Europese Week van de Afvalvermindering (EWAV)

  • Afval
  • Circulaire economie
  • Duurzame consumptie
  • Zero Afval
  • Hergebruik
  • Recyclage

In Europa worden dagelijks nieuwe initiatieven en projecten opgestart om de hoeveelheid afval die we produceren te verminderen. Tijdens de Europese Week van de Afvalvermindering, die jaarlijks in november doorgaat, krijgen initiatiefnemers de kans om hun zeroafval-activiteiten in de kijker te zetten, partnerschappen te sluiten en nieuwe acties uit te testen bij een breder publiek.

Inhoud

© EWWRsecretariat
De Engelstalige banner van de European Week for Waste Reduction.

Een Europees initiatief

Wat is de EWAV?

De Europese Week van de Afvalvermindering (EWAV) is een Europees initiatief voor het stimuleren van bewustmakingsacties voor een duurzaam beheer van grond- en afvalstoffen. Elk jaar worden in de Europese lidstaten tijdens de voorlaatste week van november allerlei initiatiefnemers en vrijwilligers samengebracht om dit thema in de kijker te zetten.

Voor wie is de EWAV?

Tijdens deze week worden allerlei projecten georganiseerd en worden alle doelgroepen in onze samenleving – burgers, ondernemingen, administraties, scholen en verenigingen – aangemoedigd om deel te nemen. Voor de deelnemers is de Europese Week van de Afvalvermindering het ideale moment om praktische tips en ervaringen uit te wisselen, om het grote publiek kennis te laten maken met hun initiatieven en projecten, om nieuwe acties te testen bij een breder publiek en om te netwerken of partnerschappen te sluiten.

Het doel van de EWAV

Het doel van de Europese Week van de Afvalvermindering is iedereen ervan bewust te maken dat de hoeveelheid afval die we produceren verminderd kan worden. Om dit te realiseren focust de EWAV op de drie bovenste lagen van de afvalhiërarchie: preventie, hergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd. en recyclingElke nuttige toepassing waardoor afvalstoffen opnieuw worden bewerkt tot producten, materialen of stoffen, voor het oorspronkelijke doel of voor een ander doel. Dit omvat het opnieuw bewerken van organisch afval, maar het omvat niet energieterugwinning, noch het opnieuw bewerken tot materialen die bestemd zijn om te worden gebruikt als brandstof of als opvulmateriaal..

De afvalhiërarchie wordt weergegeven in een de vorm van een omgekeerde piramide of driehoek. In de bovenste en breedste laag staat: afval verminderen, minder grondstoffen gebruiken, afval strikt vermijden aan de bron. In de tweede laag staat: producten hergebruiken, het hergebruik van producten voorbereiden en toepassen. In de derde laag staat: materiaal recycleren, afval sorteren, recycleren. In de vierde en smalste laag, het puntje van de piramide, staat: terugwinning van energie, afvalverwerking. © EWWRsecretariat
De omgekeerde piramide van de afvalhiërarchie.

De afvalhiërarchie geeft aan hoe en in welke volgorde we onze keuzes rond afvalproductie en -beheer als individu of organisatie zouden moeten maken. We doen dit best volgens deze stappen:

  1. Preventie: Vraag uzelf af of uw school de producten die worden aangekocht echt nodig heeft. Misschien kunt u ook producten lenen, huren of laten herstellen om aan de behoeftes van uw school te voldoen? Vraag uzelf ook af of de verpakking van de producten die u koopt echt nodig is.
  2. HergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd.: Zet uzelf in om alle wegwerpproducten die op uw school gebruikt worden te vervangen door herbruikbare alternatieven. Moedig uw werknemers, leerlingen en hun ouders aan om hetzelfde te doen.
  3. RecyclingElke nuttige toepassing waardoor afvalstoffen opnieuw worden bewerkt tot producten, materialen of stoffen, voor het oorspronkelijke doel of voor een ander doel. Dit omvat het opnieuw bewerken van organisch afval, maar het omvat niet energieterugwinning, noch het opnieuw bewerken tot materialen die bestemd zijn om te worden gebruikt als brandstof of als opvulmateriaal.: Zet uzelf in om het afval dat op uw school geproduceerd wordt correct te sorteren. Vergeet echter de eerste twee stappen niet en probeer om recycling slechts een klein deel te laten uitmaken van uw inspanningen voor afvalvermindering. Recycling is beter dan afval storten, maar betekent ook dat u al afval geproduceerd heeft.

De Europese Week van de Afvalvermindering wil vooral inzetten op de bewustmaking over afvalpreventie of het vermijden dat afval ontstaat. Het beste afval is immers afval dat niet wordt geproduceerd!

Goed om te weten

Lees meer over dit Europese initiatief op de website van de Europese Week van de Afvalvermindering of volg de Facebookpagina van het initiatief.

Neem met uw project deel aan de Europese Week van de Afvalvermindering

Wie kan deelnemen?

