Steun en subsidies voor recyclage en het beheer van bedrijfsafval

Uitgebreide producentenverantwoordelijkheid

Voor bepaalde afvalstromen verplicht de wet de producent of invoerder het afval van de producten die hij op de markt gebracht heeft, terug te nemen om een doeltreffend beheer te waarborgen en de doelstellingen inzake hergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd. en nuttige aanwendingGenerische term die de processen en gedragingen omvat betreffende materiaal- en organische recycling en energievalorisatie van afval, alsook hergebruik en regeneratie. te bereiken. Dit is het principe van de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid.

In de praktijk kan hij het afval zelf inzamelen, eventueel via kleinhandelaars die het oude product terugnemen bij aankoop van een nieuw, of deze taak toevertrouwen aan beheersinstellingen die door de sector zelf werden opgericht.

De volgende organisaties beheren de inzameling en de recyclageRecyclage is de vernietiging van afval om nieuwe materialen te produceren. Voorbeeld: inert afval wordt vermalen om granulaten te produceren die in wegfunderingen worden gebruikt van afval afkomstig van een bepaalde sector:

• RECUPEL: afval van elektrische en elektronische apparatuur;
• VALORFRIT: voedingsoliën en -vetten;
• FEBELAUTO: afgedankte voertuigen;
• RECYTYRE: oude banden;
• VALORLUB: gebruikte oliën (uitgezonderd voedingsolie);
• RECYBAT: startbatterijen met lood (loodaccu's);
• BEBAT : batterijen, accu's en zaklampen;
• Pharma.be :vervallen en niet gebruikte geneesmiddelen;
• FOTINI: fotografisch afval;
• FOST PLUS : huishoudelijk verpakkingsafval;
• VALIPAC : niet-huishoudelijk verpakkingsafval.
• VALUMAT: Afgedankte matrassen

Deze verplichting maakt de producenten verantwoordelijk en zet hen ertoe aan om het concept van hun producten te wijzigen, ze eco-efficiënter te maken (productie met minder grondstoffen of met gerecycleerde materialen), ze milieuvriendelijker te ontwerpen (makkelijker te demonteren en te recycleren, minder gevaarlijke stoffen).

Belasting op verbranding

Om het afvalbeheer met naleving van de afvalhiërarchie aan te moedigen, voert de ordonnantie van 14 juni 2012 betreffende de afvalstoffen (“afvalordonnantie”) belastingen op de afvalverbranding in:

• Een belasting op de afvalverbranding ten laste van de uitbaters van afvalverbrandingsinstallaties op het grondgebied van het Gewest (artikel 40 van de afvalordonnantie). Voor afvalstoffen die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest worden opgehaald, maar die verbrand worden buiten het grondgebied van het Gewest, is de belasting volgens een “cascadesysteem” verschuldigd door:
  • inzamelaars van de afvalstoffen;
  • vervoerders van de afvalstoffen, bij ontstentenis van een inzamelaar;
  • afvalproducenten, bij ontstentenis van een inzamelaar en vervoerder.
• Een belasting op afval dat niet selectief wordt opgehaald door Net Brussel (artikel 41 van de afvalordonnantie).

Belasting op afvalverbranding

Bedrag van de belasting

De belasting op verbanding is vastgesteld op € 16,59 per ton verbrande afvalstoffen vanaf 1 januari 2023. Dit bedrag wordt elk jaar geïndexeerd en het geïndexeerde bedrag wordt jaarlijks in januari gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Wanneer afvalstoffen die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werden opgehaald, verbrand worden buiten het grondgebied van het Gewest is het bedrag van de belasting gelijk aan het bedrag dat in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt gehanteerd, met aftrek van de belasting of de heffing toegepast op de plaats van verbranding van de afvalstoffen en wegens deze verbranding, waarbij het bedrag van de belasting niet minder dan nul mag zijn.

Vrijstelling

De belasting is niet van toepassing op de verbranding van afvalstoffen uit de gezondheidszorg.

Procedure

Elke jaar bezorgt het Gewest de belastingplichtigen die bij deze belasting betrokken zijn een aangifteformulier voor de belasting op afvalverbranding. Belastingplichtigen die op 1 juli nog geen aangifteformulier voor het voorafgaande belastingjaar ontvangen hebben, dienen er zelf een aan te vragen.

De ingevulde aangifte moet verzonden worden naar of bezorgd worden aan de hoofdzetel van Leefmilieu Brussel. Ze bevat alle elementen die nodig zijn voor de controle van de inning van de verschuldigde belasting tijdens de betrokken periode (gegevens voor het fiscale jaar 2018 voor het aanslagjaar 2019).

Voor zover de belastingplichtige tijdig een aangifte indient, wordt de belasting gevestigd op basis van de gegevens in de aangifte, na verificatie. Een rechtzetting van de gegevens is mogelijk.

Als de belastingplichtige geen aangifte heeft ingediend binnen de voorgeschreven termijn of de verplichtingen niet heeft nageleefd die de ordonnantie van 21 december 2012 hem/haar oplegt, gaat Brussel Fiscaliteit over tot ambtshalve heffing van de belasting, op basis van de gegevens waarover het beschikt.

Belasting op afvalstoffen die niet-selectief zijn opgehaald

De enige belastingplichtige van deze belasting is Net Brussel. Deze belasting is vastgesteld op 29 euro en moet worden betaald voor elke ton verbrand afval bovenop de volgende drempels:

• 60 % van het totaalgewicht van de afvalstoffen voor het belastingjaar 2018;
• 55 % van het totaalgewicht van de afvalstoffen voor het belastingjaar 2019;
• 50 % van het totaalgewicht van de afvalstoffen vanaf het belastingjaar 2020.

