig van hetzelfde type, maar niet noodzakelijk van hetzelfde merk zijn.

Zelfs zonder aankoop bent u als concessiehouder, garagist of sloper verplicht om een afgedankt voertuig terug te nemen, op voorwaarde dat het volledig is, al minstens zes maanden in België is ingeschreven en alle boorddocumenten aanwezig zijn.

Als dat het geval is, moet u het voertuig gratis terugnemen en de eigenaar een overnamecertificaat overhandigen.

Als het voertuig niet aan deze voorwaarden voldoet, verwijst u de eigenaar door naar een geregistreerd demonteercentrum of erkend vernietigingscentrum.

Waar naartoe met uw afgedankte voertuigen?

Inzameling

Afgedankte voertuigen moeten zo snel mogelijk over terecht komen bij een geregistreerd demonteercentrum of een erkend vernietigingscentrum (zie lijst onderaan de pagina). Het vervoer is in handen van een geregistreerd vervoerder.

U ontvangt een certificaat van vernietiging dat bewijst dat het voertuig is gedepollueerd, gedemonteerd en verwerkt in de meest ecologische omstandigheden.

Verkoop en uitvoer

Tweedehandsvoertuigen die beschikken over de volgende documenten mogen verkocht of uitgevoerd worden.

• het keuringsbewijs (geldig of minder dan twee jaar vervallen);
• het inschrijvingsbewijs.

Als u die documenten niet meer hebt, wordt het voertuig beschouwd als een afgedankt voertuig, dus als gevaarlijk afval. Afgedankte voertuigen kunnen rechtstreeks overgedragen worden aan een erkend demonteer- of vernietigingscentrum of via een kleinhandelaar. Enkel een erkend centrum kan u rechtstreeks een geldig vernietigingscertificaat afleveren.

Het is veel eenvoudiger om een erkend centrum in België te kiezen. Maar als u toch kiest voor een centrum elders in Europa, moet u bij Leefmilieu Brussel een uitvoervergunning aanvragen omdat u dan afval uitvoert.

De uitvoer van afgedankte voertuigen is strikt gereglementeerd via een Verordening.

Voor slopers en vervoerders

U bent een geregistreerd sloper of vervoerder van afgedankte voertuigen of wilt dat worden? Bekijk dan onze presentatie over het beheer van afgedankte voertuigen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. U krijgt een zicht op al uw praktische en administratieve verplichtingen (registratie, milieuvergunningDe milieuvergunning, voorheen 'commodo-incommodo'- exploitatievergunning genoemd, is een document met de technische voorschriften die de exploitant van een installatie (bv. tankstation, drukkerij, stomerij, enz.) moet naleven. De door de administratie vastgelegde voorwaarden zijn bedoeld om de bescherming te waarborgen tegen de gevaren, hinder of ongemakken die een installatie of activiteit direct of indirect kan veroorzaken voor het milieu, de gezondheid of de veiligheid van de bevolking, met inbegrip van personen die zich binnen de grenzen van een installatie bevinden zonder daar als werknemer te kunnen worden beschermd. Meer informatie over de milieuvergunning ).

Voor een registratie vult u het juiste registratieformulier in.

Autobatterijen en -accu’s

Aan het einde van hun leven zijn batterijen of accu's gevaarlijk afval. In voertuigen zijn er batterijen die start-, ontstekings- of verlichtingssystemen aandrijven (zoals loodaccu's), en tractiebatterijen, wat zijn oplaadbare batterijen zijn die een elektrische motor aandrijven (zoals herlaadbare lithiumbatterijen).

Om de inzameling, verwerking en recyclageRecyclage is de vernietiging van afval om nieuwe materialen te produceren. Voorbeeld: inert afval wordt vermalen om granulaten te produceren die in wegfunderingen worden gebruikt van dit afval mogelijk te maken, geldt voor producenten en detailhandelaren een terugnameplicht.

Valorisatie

De producent heeft tot doel alle afgedankte auto-accu's in te zamelen die hem worden aangeboden, en ten minste 65% van het gemiddelde gewicht van de ingezamelde loodaccu's en 50% van het gemiddelde gewicht van de andere afgedankte accu's te recycleren.