Iedereen kan deelnemen aan de Europese Week van de Afvalvermindering. Ondernemingen, administraties, scholen, verenigingen, burgers … Elke instelling die actief is in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kan een zeroafval-project voorstellen. Het voorgestelde project kan zich richten tot intern personeel, leerlingen, leden, klanten of het grote publiek.

Ook burgers kunnen deelnemen en een project voorstellen dat ze alleen of samen met familie, vrienden, naaste buren of wijkbewoners hebben opgezet.

Er zijn heel wat voordelen verbonden aan een deelname aan de EWAV als initiatiefnemer:

  • U neemt deel aan een Europees initiatief en maakt zo deel uit van een heel groot netwerk van zeroafval-actoren (meer dan 16.000 in 2022).
  • U kunt de zichtbaarheid van uw activiteiten vergroten.
  • U kunt leerlingen en hun ouders inspireren en sensibiliseren.
  • Er is een mogelijke toename van het aantal klanten en bezoekers.
  • Er is een grotere zichtbaarheid van allerlei soorten zeroafval-acties in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest waar iedereen voordeel uit haalt.

Welk project voorstellen?

Het project waarmee u deelneemt aan de Europese Week van de Afvalvermindering moet:

  1. betrekking hebben op afvalvermindering,
  2. plaatsvinden tijdens de Europese Week van de Afvalvermindering.

Betrekking hebben op afvalvermindering

Om te kunnen deelnemen, moet uw project betrekking hebben op een of meerdere van deze zeroafval-thema’s:

  • afvalpreventie
  • hergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd.
  • terugwinning
  • herstel
  • recyclageRecyclage is de vernietiging van afval om nieuwe materialen te produceren. Voorbeeld: inert afval wordt vermalen om granulaten te produceren die in wegfunderingen worden gebruikt
  • clean-up day (een dag gewijd aan opruimen)
  • het centrale thema van het jaar

Benieuwd naar het centrale thema voor de editie van 2023?

In 2023 wordt de focus gelegd op het verminderen van verpakkingen. U leest meer over dit centrale thema op de website van de Europese Week van de Afvalvermindering.

Bekijk dit evenement ook in onze agenda om alles te weten te komen over de Europese Week van de Afvalvermindering 2023.

Plaatsvinden tijdens de EWAV

Enkel projecten die tijdens de Europese Week van de Afvalvermindering aan een publiek gepresenteerd worden, komen in aanmerking voor deelname. U kunt uw project op tal van manieren in de kijker zetten. Zo kunt u:

  • een opendeurdag organiseren waarop bezoekers uw activiteiten komen ontdekken. U kunt uw bezoekers bijvoorbeeld een kijkje achter de schermen geven,
  • een nieuw initiatief voor afvalvermindering lanceren, bijvoorbeeld tijdens een ‘kick-off’,
  • een reeds gerealiseerd project in de kijker zetten tijdens een tentoonstelling, opendeurdag, persevenement enz.,
  • een demonstratie of workshop over afvalvermindering organiseren,
  • een informatiecampagne over een of meerdere thema’s met betrekking tot afvalvermindering opzetten.

Projectinspiratie voor scholen

Wilt u als school deelnemen aan de Europese Week van de Afvalvermindering en bent u nog op zoek naar inspiratie voor uw project? Of twijfelt u of u met uw initiatief wel kunt deelnemen? Tal van kleine of grote, algemene of specifieke, acties kunnen worden georganiseerd. We zetten enkele ideeën voor u op een rijtje.

