TOTEM, instrument voor de evaluatie van de materialenimpact

  • Gebouw
  • Materialen
  • Bouw
  • Renovatie

U bent een professional uit de Belgische bouwsector en u vraagt zich af hoe u de impact kunt evalueren van bouwmaterialen op het milieu? Op welke manier? Als u dit gegeven, dat cruciaal is in elke fase van het ontwerp van het gebouw, doelgericht wenst te gebruiken, dan kunt u TOTEM gebruiken, een gratis tool waarmee de milieu-impact van gebouwen kan worden geobjectiveerd en beperkt. Deze voortdurend evoluerende tool omvat een uitgebreide bibliotheek van elementen en bouwmaterialen.

Inhoud

Partnerschap

De analyse van de levenscyclus van gebouwen die wordt bepleit door Leefmilieu Brussel, heeft betrekking op verschillende niveaus: de materialen, de bouwelementen en het gebouw in zijn geheel. Een gebouw is in het ideale geval flexibel en aanpasbaar. De elementen ervan kunnen worden ontmanteld, omgevormd en gevaloriseerd; de duurzame keuze van de materialen gebeurt door de beperkingen en verwachte prestaties ervan te toetsen aan de informatie die betrekking heeft op hun impact.

Om een antwoord te bieden op dit laatste punt, werd TOTEM (Tool to Optimise the Total Environmental impact of Materials) in 2011 boven de doopvont gehouden. De tool vloeit voort uit een partnerschap tussen OVAM (de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij), de Waalse overheidsdienst SPW en Leefmilieu Brussel. Sinds het begin van het project wordt samengewerkt met de Federale Overheidsdienst om koppelingen mogelijk te maken tussen de B-epd-databank, die milieuverklaringen van bouwproducten verzamelt, en de TOTEM-tool. Het project werd ontwikkeld volgens de Europese normen met betrekking tot de levenscyclusanalyse van materialen en gebouwen.

Voor de hele bouwsector

TOTEM is een handige en gratis tool voor iedereen die nauw betrokken is bij de Belgische bouwsector: architecten, studiebureaus, algemene aannemingsbedrijven, eigenaars, bedrijven die zich bezighouden met de promotie van vastgoed, overheden enzovoort. TOTEM spitst zich momenteel toe op woon- en kantoorgebouwen, nieuw of gerenoveerd.

Deze tool is een handige hulp bij het nemen van beslissingen en u kunt die dan ook gebruiken in alle fasen van een project. Vóór de start van een project, stelt TOTEM u in staat om allerlei bouwsystemen en verschillende renovatie-, sloop- of hergebruikscenario’s te vergelijken. Tijdens de uitvoering kunt u uw architecturale keuzes nog verder verfijnen. De bibliotheek omvat vier categorieën: projecten, gebouwen, elementen en materialen. Door uw project te modelleren in TOTEM kunt u de milieuscores verkrijgen van een bepaald element of van een gebouw tijdens de hele levenscyclus ervan.

Drieledige doelstelling

TOTEM wil de mogelijke milieu-impact van gebouwen beperken, en dit reeds van bij het prille ontwerp. TOTEM heeft 3 actiedomeinen:

  • Creëren: de tool stimuleert de creativiteit van de projectdrager/draagster om hem/haar te helpen een antwoord te vinden op de vele vereisten die gepaard gaan met de milieu-uitdagingen.
  • Evalueren: TOTEM werd gecreëerd om de milieu-impact te evalueren van de bouwelementen of van de gebouwen in hun geheel.
  • Innoveren: de werkwijze stimuleert innovatie en het eco-ontwerp van de bouwsystemen.

Wat stelt TOTEM concreet voor?

Als u in TOTEM een gebouw of element wenst te modelleren, biedt de website diverse informatie die u zal leiden bij het optimaliseren van uw keuzes om de impact op het milieu te verminderen. Hieronder staat een voorbeeld van hoe TOTEM kan worden gebruikt om het ontwerp van een buitenmuur te optimaliseren.

illunl_page3
1. Bibliotheek van elementen: TOTEM biedt verschillende vooraf bepaalde elementen aan. Laten we zeggen dat u kiest voor het type ‘Buitenwand13’.
illunl_page3_2
2. Detail : Detail van de samenstelling van een buitenmuur gemodelleerd in TOTEM - de totale milieueffecten van de muur worden uitgedrukt in millipoints (mPt) per functionele eenheid (m²), d.w.z. hier 14,54mPt/m². Hoe hoger deze score, hoe groter de milieueffecten. TOTEM stelt een analyse van deze impact voor (zie illustraties 3-4-5) die toelaten om de samenstelling van de wand te optimaliseren en zo de milieueffecten ervan zal verminderen.
illunl_page4_1
3. Impact per materiaal: Deze grafiek geeft het relatieve aandeel weer van elk materiaal dat de wand vormt (%) in de totale milieuscore (mPt/m2). Op basis hiervan kan de gebruiker varianten maken door de samenstelling van de wand aan te passen.

Hoe krijgt u toegang tot TOTEM?

TOTEM is gratis toegankelijk via www.totem-building.be. Geïnteresseerden dienen enkel een gebruikersaccount aan te maken om toegang te kunnen krijgen tot het platform en te starten met het modelleren van hun project.

De TOTEM-partners

  • OVAM voor het Vlaams Gewest
  • Het Secrétariat Général - Département du Développement durable voor het Waals Gewest
  • Leefmilieu Brussel - Afdeling Energie, lucht, klimaat en duurzame gebouwen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
  • De FOD Volksgezondheid - Directoraat-generaal Leefmilieu voor de federale overheid.​
logo_ovam

Nuttige links