Door de hoge prijs van lood heeft batterijafval een positieve handelswaarde en is er veel vraag naar: de inzameling wordt daarom georganiseerd zonder financieringssysteem.

Terugnameplicht

Als kleinhandelaar bent u verplicht om elke autobatterij die een klant binnenbrengt gratis terug te nemen, ook al koopt die niets (‘1-tegen-0’-principe). U moet de klanten over die mogelijkheid informeren (met een affiche). Stimuleer ze om versleten batterijen binnen te brengen!

Als fabrikant of invoerder moet u dit afval van verdelers of kleinhandelaars overnemen.

Bovendien moet u voldoen aan bepaalde preventie- en informatieverplichtingen. U moet geregistreerd zijn en de gewestelijke overheid elk jaar gegevens bezorgen. Als u aangesloten bent bij het collectief systeem Bebat, wordt een deel van die verplichtingen u uit handen genomen.

Waar naartoe met uw afvalbatterijen?

Dit afval is gevaarlijk. U moet dus bepaalde veiligheidsmaatregelenTijdelijke maatregelen met het oog op de bescherming van de volksgezondheid en het milieu in afwachting van de behandeling van de bodemverontreiniging, met inbegrip van de maatregelen voor gebruiksbeperking, toezicht op en indijking van de verontreiniging. in acht nemen:

Opslag

U moet de gebruikte batterijen altijd opslaan in containers die beschermd zijn tegen weer en wind en tegen zuur.
Plaats de containers op een ondergrond die ondoordringbaar is voor vloeistoffen en zuren.
Giet nooit het zuur uit de loodaccu’s en -batterijen!

Inzameling

Doe een beroep op een ophalerinzamelaar, handelaar en makelaar die erkend is door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en hou een register ter beschikking van de gewestelijke overheid.

Gevaarlijke vloeibare en vaste afvalstoffen van de automobielsector

Carrosseriebedrijven, garagisten en andere actoren uit de automobielsector gebruiken voor hun beroepsactiviteiten producten en materialen die gevaarlijk afval produceren:

• verdunners, lak, verf, …;
• lege verf- en lakpotten;
• filters en maskers;
• schuurpapier;
• doeken doordrenkt met gevaarlijke producten;
• afdekschermen of -tape;
• …

Ontdek in onze lijst het afval dat in uw sector het meest voorkomt en dat als gevaarlijk wordt bestempeld. U moet dit afval verwijderen met naleving van de specifieke verplichtingen voor gevaarlijk afval.

Preventie

Het beste afval is natuurlijk het afval dat niet bestaat. En dat geldt des te meer voor gevaarlijk afval. Beperk dit afval dus en hergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd. uw materiaal waar mogelijk. Niet alleen het milieu wint daarbij, maar u ook. Minder of geen afval betekent altijd minder kosten en meer besparingen.

Wat kunt u doen?

Voor kleefband en beschermpapier:

• controleer of u ze opnieuw kunt gebruiken wanneer u ze van het gerepareerde voertuig trekt;
• gebruik toestellen waarmee u zelfklevend papier in het juiste formaat kunt maken.

Voor verf en lak:

• hergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd. de doeken en mengpotten die u nodig hebt voor de voorbereiding van de verf;
• voorzie kleine hoeveelheden lak of verf. Het is beter om er indien nodig bij te maken;
• gebruik ‘high volume low pressure’ verfpistolen;
• pas de techniek ‘uitdeuken zonder herschilderen’ toe;
• overweeg de aankoop van een pers als u er grote hoeveelheden van gebruikt om het volume van uw lege, niet-herbruikbare potten tot een strikt minimum te beperken. Voor die pers hebt u soms een  milieuvergunningDe milieuvergunning, voorheen 'commodo-incommodo'- exploitatievergunning genoemd, is een document met de technische voorschriften die de exploitant van een installatie (bv. tankstation, drukkerij, stomerij, enz.) moet naleven. De door de administratie vastgelegde voorwaarden zijn bedoeld om de bescherming te waarborgen tegen de gevaren, hinder of ongemakken die een installatie of activiteit direct of indirect kan veroorzaken voor het milieu, de gezondheid of de veiligheid van de bevolking, met inbegrip van personen die zich binnen de grenzen van een installatie bevinden zonder daar als werknemer te kunnen worden beschermd. Meer informatie over de milieuvergunning  nodig.

