
Hoe kan men slim en duurzaam consumeren?
- Circulaire economie
- Duurzame consumptie
- Shifting economy
- Zelf maken
- Hergebruik
- Korte keten
Voeding, schoonmaakproducten, schoonheidsproducten, juwelen, decoratie … Het is ongelofelijk wat u allemaal zelf kan maken met wat tijd en verbeelding. Het is niet alleen goed voor uw humeur en budget, het is vaak ook goed voor het milieu.
Zorg dat u de keuze heeft
U wil koekjes zonder palmolie, brood zonder gluten, shampoo zonder silicone, een oranje pull met sterretjes, een rek op maat, een opbergsysteem aangepast aan uw behoeften, een lampenkap die past bij uw gordijnen… Steek dan gewoon zelf de handen uit de mouwen! Zo bent u niet afhankelijk van wat u in de winkel vindt: u kiest exact wat u gaat gebruiken of wat u wilt maken.
U beleeft er niet alleen plezier aan, het is vaak ook een stuk interessanter voor uw portemonnee.
Ook beter voor het leefmilieu
Zelf iets maken kan vaak ook de impact van industriële productie, verpakking en vervoer beperken: anders gezegd, het bespaart water en energie, het beperkt de uitstoot van broeikasgassenGas dat een gedeelte van de zonnestralen absorbeert en herverdeelt onder de vorm van stralingen, die andere gasmoleculen ontmoeten en zodoende het proces herhalen en het broeikaseffect veroorzaken, met een warmteverhoging als gevolg. De belangrijkste broeikasgassen waarvan de oorsprong voornamelijk met menselijke activiteiten verband houden zijn kooldioxide (CO2), methaan (CH4) en troposferisch ozon (O3). en levert minder afval op. Zo is het beter een klein bosje bieslook te planten op het terras dat groeit als onkruid, in plaats van sprieten in een plastic verpakking te kopen die in het Midden-Oosten zijn geteeld!
Hoe maakt u het?
Om kennis van zaken te ontwikkelen, moet u eerst leren. Met de massa's handleidingen op het internet of de doe-het-zelfdagen is dat geen probleem! U vindt werkelijk alles: hoe aardpeer klaarmaken, zeep maken, een klimmuur bouwen, een zonnelader uitvinden, een stoel herstofferen, een werfpalet omvormen tot tuinbank … Meestal wordt de voorkeur gegeven aan gerecupereerde producten om de kosten en het afval te beperken.
Er zijn ook tal van organisaties die cursussen aanbieden om te leren naaien, koken, tuinieren, knutselen ... Want iets leren is leuk en goed voor het zelfvertrouwen!
Leer herstellen
Een draai met de schroevendraaier en 't is klaar! Een kleine herstelling volstaat vaak om een voorwerp niet te moeten vervangen. Maar uiteraard zijn steeds meer spullen moeilijk en duur om te herstellen. Om de trend te bestrijden waarbij producten gemaakt worden die te snel onbruikbaar zijn om zo een nieuwe aankoop te stimuleren (geplande veroudering), is er een tegenbeweging ingezet!
Via websites met tips en Repair cafés kan u een tweede jeugd geven aan uw broodrooster of uw stofzuiger, de gescheurde stof van uw parasol terug vastnaaien of een gebroken porseleinen vaas opnieuw lijmen: enthousiaste particulieren en professionals zullen u helpen ze gratis te herstellen met de nodige uitleg!
Knowhow uitwisselen
U kan geen nagel recht kloppen maar u hebt wel groene vingers? Dan kan u makkelijk uw knowhow uitwisselen of uw spullen uitlenen binnen een lokaal ruilsysteem (LETS). De voorgestelde producten en diensten kunnen sterk uiteenlopen, maar zorgen er wel voor dat u minder moet kopen, en de sfeer is altijd goed: informeer u!
Lokale ruilsystemen
Spullen delen
Boeken, spelletjes, dvd's, boormachine, wasmachine, auto, en zelfs bureauruimte of logeerkamer … Is het noodzakelijk dat u alles zelf heeft? Denk aan samen consumeren: delen, lenen of ruilen. Zo koopt u minder en gebruikt u het materiaal tot het echt versleten is!