Afvalpreventie en -vermindering aan de bron
  • Opleidingen en workshops voor de leerkrachten organiseren (bv. rationeel omgaan met papier, doordacht inkopen doen …).
  • Gezamenlijke tien- en vieruurtjes organiseren om het aantal individuele verpakkingen in te perken.
  • Leerlingen de kans geven om te kiezen voor het drinken van gezond kraantjeswater. Het is goedkoop en produceert geen afval. Het voorzien van waterkannen in de refter en drinkfonteintjes op speelplaats kan wonderen verrichten voor de toename van het drinken van kraantjeswater.
  • Leerlingen en hun ouders sensibiliseren over de tussendoortjes die veel verpakkingsafval produceren.
  • Een actie organiseren om ecologisch schoolmateriaal te promoten.
  • Een informatiestand plaatsen over een of meerdere thema’s met betrekking tot afvalpreventie.
  • Een opendeurdag, tentoonstelling, atelier enz. organiseren.
  • Leerlingen bewustmaken van hun afvalproductie en het eventuele schadelijke karakter ervan voor de dagelijkse (school)activiteiten.
  • Brainstormen over mogelijke manieren om het schoolafval te beperken.
  • Een wijkbezoek rond de problematiek van afval en de vermindering ervan organiseren (bv. een bezoek aan een compostsite, hersteller, tweedehandswinkel …).
  • Een conferentie organiseren over een of meerdere thema’s met betrekking tot afvalpreventie.
  • Een film tonen over en een debat houden rond afvalpreventie.
  • Een reportage over afvalpreventie maken samen met de leerlingen en deze op YouTube, Vimeo, Facebook, enz. plaatsen.
  • Een tentoonstelling organiseren rond de activiteiten en/of resultaten gerealiseerd door de school en haar leerlingen. 
  • Een afvalloze lunch organiseren op school.
  • Een project opzetten om papierverspilling tegen te gaan. Enkele voorbeelden: maak recto verso fotokopies, voorzie waar mogelijk herbruikbare handboeken i.p.v. fotokopies, plak een antireclamesticker op de brievenbus van de school (het doet uw papierberg met 30% krimpen), herbekijk de informatiestroom naar de ouders (een berichtgeving per gezin in plaats van per kind volstaat), informeer leerkrachten via informatieborden i.p.v. omzendbrieven.
  • Een project opzetten om voedselverspilling tegen te gaan. Enkele voorbeelden: maak een evaluatie van de schoolbestellingen van warme maaltijden (het kan de verspilling met 70% inperken), vraag de ouders om hun kinderen niet meer mee te geven dan ze opeten en zo minder te verspillen, voorzie voldoende tijd om leerlingen rustig te laten eten en voorzie ook een aangename eetomgeving voor de leerlingen, sensibiliseer de leerlingen over de impact van voeding op het leefmilieu.
  • Een waterbar voorzien op school of een blinde waterproeftest organiseren voor de leerlingen.
  • Een composteringsproject opstarten voor het organisch afval van uw school.
Hergebruik en voorbereiding voor hergebruik
  • Knutselen met recuperatiematerialen en een tentoonstelling organiseren.
  • Hergebruiken van papier dat slechts aan één kant bedrukt is en dubbelzijdig gebruik van papier promoten. Maak zelf kladschriften door vellen herbruikbaar papier aan elkaar te nieten. 
  • Een rommelmarkt op school organiseren.
  • Het gebruik van een brooddoos en drinkbus bij de leerlingen stimuleren.
  • Een workshop organiseren rond fietsherstellingen, kleine kledijherstellingen enz.
  • Een workshop organiseren om afval of materialen (karton, flessen …) om te vormen tot gebruiksvoorwerpen of decoratie (muziekinstrumenten, pannenlappen, doeken, marionetten ...).
  • Het gebruik van herbruikbare tassen en bekers i.p.v. wegwerpbekers invoeren in de leraarskamer.
  • Een bezoek organiseren aan sites waar aan hergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd. wordt gedaan (bv. bedrijven in de sociale economie, meubelherstelplaatsen, herstelateliers voor elektrische huishoudtoestellen ...).
  • Opleidingen en workshops voor de leerkrachten organiseren (bv. fietsherstellingen, naaiateliers …).
  • Een ‘Give Box’ op school installeren. Een ‘Give Box’ is een publieke open kast waarmee leerlingen en hun ouders kleine spullen zoals speelgoed of kledij kunnen schenken of meenemen.
Sorteren van afval en recyclage
  • Probeer samen met de leerlingen nóg beter te sorteren. Voor sorteertips kunt u terecht op de website van Net Brussel.
Europese Clean-up Day
  • Een Clean-up Day samen met de hele school organiseren. Zoek een plaats die u samen opruimt en communiceer over de hoeveelheid ingezameld afval.

Nuttige links

Benieuwd naar welke projecten tijdens de vorige edities van de EWAV werden gepresenteerd? Bekijk onze video’s over enkele EWAV-projecten:

Hulp bij het organiseren van uw project

Als u met een project deelneemt aan de Europese Week van de Afvalvermindering kunt u gebruikmaken van verschillende tools die de organisatoren ontwikkelden om u te helpen bij het promoten van uw project. Voorbeelden van deze tools zijn: thematische affiches, logo’s, webbanners, infofiches, een ganzenbordspel …

Goed om te weten

U kunt de verschillende promotie- en communicatietools downloaden via de website van de Europese Week van de Afvalvermindering.

De organisatoren van de EWAV stelden per doelpubliek ook enkele toolkits samen om initiatiefnemers te helpen hun projecten vorm te geven. De fiches in die toolkits beschrijven uitvoerig hoe u een bepaalde actie kunt uitvoeren, wat er allemaal bij komt kijken en vooral hoe u de resultaten van uw actie kunt meten.

Om te downloaden

Toolkitfiches voor scholen

Hoe inschrijven voor de Europese Week van de Afvalvermindering?

Elk jaar kunnen initiatiefnemers zich inschrijven voor dit evenement tussen september en half november via de website van de Europese Week van de Afvalvermindering.

Ik schrijf me in

Goed om te weten

Wilt u meer weten over de Europese Week van de Afvalvermindering 2023? Bekijk dit evenement in onze agenda.

Naar de agenda