Waar naartoe met uw gevaarlijk afval?

Dit afval is gevaarlijk. U moet dus bepaalde veiligheidsmaatregelenTijdelijke maatregelen met het oog op de bescherming van de volksgezondheid en het milieu in afwachting van de behandeling van de bodemverontreiniging, met inbegrip van de maatregelen voor gebruiksbeperking, toezicht op en indijking van de verontreiniging. in acht nemen:

Opslag

Laat gevaarlijke producten nooit op de grond of in de afvoer lopen, en verbrand uw afval nooit.

Bewaar gevaarlijk afval altijd in afgesloten, waterdichte containers die bestand zijn tegen het afval dat ze bevatten, en dan vooral tegen:

• producten die solventenEen vloeibare stof die wordt gebruikt voor het oplossen of verdunnen van andere stoffen zonder die chemisch te wijzigen. Ze worden in heel uiteenlopende processen gebruikt, bijvoorbeeld om te ontvetten, in verf en inkt, bij de schoonmaak... bevatten;
• het materiaal dat door deze producten is vervuild;
• filterdoeken;
• schuurafval.

De houders en verpakkingen van gevaarlijke stoffen moeten een label met de volgende informatie dragen:

• de naam van de gevaarlijke stof;
• specifieke gevaarmeldingen en de bijbehorende symbolen. Deze symbolen zijn zwart op een gele achtergrond;
• zinnen die de bijzondere risico’s van de inhoud vermelden;
• zinnen met voorzorgsadvies om alle risico’s te beperken;
• de naam en het adres van de fabrikant of verdeler.

Roken in de opslagruimte is ten strengste verboden. Dat verbod moet duidelijk zijn aangegeven op alle toegangsdeuren tot de ruimte en binnen worden herhaald met behulp van de gebruikelijke symbolen.
Sluit de containers goed af en plaats ze in een geventileerde ruimte, ver van ontvlambare producten.
Niet-compatibele stoffen (risico op een reactie die kan leiden tot gevaarlijke gassen of uitstoot, of gevaarlijke situaties zoals brand, een explosie, een exothermische reactie, …) houdt u het best op voldoende afstand of van elkaar gescheiden door harde en vuurvaste wanden. Zorg er in dit geval voor dat elk compartiment goed is geventileerd.
Raadpleeg de informatie op de veiligheidsfiches van de verschillende stoffen in de ruimte om te bepalen welke stoffen niet-compatibel zijn.
Bewaar niet-compatibele gevaarlijke vloeistoffen in van elkaar gescheiden inkuipingen.

Inzameling

Doe een beroep op een door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest erkende ophalerinzamelaar, handelaar en makelaar en hou een register ter beschikking van de gewestelijke overheid. Concreet bevat dit register een kopie van elk bewijs van de inzameling van gevaarlijk afval. U moet dit bewijsmateriaal (facturen, inzamelingsbonnen, enz.) vijf jaar bewaren. 

Versleten banden

Versleten banden vormen een risico voor het milieu als er brand uitbreekt (uitstoot van giftige rook en risico op bodemvervuiling via de infiltratie van vloeibare residu’s die tijdens de verbranding worden gevormd). Toch worden ze niet bestempeld als gevaarlijk afval, maar wel als bijzonder afval. Producenten zijn dan ook verplicht om ze terug te nemen en ze te recycleren.

Preventie: de juiste reflex

De eenvoudigste manier om minder bandenafval te produceren, is hun levensduur te verlengen.