Gebruiken in plaats van bezitten
Men gebruikt een boormachine gemiddeld 12 minuten op een heel mensenleven, een auto rijdt gemiddeld een tot twee uur per dag en een ligstoeltje voor een baby dient misschien enkele maanden. Met die gedachte in het achterhoofd stellen steeds meer organisaties voor om van bezit naar gebruik over te schakelen door te delen. Dat is het principe van de deeleconomie.
Uitlenen en zelf lenen
U kan bijvoorbeeld beginnen met het oprichten van een boekenclub onder vrienden om goede boeken uit te wisselen, dat is al ruilen! En waarom uw grasmachine niet uitlenen aan uw buurman? In ruil kan u misschien zijn raclettetoestel gebruiken, of u hebt misschien zijn aanhangwagen even nodig? En het is meteen een ideale manier om elkaar wat beter te leren kennen in de wijk. Dit soort ruilen en lenen gebeurt ook via de lokale ruilsystemen.
Huren om met meer te gebruiken
Hoewel het niet echt gaat om deeleconomie, is er ten slotte nog een klassiekere oplossing: huren. Boeken in de bibliotheek, films in de mediatheek, spelletjes in de spelotheek, maar ook klus- en tuinmateriaal, babyspullen, servies voor een feest, een smoking, medisch materiaal, muziekinstrumenten, een fiets, een auto, een campingcar … Het overvloedige aanbod komt zowel van particulieren als van professionals en maakt kopen echt overbodig.
Tweedehands
Zin om uw interieur of look te veranderen? Denk dan ook aan tweedehandsBeginsel volgens welk goederen in goede staat en waarvan de eerste eigenaar zich wenst te ontdoen, worden gegeven, verkocht, gekregen, aangekocht of geruild zodat ze geen afval worden. . Door te kiezen voor hergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd. verlengt u het leven van producten: dat is voordelig voor het leefmilieu én voor uw budget! Als u opteert voor een speler in de sociale economie, dan helpt u bovendien mensen die behoeftig zijn.
Een tweede leven geven
Hebt u als kind de kleren van uw neefjes gedragen? Hebt u al eens meubelen gekocht op een rommelmarkt, of een tweedehandsBeginsel volgens welk goederen in goede staat en waarvan de eerste eigenaar zich wenst te ontdoen, worden gegeven, verkocht, gekregen, aangekocht of geruild zodat ze geen afval worden. auto? Dan dacht u al tweedehands zonder het te weten! Ondertussen hebben overconsumptie en de crisis het aanbod aanzienlijk uitgebreid, en ook particulieren gaan ermee aan de slag.
U vindt werkelijk alles op rommelmarkten of online: kleding, meubelen, bouwmateriaal, boeken, tv, hifi, gsm, juwelen, huishoudapparaten ... Een echte grot van Ali Baba voor kleine prijsjes! Door een tweede leven te geven aan al die producten, in plaats van ze weg te gooien, beperkt u onmiddellijk de impact op het leefmilieu van de productie, zonder nog te spreken over de afvalbeperking!
Ruilen, de nieuwe mode
Uw kast puilt uit, maar "u weet niet wat aan te trekken"! Ruil dan gewoon in plaats van te kopen! Door te ruilen wordt mode plots goedkoper en milieuvriendelijker, omdat u uw kledij een tweede leven geeft door ze te ruilen tegen andere kledij. Het internet biedt u een immense keuze: websites helpen "fashionista's" om online te ruilen en organiseren grote "swishing"-parties (staat voor "shopping" en "switch").
En het concept neemt uitbreiding: er worden accessoires en kledij uitgewisseld, maar ook meubelen, juwelen, boten, en zelfs slaapplaatsen of vakantiehuizen. Met Wwoofing kan u zelfs onderdak krijgen en eten in ruil voor een handje helpen op een bioboerderij.
Geven of vragen: het is gratis
Hebt u de kinderwagen, stapelrekken of het speelgoed van de laatste telg niet meer nodig? Hebt u een veel te grote appeloogst uit de tuin? Iemand die drie straten verder woont, is misschien geïnteresseerd. Gooi dus niet weg maar geef weg ... en koop niet maar vraag! Dat is het principe van de "weggeefacties" waarbij giften volledig gratis zijn en die georganiseerd worden binnen een lokale gemeenschap.
