Test je kennis over de Brusselse bodem

1. Elke bodem is hetzelfde.

NIET WAAR. Elke bodem is anders en de vorming ervan gaat heel langzaam: tussen 200 en enkele duizenden jaren voor 1 cm grond! Een bodem wordt gevormd door het ontbinden van rotsen en organisch puin die zich op het aardoppervlak bevinden. KleiBodemdeeltjes die kleiner zijn dan 0,002 mm, zandBodemdeeltjes die groter zijn dan 0,05 mm, zuur, turf... Elk bodemtype verwelkomt andere soorten planten en levende micro-organismen. En 1 gram grond kan tot 1 miljard bacteriën bevatten en meer dan 1 miljoen schimmels die tot enkele duizenden soorten behoren. Het is dus essentieel om de diversiteit van de Brusselse bodems te beschermen.

2. We moeten af van de beestjes in de bodem.

NIET WAAR. Microfauna, bacteriën, schimmels en regenwormen breken vers organisch materiaal af (dode bladeren, kleine takken, verwelkte bloemen, kadavers van dieren, enz.) en zetten het om in humus, de toplaag van de bodem die essentieel is voor de vruchtbaarheid en om water vast te houden. Het is in deze oppervlaktelaag dat planten de mineralen vinden die ze nodig hebben om te groeien. Een levende bodem helpt ook bij het bestrijden van plantenziekten en het structureren van de bodem en vergemakkelijkt de afgifte van voedingsstoffen aan de planten. Om de bodem in leven te houden, moeten pesticiden dus verbannen worden.

3. Als er planten groeien, betekent dit dat de bodem niet vervuild is.

NIET WAAR. Zelfs als de bodem aan de oppervlakte niet vervuild is, kan dit wel het geval zijn in de diepte, zodat het water of het aangrenzende land toch vervuild kunnen raken. Sommige vervuilingen besmetten planten, die de vervuilende stoffen concentreren in hun vruchten, bladeren en wortels. Het kan dus gevaarlijk zijn om groenten te eten die in vervuilde grond groeiden. Vandaar het belang om te weten hoe het staat met de vervuiling van de bodem.

4. Het is een goed idee om dode bladeren op de grond te laten liggen.

WAAR. Dat is een heel goede manier om de bodem te voeden en te beschermen. Door ontbinding worden dode bladeren voedingsstoffen voor de planten. De bedekking die ze vormen, voorkomt dat de verschillende bestanddelen van de bodem wegspoelen bij hevige regenval en beschermt de planten tegen de kou in de winter en de droogte in de zomer. Bovendien bieden ze ook onderdak aan insecten. En zelf hoef je niets meer op te ruimen! 

5. De bodem filtert het regenwater.

WAAR. Wanneer er regen valt, dringt hij in de bodem door en wordt hij gefilterd. De lagen kleiBodemdeeltjes die kleiner zijn dan 0,002 mm, zandBodemdeeltjes die groter zijn dan 0,05 mm en gesteente fungeren als een zeef met steeds fijnere gaatjes, die onzuiverheden tegenhouden. Sommige organische mineralen of micro-organismen breken ook sommige van de vervuilende stoffen in het water af, terwijl andere in de bodem worden vastgehouden. Hoe langer de waterweg, hoe properder het water. Uiteindelijk hoopt dat water zich op in het grondwater waar het de bronnen voor de drinkwatervoorziening aanvult. Vandaar dat het belangrijk is dat de bodem van goede kwaliteit is en dat we hem beschermen tegen mogelijke risico’s op vervuiling.

6. Een goed aangestampte bodem is een gezonde bodem.

NIET WAAR. Lucht en water vormen ongeveer de helft van de massa van een gezonde bodem. Is de grond te compact, dan dalen de hoeveelheden lucht en water. Planten en micro-organismen kunnen zich niet meer ontwikkelen. Ze stikken! De bodem niet aanstampen, vooral niet aan de voet van bomen, is een eenvoudige eerste stap.

7. Verharding van de bodem verergert overstromingen

WAAR. Wanneer het regent op een natuurlijke bodem, verdampt 40% van het water, infiltreert 50% ervan en slechts 10% vloeit weg naar de riolering. Maar een ondoorlaatbare bodem kan niet als een spons werken waardoor meer dan de helft van het water wegvloeit. Verzadigde riolen lopen over, wat kan leiden tot overstromingen en modderstromen. Het water spoelt de bovenste laag van de levende bodem weg, waardoor de stabiliteit van bomen wordt bedreigd en de grond verarmt. Vandaar het belang om beton in de stad te beperken, om de bodem te laten ademen en zijn rol als spons te laten spelen.

8. Gezonde bodems helpen in de strijd tegen de klimaatverandering.

WAAR. Gezonde bodems houden koolstofdioxide vast die in de lucht circuleert en helpen mee de uitstoot van broeikasgassenGas dat een gedeelte van de zonnestralen absorbeert en herverdeelt onder de vorm van stralingen, die andere gasmoleculen ontmoeten en zodoende het proces herhalen en het broeikaseffect veroorzaken, met een warmteverhoging als gevolg. De belangrijkste broeikasgassen waarvan de oorsprong voornamelijk met menselijke activiteiten verband houden zijn kooldioxide (CO2), methaan (CH4) en troposferisch ozon (O3). te reguleren dankzij de plantengroei. Bovendien werken vochtige gronden, waar planten op groeien, ook als verdedigingsmechanisme tegen de effecten van de klimaatopwarming, met name door ons te beschermen tegen overstromingen en hittegolven.