De gevolgen van de klimaatverandering

Ook in België is de klimaatverandering een feit.

Het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI) van België heeft in 2008 het rapport “Oog voor het klimaat” gepubliceerd. Dit bevat de klimatologische tendensen die op het Belgisch grondgebied zijn waargenomen en toont aan dat het klimaat van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in de loop van de 20^ste eeuw geëvolueerd is:

• De gemiddelde jaarlijkse temperatuur is tussen 1833 en 2007 met ongeveer 2 graden toegenomen.
• In het midden van de jaren 1990 werd een aanzienlijke toename van het aantal hittegolven waargenomen. Anderzijds is de frequentie van de koudegolven in het begin van de jaren 1970 aanzienlijk gedaald.
• De algemene stijging van de minimumtemperatuur in de loop van de 20ste eeuw ligt ook aan de basis van een verlenging van de langste periode van het jaar zonder vorstdagen. De laatste vorstdag op het einde van de winterperiode heeft immers de neiging zich vroeger te manifesteren en de eerste vorstdag bij de aanvang van de winterperiode heeft de neiging zich later te manifesteren
• Wat de neerslag betreft, zien we tussen het begin van de waarnemingen in 1833 en het einde van de 20ste eeuw in het Brussels Gewest een toename met ongeveer 7% van de jaarlijkse neerslaghoeveelheid en een stijging van ongeveer 15% van de winter- en lenteneerslaghoeveelheid.
• De neerslaghoeveelheid in de vorm van sneeuw is opmerkelijk gedaald in de loop van de 20ste eeuw in Ukkel, wat een rechtstreeks gevolg is van de stijging van de temperatuur.

Wat zijn de waarschijnlijke gevolgen van de klimaatverandering voor België?

• Aanzienlijke temperatuurstijging vanaf 2050. Volgens de scenario’s en de modellen zou de temperatuur tegen eind 21ste eeuw moeten stijgen met +2,4 tot + 6,6 °C in de zomer, terwijl de neerslag zou moeten stijgen met + 6 tot 23% in de winter, en zou moeten afnemen met tot 50% in de zomer!
• Hogere frequentie van hittegolven. Tegen 2100 zou één jaar op twee een zomer als die van 2003 moeten kennen (ter herinnering: ten gevolge van de hittegolf van de zomer van 2003 waren er 1 300 meer overlijdens dan gemiddeld in de leeftijdscategorie 65 jaar en ouder, wat neerkomt op een stijging van het aantal overlijdens met 19% tijdens de eerste weken van augustus). Wellicht zullen er ook meer hevige regens zijn (het hele jaar door), en zelfs meer onweren.
• In de winter, een verhoging van het debiet van de verschillende waterbekkens van het land. Het stijgt met 4 tot 28%, waardoor ook het risico van overstromingen toeneemt. Deze overstromingen zouden waarschijnlijk aanzienlijke schade veroorzaken aan de weginfrastructuren, bruggen en woningen in de risicozones, de oevers verzwakken en voor erosie zorgen in de landbouwzones.
• Vermindering van de biodiversiteit . De populaties van 25 tot 75% van de soorten in ons land zouden in mindere of meerdere mate slinken. De beuken van het Zoniënwoud zijn al bedreigd: hittegolven, droogteperiodes en overstromingen hebben gevolgen voor het wortelen van de bomen, zodat hun kwetsbaarheid bij onweer toeneemt.
• Gezondheidsproblemen. Sinds een decennium is het aantal personen dat de ziekte van Lyme heeft opgelopen in opmars in België: van minder dan honderd tot ongeveer duizend per jaar. Het aantal teken, de diertjes die de ziekte overbrengen, neemt toe wanneer de winters zachter zijn. De klimaatverandering speelt dus wellicht een rol in de toename van het aantal personen dat door deze ziekte wordt getroffen.