Het speelt zich vaak af op het internet, maar er bestaan ook weggeefwinkels, weggeefmarkten (“gratiferia’s”) georganiseerd in een school of op straat, "give boxes" in de wijk, waar iedereen achterlaat wat hij/zij aan de buren wil geven. Vraag ernaar bij uw gemeente.
Bewust kopen om te helpen
Vele verenigingen zamelen ongebruikte voorwerpen in, knappen ze op en verkopen ze daarna opnieuw ten voordele van hulpbehoevenden: kledij, IT-materiaal, boeken en meubels dienen zo om duurzame jobs te financieren, naast inschakelingsprojecten of ontwikkelingsprojecten bij ons of in de Zuiderse landen. Goed voor de portemonnee, voor het leefmilieu en voor de mens: door in die winkels te kopen slaat u drie vliegen in één klap.
Ecologisch kopen
Kopen is één ding, ecologisch kopen is heel wat anders! Want goed kiezen kan de impact op het milieu van onze aankopen sterk terugdringen.
Gedematerialiseerd kopen
Het product met de kleinste impact is het product dat niet fysiek bestaat. Dat geldt natuurlijk niet voor alles, maar u kan wel gemakkelijk een gedematerialiseerd geschenk geven: bioscoopkaartje, concertticket, kookles, massage, sportkamp … Er is werkelijk keuze te over om "quality time" te schenken!
Producten die de tand des tijds doorstaan
Pennen, natte doekjes, plastic draagzakjes, bekertjes, scheermesjes … Al die spullen in wegwerpversie veroorzaken een enorme afvalberg en het is een dure grap om ze steeds te vervangen. Koop dus duurzaam en degelijk. Dat soort producten is vaak iets duurder in aankoop maar de investering zeker waard.
Of het nu een stofzuiger, gsm, tablet of keukenrobot is, controleer of het product dat u wil kopen de tand des tijds doorstaat: voorwaarden en duur van de garantie, herstelmogelijkheden, mogelijke updates ... zijn ook belangrijke criteria die u moet overwegen alvorens langs de kassa te passeren.
Zuinige producten
Een vaatwasser kan uw waterverbruik de hoogte injagen, net zoals een koelkast elektriciteit kan verslinden. Door de labels te vergelijken kan u de zuinige producten eruit pikken. Die zijn soms wat duurder bij de aankoop, maar u bespaart wel gedurende hun hele levensloop!
Stille producten
Niets zo vervelend als een stofzuiger die ronkt als een vliegtuig of een wasmachine die evenveel kabaal maakt als een net afgevuurde raket! Die geluidspollutie kan u binnen de perken houden door het aantal decibels vermeld op de technische fiche (dB(A)) even na te kijken. Uw buren zullen u dankbaar zijn.
Recycleerbare producten
De logo's op producten zijn niet altijd even duidelijk. Om te weten welke verpakkingen gerecycleerd wordenDe recyclage bestaat uit de afbraak van de afvalstof om nieuwe materialen te produceren. Bijvoorbeeld: inert afval wordt vermalen om aggregaten te produceren die worden gebruikt in wegfundering. , kan u beter eens kijken naar de richtlijnen voor selectieve afvalsortering van Net Brussel. Voor glas kan u nakijken of het logo aanwezig is dat aangeeft dat u uw lege flessen opnieuw naar de winkel kan brengen.
Producten van gerecycleerd materiaal
Afval gebruiken om nieuwe producten te maken, is een slimme zet! Er gaan minder grondstoffen verloren, het afval blijft beperkt en vaak gaat ook de energiefactuur naar beneden. Opteer bijvoorbeeld voor gerecycleerd papier, een fleece met vezels afkomstig uit plastic, of gerecycleerd glas.
Producten zonder gevaar
Vele schoonmaak- en klusproducten bevatten giftige, ontvlambare en bijtende stoffen, vermeld op het label. Geef de voorkeur aan alcoholazijn, sodakristallen, lijnolie of ecologische producten die de klus ook klaren maar zonder gevaar.
Lokale producten
Vervoer vertegenwoordigt een belangrijk aandeel van de schade die onze consumptie toebrengt aan het milieu. Vooral voor voeding is de rekening gepeperd. Koop dus voeding "van bij ons" en van het seizoen: u steunt er bovendien lokale producenten mee.
