Exotische steekmuggen in Brussel
- Fauna
- Invasieve soorten
Exotische muggen, die schadelijk kunnen zijn voor onze gezondheid, komen steeds vaker voor in België. Het is belangrijk dat we samenwerken om hun verspreiding tegen te gaan.
Sinds enkele jaren komen er steeds meer ‘exotische steekmuggen’ – muggen die normaal gezien niet voorkomen in België – voor. De belangrijkste redenen hiervoor zijn de internationale handel, reizen en de klimaatopwarming. Tijgermuggen worden onder andere binnengebracht via het auto‑ en vrachtverkeer vanuit landen waar ze reeds gevestigd zijn, waaronder ook al enkele West-Europese landen. Naast overlast kunnen deze steekmuggen ook gezondheidsproblemen veroorzaken, omdat ze als vector optreden voor bepaalde virussen. Om dit te voorkomen, moeten we samen de exotische steekmuggen een halt toeroepen.
Op deze pagina willen we u informeren over de exotische mug die momenteel het grootste gevaar vormt voor de volksgezondheid: de tijgermug. Ze verschilt niet enkel in uitzicht van de gewone mug, ook op andere vlakken verdient ze extra aandacht. Het is namelijk een agressieve mug die overdag voor behoorlijk wat overlast kan zorgen. Daarnaast is ze in staat om bepaalde virussen die ziekte kunnen veroorzaken bij mensen, momenteel voornamelijk aanwezig in Zuid-Amerika, over te dragen. Vandaar dat we de verspreiding van de tijgermug dringend moeten terugdringen, en daar kunt u bij helpen!
De tijgermug: even gevaarlijk als het klinkt?
De tijgermug kan onder andere het denguevirus, zikavirus en chikungunyavirus overdragen. Door het bijten van een besmet persoon die terugkomt vanuit (sub)tropische gebieden – waar verschillende van deze virussen momenteel circuleren – kan de tijgermug ook hier deze virussen overbrengen naar andere personen. Niet iedereen wordt ziek indien ze besmet worden met deze virussen, maar voor bepaalde groepen (kinderen, zwangere vrouwen, immuungedeprimeerden, ouderen) kan zo’n besmetting wel gevaarlijk zijn.
Goed om te weten
Denkt u een tijgermug te hebben opgemerkt? Dan kunt u meewerken aan het monitoringsproject van Sciensano en het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG). Neem simpelweg een foto van de mug en volg de stappen op de meldingspagina van de website MuggenSurveillance om een melding te doen.
Geef de tijgermug geen kans in uw omgeving
De tijgermug is reeds gevestigd in verschillende West-Europese landen (Frankrijk, Duitsland, Italië …) . Ook in Vlaanderen en Wallonië werd ze al meermaals opgemerkt. In Brussel werd in 2023 voor de eerste maal een tijgermug gevonden. De kans dat deze mug de komende jaren ook in Brussel meer en meer gevonden wordt, is groot.
De tijgermug heeft, om zich te kunnen voortplanten, altijd water nodig. Hierdoor heeft ze een sterke voorkeur voor stilstaand water gecreëerd door de mens, want daarin zitten namelijk heel wat minder vijanden dan in bijvoorbeeld grachten of rivieren. Vermijden dat er langdurig stilstaand water aanwezig is in uw tuin of op uw terras is een zeer gemakkelijke, maar uiterst effectieve methode om er voor te zorgen dat deze muggen – en muggen in het algemeen – zich niet kunnen voortplanten.
Door waterreservoirs zoals regentonnen, bloempotten en dakgoten tijdens de winter grondig te reinigen, kunt u ervoor zorgen dat eventuele aanwezige eitjes van de tijgermug op tijd verwijderd worden en ze niet meer verder kunnen ontwikkelen tot larven en volwassen muggen. Zodra de temperaturen stijgen in de lente is het zeer belangrijk om deze waterreservoirs regelmatig te ledigen.
Tip
Tips om stilstaand water te vermijden:
- Verwijder iedere 5 dagen stilstaand water onder bloempotten, uit emmers …
- Ververs iedere 5 dagen het drinkwater buitenshuis van uw hond, kat, kip, konijn …
- Reinig regelmatig uw dakgoten, zodat er geen water in blijft staan
- Voorzie een net boven uw regenton of dek deze af met een deksel
- Keer zwembadjes voor de kinderen om zodat er geen water in blijft staan
Goed om te weten
Door de biodiversiteitDe diversiteit aan levende soorten die zich kunnen in stand houden en die zich zonder externe hulp kunnen voortplanten (fauna en flora). in uw omgeving te verhogen, zorgt u ervoor dat de tijgermug weinig kans krijgt om te overleven aangezien ze de strijd moet aangaan met allerlei andere insecten. Daarnaast kunt u natuurlijke vijanden van de tijgermug, zoals bijvoorbeeld vogels, aantrekken naar uw tuin.
Bekijk enkele tips en pagina’s met meer praktische info:
- Leg een vijver aan of verbeter uw vijver om dieren aan te trekken die muggenlarven opeten
- Voorzie planten en/of bloemenweides voor insecten en andere dieren waardoor er meer competitie komt voor de tijgermug
- Trek vogels aan die volwassen muggen opeten door nestkastjes te plaatsen en de gepaste vegetatie te voorzien
Nuttige links
Meer informatie over de tijgermug:
Meer informatie over de ziektes die de tijgermug kan overdragen:
Lees de transcriptietekst
Het drinkwater van de huisdieren, waaronder ook de kippen, wordt best om de 5 dagen ververst. (Bron: https://www.beestig.be)
Lees de transcriptietekst
De regenton wordt best afgedekt met een deksel (Bron: www.muggensurveillance.be)
Lees de transcriptietekst
Het drinkwater van de huisdieren, waaronder ook de kippen, wordt best om de 5 dagen ververst. (Bron: https://www.beestig.be)
Lees de transcriptietekst
De regenton wordt best afgedekt met een deksel (Bron: www.muggensurveillance.be)
Waarom wordt de tijgermug opgespoord in België?