Sensibiliseer en informeer uw klanten optimaal. Ze zullen zeker naar uw advies luisteren, want ze besparen uiteraard geld als ze hun banden minder vaak moeten laten vervangen. Geef ze de volgende tips:

• rust de wagen uit met gecoverde banden. De nieuwe fabricagetechnieken verzekeren een kwaliteit, betrouwbaarheid en duurzaamheid die deze van bepaalde nieuwe banden overtreft;
• kies banden van goede kwaliteit. Ze zijn duurder bij aankoop, maar verslijten minder snel;
• controleer de bandenspanning elke maand, wanneer de auto koud is;
• laat de uitlijning van de banden regelmatig controleren;
• draai de wielen niet wanneer de auto stilstaat (gebruik de stuurbekrachtiging);
• rij soepel en vermijd bruusk starten en remmen;
• controleer de slijtage: toon uw klanten de slijtage-indicatoren in het profiel en raad ze aan hun snelheid op nat wegdek te verminderen zodra de banden lichtjes versleten zijn.

Hergebruik

Als de profielen nog minstens 1,6 mm diep zijn, kunnen ze worden hergebruiktHet hergebruik bestaat uit het behoud van een voorwerp om het ongewijzigd opnieuw te gebruiken, eventueel na een voorbereiding voor hergebruik. Bijvoorbeeld: bakstenen worden afgebroken en hergebruikt voor een nieuwe muur nadat ze werden gereinigd en gecontroleerd. of uitgevoerd.
Afvalbanden bewijzen dan weer hun nut in andere domeinen: in de wegentechniek (terreinversterking, lichte ophogingen), voor een inkuiling, …

Recycleren

Het wettelijke sorteer- en inzamelingsysteem voor gebruikte banden, met een terugnameplicht voor de fabrikanten, verzekert de best mogelijke recyclageRecyclage is de vernietiging van afval om nieuwe materialen te produceren. Voorbeeld: inert afval wordt vermalen om granulaten te produceren die in wegfunderingen worden gebruikt van dit bijzonder afval. Zo krijgen banden soms een tweede leven dankzij covering (vervanging van het versleten loopvlak). Echt onbruikbare banden kunnen worden verwerkt tot poeder (via granulatie) dat dan dient voor de vervaardiging van nieuwe producten (vloerbedekking, isolatiemateriaal, …) of dienst doet als brandstof, vooral in ovens van cementfabrieken uitgerust met een aangepast systeem voor rookfiltering.

Terugnameplicht

Wanneer u als groot- of kleinhandelaar nieuwe banden verkoopt, bent u verplicht om de oude banden terug te nemen volgens het ‘1-tegen-1’-principe (behalve bij een vervanging van zomerbanden door winterbanden of omgekeerd).

Financieel gezien is dit een nuloperatie voor u. Bij de verkoop van nieuwe banden factureert u de milieubijdrage, die u zelf tijdens hun aankoop betaalde, aan de klant. Met die milieubijdrage wordt het systeem voor de inzameling en recyclageRecyclage is de vernietiging van afval om nieuwe materialen te produceren. Voorbeeld: inert afval wordt vermalen om granulaten te produceren die in wegfunderingen worden gebruikt van banden bekostigd.

Ga naar de website van Recytyre voor meer informatie over uw terugnameplicht.

Waar naartoe met uw afvalbanden?

Bewaar de schone en droge banden, zonder velgen, op een afgesloten plaats, beschut tegen weer en wind. Bevuilde banden (met olie, aarde, verf of andere chemische producten) worden niet teruggenomen.

Beperk waar mogelijk opslag in kleine hoeveelheden en bewaar ze het liefst op vaste elementen zoals racks of planken. Kan dat niet, dan mogen ze niet hoger worden gestapeld dan 2 meter om elk risico op een oncontroleerbare brand te vermijden.

Registreer u als Recytyre-inzamelpunt. U kunt de versleten banden die aan de minimale kwaliteitsvereisten voldoen dan gratis laten ophalen door een van de partners. U kunt uw banden ook rechtstreeks binnenbrengen in een verwerkingscentrum.

Als u een afgedankt voertuig hebt, mag u de banden er niet zelf afhalen. Het afgedankte voertuig moet in zijn geheel worden overgebracht naar een geregistreerd demonteercentrum voor afgedankte voertuigen of een geregistreerd centrum voor de vernietiging en recyclageRecyclage is de vernietiging van afval om nieuwe materialen te produceren. Voorbeeld: inert afval wordt vermalen om granulaten te produceren die in wegfunderingen worden gebruikt van afgedankte voertuigen.