Producten met ecolabel
Labels garanderen u dat de productie gebeurt volgens strenge ecologische criteria en dat de impact op het leefmilieu beperkt is van begin tot einde. Die producten worden dus gecontroleerd door externe onafhankelijke organismen.
Geef de voorkeur aan officiële labels ingevoerd door overheidsinstanties (Europees ecolabel, nationale labels) of labels voor ecologische kwaliteit uitgewerkt door een industriesector, een beroepsorganisatie of een vereniging beschouwd als onafhankelijk van de fabrikant (Biogarantie, Cosmebio, FSC…).
Wees voorzichtig met privélabels afkomstig van een merk, vooral als ze niet gecontroleerd zijn! Met de gids Labelinfo begrijpt en herkent u de belangrijkste labels.
Bioproducten
Geen synthetische chemische stoffen, ggo's of groeihormonen, veeteelt of landbouw die de natuurlijke cycli volgt … Biologische producten worden gemaakt in natuurlijkere en meer milieuvriendelijke omstandigheden. Ook die producten hebben een officieel label. Het bestaat voor voeding maar ook voor textiel of schoonheidsproducten. En het is goed voor de gezondheid!
Afvalvrij kopen
Een derde van onze vuilnisbakken bestaat uit verpakking die ons niet minder dan 250 euro per jaar en per persoon kost. En dan hebben we het nog niet over voedselverspilling die de rekening nog wat aandikt, zowel wat uw eigen budget betreft als op vlak van het milieu. Afvalvrij kopen? Beslist!
De beste keuzes
Wegwerpversie? Nee!
Scheermesjes, batterijen, natte doekjes, bekertjes, pennen ... Die worden gemaakt en vervoerd om soms maar enkele minuten gebruikt te worden en dan in overvolle vuilnisbakken te belanden. Wat een verspilling! Het is nochtans makkelijk om te kiezen voor duurzame, herlaadbare of afwasbare producten.
En laat u niet misleiden door zogenaamd "ecologische" wegwerpspullen, zoals plastic tasjes gemaakt van maïs of bestek in biologisch afbreekbaar materiaal, want het is geen oplossing!
Kraantjeswater
Het is gezond, wordt streng gecontroleerd, is heel wat goedkoper én onmiddellijk in huis beschikbaar zonder verpakking, vervoer of opslag. Redenen genoeg om leidingwater te verkiezen boven flessenwater! Controleer wel of uw leidingen niet te oud zijn en uw kranen niet vuil zijn: dat kan het leidingwater aantasten.
Flessen met statiegeld
Sommige drank is verkrijgbaar in flessen met statiegeld, te herkennen aan het statiegeldlogo. Die flessen worden na reiniging opnieuw gebruikt. Dat is een stuk beter dan ze weg te gooien. Geef er dus de voorkeur aan als u boodschappen doet.
Geconcentreerde producten
Klein maar sterk! Geconcentreerde wasproducten bevatten gewoon minder water. U gebruikt ook minder product voor hetzelfde resultaat. Er is minder verpakking nodig en er moet minder vervoerd worden. Dat betekent dus minder afval en minder CO2-uitstoot. Let er wel op dat u juist doseert!
Herbruikbare of herstelbare producten
Denk aan het welbekende mosterdglas, blikken koekendozen of confituurpotjes: de beste voorbeelden van herbruikbare producten, als u ze nodig hebt!
Koop slim
Neen aan oververpakking!
Zakjes, in een doos, in een zak, in een tweede doos … Waanzin, niet? Bovendien is het duur: bij voedingsproducten kan de kostprijs voor de verpakking oplopen tot 20% van de productprijs, en nog meer voor parfums. Dan is het beter oververpakte producten te vermijden en te opteren voor producten in bulk of op vraag versneden. Kies alleszins voor een formaat dat is aangepast aan uw behoeften!
Halt aan verspilling
15 kg eten per persoon en per jaar gaat rechtstreeks van het winkelkarretje in de vuilnisbak! Sommige producten hadden opgegeten kunnen worden, andere zijn vergeten in de koelkast, slecht opgeslagen of in te grote hoeveelheden gekocht … Ontdek handige tips om niet meer te verspillen.
Batterijen? Liever niet
Batterijen zijn gevaarlijk afval. U kan ze beter vermijden, ten eerste door geen gadgets met batterijen aan te schaffen, zoals een kaars met batterij, een flesopener die de kurken telt, een elektrische pepermolen of een zelfroerende mok … Ze zijn volstrekt nutteloos en belanden snel in de vuilnisbak. En als u echt batterijen nodig hebt, kies dan voor herlaadbare exemplaren.