Sciensano, het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) en de regionale overheden sporen deze mug al enkele jaren op. Dit om de verspreiding en eventuele overwintering van de mug na te gaan, om de gerichte acties te kunnen ondernemen om de populatie van de tijgermug in België te reduceren. Zo houden we het risico op circulatie van de bovenvermelde virussen klein.
Hoe weten we dat er een tijgermug in Brussel is?
Burgers worden sinds enkele jaren uitgenodigd om een melding te doen op de website www.muggensurveillance.be of via de app indien ze denken een tijgermug gespot te hebben. De website en app zijn een meldingsplatform van Sciensano. Als er een melding binnenkomt, bekijkt het team binnen Sciensano en ITG of het daadwerkelijk om een tijgermug gaat en indien dit zo is, kunnen ze een inspectie plannen om te bepalen in welke mate de tijgermug op die locatie verspreid is. Om de eventueel aanwezige populatie te bestrijden, is het mogelijk dat er nadien een bestrijdingscampagne georganiseerd wordt, geleid door Leefmilieu Brussel.
Waarom gebeurt er onderzoek door Sciensano en/of ITG?
De monitoring van de tijgermug is een project dat geleid wordt door een team van experten binnen Sciensano en ITG. Zij hebben de kennis en medewerkers om de nodige acties te ondernemen om te waken over de verspreiding van deze mug in België. Op die manier wordt er over heel het land op dezelfde manier tewerk gegaan. Sciensano en ITG werken voor dit project zeer nauw samen met de regionale overheden, voor Brussel is Leefmilieu Brussel verantwoordelijk voor dit project.
Waarom werd de tijgermug pas in het najaar van 2023 gevonden in Brussel?
De tijgermug, en muggen in het algemeen, ontwikkelen zich tijdens het zogenaamd ‘muggenseizoen’. Dit loopt van april tot oktober, in deze maanden stijgt de temperatuur waardoor de ontwikkeling van de muggen van start gaat. Hoe hoger en hoe langer deze hoge temperaturen aanhouden, hoe sneller de ontwikkeling. De zomermaanden zijn dus een piekmoment voor de ontwikkeling van de tijgermug. Naast de temperatuur is de aanwezigheid van stilstaand water essentieel: de volwassen mug legt de eitjes in stilstaand water en in dit water kunnen de eitjes zich ontwikkelen tot larven en volwassen muggen. Hoge temperaturen afgewisseld met af en toe een regenbui vormen samen snel voldoende broedplaatsen voor de muggen. Daarnaast zet Leefmilieu Brussel recent sterk in op het verhogen van de waakzaamheid van de burger via onze site en sociale media. Hoe meer we samen zoeken, hoe sneller we de tijgermug vinden, wat in het najaar van 2023 ook gebeurde.
Waarom moet de tijgermug bestreden worden?
De tijgermug is een verspreider van enkele belangrijke ziektekiemen (knokkelkoortsvirus, Zika-virus, …). De overdracht van deze virussen gebeurt voornamelijk op plaatsen waar de tijgermug gevestigde populaties heeft. Om ervoor te zorgen dat de vestiging van de tijgermug in Brussel en België zo lang mogelijk wordt uitgesteld, wordt er – indien er na inspectie blijkt dat er larven aanwezig zijn – ingezet op bestrijding om deze larven te vernietigen. Op deze manier verhinderen we dat deze larven zich kunnen ontwikkelen tot volwassen muggen, die opnieuw eieren kunnen leggen op een andere plaats. Indien we niet bestrijden kan de mug zich – in ideale omstandigheden – zeer snel verspreiden en beginnen voortplanten, en dat willen we vermijden. Door de nodige bestrijdingscampagnes te organiseren zorgen we dat we de controle behouden over de tijgermugpopulatie in België.
Hoe gebeurt deze bestrijding en is dat gevaarlijk?
Het belangrijkste doel van de bestrijding is het bewust maken van de inwoner op de aanwezigheid van potentiële broedplaatsen in de eigen omgeving. Stilstaand water is een ideale broedplaats voor de tijgermug, en kan zeer gemakkelijk vermeden worden. Denk hierbij aan niet-afgedekte regentonnen, schaaltjes onder bloempotten, kinderzwembadjes, vervuilde dakgoten, drinkwater voor de dieren … De bestrijdingsfirma zal dan ook vooral trachten om de mensen hierover tips te geven om dit te vermijden. Indien op een bepaalde plaats het stilstaand water moeilijk vermeden kan worden, kan een biologisch bestrijdingsmiddel gebruikt worden, dat onschadelijk is voor mens, dier en plant.
Kunnen we zelf iets doen om ons te beschermen?
Stilstaand water vermijden in uw eigen omgeving is zeer effectief om de tijgermug geen kans te geven op voortplanting. Door muggennetten te voorzien over de regenton, drinkwater tijdig te verversen (max. om de 5 dagen) en potjes en dergelijke om te draaien kan er gemakkelijk voorkomen worden dat er voortplanting van de tijgermug plaatsvindt in het stilstaand water. Daarnaast kunt u de biodiversiteit in uw eigen omgeving verhogen aan de hand van de tips op deze pagina. Toch een tijgermug gezien? Meld deze dan op www.muggensurveillance.be.