Het afval dat in aanmerking moet worden genomen is het afval dat wordt verbrand door Net Brussel, met uitzondering van veegvuil, alsook van de volgende afvalstoffen :

• afvalstoffen die selectief worden opgehaald door het Agentschap met het oog op hun hergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd. of recyclingElke nuttige toepassing waardoor afvalstoffen opnieuw worden bewerkt tot producten, materialen of stoffen, voor het oorspronkelijke doel of voor een ander doel. Dit omvat het opnieuw bewerken van organisch afval, maar het omvat niet energieterugwinning, noch het opnieuw bewerken tot materialen die bestemd zijn om te worden gebruikt als brandstof of als opvulmateriaal. of, in voorkomend geval, door een van zijn onderaannemers;
• afvalstoffen die selectief worden opgehaald door verenigingen zonder winstoogmerk en vennootschappen met sociaal oogmerk erkend en gesubsidieerd door het Gewest, met het oog op hun hergebruik of recycling;
• afvalstoffen die selectief worden opgehaald door de gemeenten met het oog op hun hergebruik of recycling;
• batterijen en accu's, vervallen geneesmiddelen, banden, voedingsvetten en -olie en elektrische en elektronische afvalstoffen van huishoudens die door detailhandelaars in het kader van de terugnameplicht op het gebied van het Gewest ingezameld worden;
• organische afvalstoffen die behandeld worden in wijkcomposteercentra. 

Subsidies voor hergebruik

De Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest verleent, binnen de grenzen van de beschikbare begrotingskredieten, subsidies aan rechtspersonen die zich inzetten om eindafval te voorkomen via nuttige aanwendingGenerische term die de processen en gedragingen omvat betreffende materiaal- en organische recycling en energievalorisatie van afval, alsook hergebruik en regeneratie. van afgedankte producten en goederen om:

• het hergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd. van goederen op het einde van hun levenscyclus te bevorderen;
• de hoeveelheid afval die verwijderd moet worden te verkleinen;
• de sociale economie te steunen.

Toekenningsvoorwaarden

Voor een erkenning

Art. 3 van het BBHR 2010

De aanvrager moet de volgende voorwaarden vervullen:

• een vennootschap met sociaal oogmerk (VSO) of een vereniging zonder winstoogmerk (vzw) zijn in de zin van de Belgische wetgeving;
• onder de bestuurders, beheerders of personen die ertoe gemachtigd zijn de vennootschap te verbinden alleen personen tellen die hun burgerrechten en politieke rechten genieten;
• in zijn statuten bepalingen hebben die voldoen aan de criteria die voorkomen in de definitie van de sociale economie en van ondernemerschap in de zin van een milieubewuste duurzame ontwikkelingOntwikkelingswijze die voorziet in de behoeften van de huidige generatie zonder daarmee voor de toekomstige generaties de mogelijkheden in gevaar te brengen om ook in hun behoeften te voorzien. Het gaat dus om een demarche die ernaar streeft de continuïteit van de economische en sociale ontwikkeling in de tijd voort te zetten, met eerbied voor het leefmilieu en zonder de natuurlijke hulpbronnen die nodig zijn voor de menselijke activiteiten in gevaar te brengen.;
• voldoen aan de vereisten inzake ligging en organisatie (vestiging in het BHG, toegankelijkheid van de winkels, openingsuren, …).

Voor een subsidie

Art. 12 en 14 van het BBHR 2010

De aanvrager moet de volgende voorwaarden vervullen:

• erkend zijn door de Regering;
• enkel de afgedankte goederen die behoren tot de categorieën die worden bepaald in art. 12, §1 van het BBHR 2010 (infra) komen in aanmerking voor de berekening van de subsidie (textiel, grofvuil, elektrische apparaten en klein informaticamateriaal);
• aan Leefmilieu Brussel rekenschap geven van zijn inkomsten en uitgaven.

Bedrag van de subsidie en betaling

Bedrag

• Het bedrag van de subsidie wordt berekend volgens een formule waarin de verzamelde, gerecycleerde en verwijderde hoeveelheden subsidieerbare goederen van het subsidieerbaar jaar opgenomen zijn.
• De stijging van het percentage hergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd. dat van het ene jaar op het andere jaar wordt vastgesteld geeft recht op een verhoging met 20% van het subsidiebedrag op de hoeveelheden die deze stijging vertegenwoordigen.
• Voor meer details over de berekening van de subsidie, zie art. 12 van het BBHR 2010 (infra).

Betaling

• Na analyse van de aanvragen betaalt Leefmilieu Brussel- BIM de verschuldigde bedragen in één storting.

Procedure

Erkenning

• De erkenningsaanvraag moet bij Leefmilieu Brussel ingediend worden en de documenten bevatten die worden vermeld in art. 4 van het BBHR 2010 (infra).
• Binnen de 70 dagen na kennisgeving van de volledigheid en ontvankelijkheid van de aanvraag door Leefmilieu Brussel- BIM, brengt de Regering haar beslissing tot toekenning of weigering van de erkenning ter kennis (de erkenning is geldig voor 5 jaar en kan eenmalig worden verlengd).
• Zie voor meer details art. 4 -8 van het BBHR 2010 (infra).

Subsidie

• De subsidiëringsaanvraag moet uiterlijk op 1 juni van elk jaar bij Leefmilieu Brussel ingediend worden en moet de documenten bevatten die worden vermeld in art. 9 van het BBHR 2010 (infra).
• De Regering brengt haar beslissing tot toekenning of weigering van de betoelaging ter kennis binnen de 70 dagen na kennisgeving van de volledigheid en ontvankelijkheid van de aanvraag door Leefmilieu Brussel- BIM.
• Zie voor meer details art. 9 – 11 van het BBHR 2010 (infra).