Navullen!
Niet alleen batterijen maar ook shampoo, wasproduct, vaatwasproduct of wasverzachter zijn tegenwoordig verkrijgbaar in navulversie: het gaat om zakverpakkingen die u in de originele verpakking giet. Ze zijn makkelijk in gebruik en een stuk minder volumineus.
Verantwoord winkelen
Niet alleen wát u in uw winkelkarretje legt is belangrijk om uw ecologische voetafdrukMeeteenheid waarbij getracht wordt de milieu-impact van de mens te vatten met 1 indicator. Daarmee wordt de oppervlakte aan vruchtbare aarde geschat die nodig is om te voldoen aan de noden van een populatie in termen van hulpbronnen en afvalabsorptie. De ecologische voetafdruk wordt uitgedrukt in hectaren. te verkleinen. Hoe en waar u koopt, is ook van belang.
Verplaatsing
U moet niet elke dag grote inkopen doen. Als u even naar de winkel gaat omdat u iets vergeten bent, dan hebt u de auto echt niet nodig. Toch heeft 30% van de verplaatsingen in Brussel betrekking op afstanden korter dan 2 km. Te voet, met de fiets, met het openbaar vervoer, er zijn genoeg andere manieren. Denk ook aan online bestellen en levering aan huis: gegroepeerd vervoer kan de mobiliteit in de stad optimaliseren.
Keuze van de winkel
U vindt vandaag zowat overal ecologische producten: supermarkten, buurtwinkels en markten, aan u de keuze. Maar hou wel rekening met afstand en bereikbaarheid om de auto thuis te kunnen laten! Sommige winkels bieden meer keuze dan andere en leggen ook sociale criteria in de weegschaal: dat is bijvoorbeeld het geval bij biowinkels, winkels uit de sociale economie of fairtradewinkels.
Korte ketens
Er worden steeds meer systemen ingevoerd om de rechtstreekse aankoop bij de producent te stimuleren: biomanden, solidaire aankoopgroep voor artisanale landbouw (SAGAL), aankoopplatforms bij lokale producenten … U vindt er lekkere en lokale bioproducten.
Het vervoer van uw aankopen
De gemiddelde levensduur van een plastic wegwerpzakje is 20 minuten en de enorme hoeveelheid zakjes die jaarlijks worden weggegooid vergroot de vervuiling en de afvalberg. Herbruikbare tassen, bakken of een boodschappentrolley: denk eraan wanneer u inkopen gaat doen en gebruik ze steeds opnieuw!
Het boodschappenlijstje
Vergeet het niet op de keukentafel! Met een lijstje beperkt u impulsaankopen en beheerst u uw budget. U zal zeker minder verspillen.
Om te downloaden
Nuttige links
- De heerlijke recepten van Leefmilieu Brussel
- Websites waar particulieren knowhow uitwisselen: Klusidee
- Om te leren herstellen: Repair Café
- Om te leren herstellen: ifixit
- Cyclo stelt cursussen voor om zelf fietsen te herstellen
- LETS Brussel
- LETS Vlaanderen
- BruSEL (FR)
- Voeding
- Website om weg te geven: Online weggeefwinkel
- Website om weg te geven: 2dehands gratis
- Website om weg te geven: Freecycle (EN)
- Leger des Heils
- Online winkel van CF2m
- Spullenhulp
- Gezinsbond
- Oxfam Solidariteit
- 2ehands
- Cash Converters
- E-bay
- Opalis (bouwmaterialen)
- Brussels Vintage Market
- Ressources (FR)
- Gemeenschap La Poudrière (FR)
- Rode Kruis (medisch materiaal)
- Pro Velo vzw (fietsverhuur)
- Gids met de beste producten en diensten op vlak van energie
- Europees ecolabel
- Fost Plus
- Labelinfo
- FSC-label
- Oxfam-Wereldwinkel en Oxfam-Solidariteit
- Netwerk van Brusselse Actoren voor Duurzame voeding (RABAD)
- Tips over milieubewuste aankopen
- Overzichtskaart met biowinkels in Brussel
- Netwerk Bewust Verbruiken