Lezingen 21-22: « Oplossing : Natuurstad »
- Klimaat
- Biodiversiteit
- Natuur
- Wijk
- Stedenbouw
Inhoud
Leefmilieu Brussel biedt stedenbouwkundigen, (landschaps-) architecten, academici, verantwoordelijken en beheerders van groene ruimten, parken en tuinen, studiebureaus, natuurverenigingen... een reeks lezingen aan over de op de natuur gebaseerde oplossingen en de daaruit ontwikkelde vier verweven Brusselse landschappen: de Dense stad, de Bosstad, de Plattelandsstad en de Waterstad.
KlimaatveranderingWijst op trage variaties van de klimaatskenmerken mettertijd, op een welbepaalde plaats: opwarming of afkoeling. Sommige vormen van luchtvervuiling, veroorzaakt door menselijke activiteiten, zijn een bedreiging voor het klimaat in de zin dat er een globale opwarming zou kunnen ontstaan. Dit verschijnsel kan belangrijke schade veroorzaken: stijging van de zeeniveaus, verergering van de uiterste klimaatsverschijnselen (droogtes, overstromingen, wervelstormen, enz.), destabilisatie van de bossen, bedreiging voor de zoetwatervoorraden, moeilijkheden voor de landbouw, woestijnvorming, vermindering van de biodiversiteit, verspreiding van tropische ziekten, enz., afname van biodiversiteitDe diversiteit aan levende soorten die zich kunnen in stand houden en die zich zonder externe hulp kunnen voortplanten (fauna en flora). , milieuvervuiling, aantasting van natuurlijke grondstoffen... Er zijn heel wat uitdagingen waarmee de stad moet omgaan. Toch zit de natuur vol oplossingen om ons te helpen deze problemen het hoofd te bieden, van de meest eenvoudige tot de meest complexe, tot perfectie gebracht door miljoenen jaren van onderzoek en ontwikkeling.
Met de op de natuur gebaseerde oplossingen en de groene en blauwe netwerken kunnen we veerkrachtigere gebieden uitbouwen die bestand zijn tegen de verstoringen van ecologische, economische en sociale systemen.
Via nieuwe methodes van stadsplanning, een zuiniger beheer van grondstoffen en alternatieve bestuursvormen kunnen de diensten die de natuur aan de stad en haar bewoners levert versterkt worden.
22/03/22 – Waterstad
Brussel is historisch verbonden met zijn rivieren, valleien en moerasgebieden. Vanuit dat verleden gaan we in op de toekomstige oplossingen van “groene en blauwe” netwerken, de diensten die door het waterwegennet worden geleverd en de regels voor een geïntegreerd beheer van regenwater.
Verslag van de lezing (wordt momenteel vertaald)
- De Sponsstad voor een grotere veerkracht van de stad: van concept naar uitvoering (.pdf)/ Elia Desmot, ADOPTA
- De Waterstad en de watercyclus in de stad: stand van zaken in Brussel (.pdf)/ Emilie Lavender, projectcoördinator Water, Leefmilieu Brussel
- Bodem en water: bodems ontharden en herstellen om ze multifunctioneel te houden (.pdf)/ Robin Dagois, Plante et Cité, visio
- Regenwaterbeheer op wegen: ervaringen van Brussel Mobiliteit (.pdf)/ Pascal Fostiez, natuurfacilitator van Brussel Mobiliteit
- Regenwaterbeheer in en rond gebouwen (.pdf)/ Sébastien Derieux, Agence de l'Eau Seine-Normandie
28/01/22 – Plattelandsstad
De agro-ecologische transitie is van strategisch belang voor de veerkracht van de stad en het behoud van de biodiversiteitDe diversiteit aan levende soorten die zich kunnen in stand houden en die zich zonder externe hulp kunnen voortplanten (fauna en flora).. Welke rol spelen de groene en blauwe netwerken in het kader van duurzame landbouwproductie?
Verslag van de lezing
- Welk voedselsysteem in Brussel? (.pdf) / Jan Pille, Leefmilieu Brussel
- Projecten in de plattelandsstad (.pdf) / Catherine Fierens, Leefmilieu Brussel
- Het project ARBRES: fruitbomen voor een veerkrachtige stad? (.pdf) / Camille Tauvel, onderzoeksmedewerker bij Gemeente Ukkel
- Bescherming van de stadsbodem: bodemkwaliteit en strategie “nul netto verharding” (.pdf)/ Saïd El Fadili, Leefmilieu Brussel
- Bestuivers, cruciale schakels in open ruimten (.pdf) / Hugues Mouret, Arthropologia
- Hagen in de stad: van idee tot uitvoering (.pdf) / Olivier Baudry, Dryades et AWAF
17/12/21 – Bosstad
De bomen in de bosgebieden, parken, straten en tuinen vormen een atypisch bos. Tijdens deze lezing wordt ingegaan op de oplossingen gebaseerd op het stadsbos en de plaats van bomen in strategieën voor klimaataanpassing, stadsplanning en duurzame mobiliteit.
Verslag van de lezing
- Een “boomstrategie” uitwerken: behoeften, instrumenten, processen (vertaling in uitvoering ; NL versie binnenkort beschikbaar) / Anne Jaluzot, co-auteur van de boomgids van Trees & Design Action Group
- Voorbeeld van mogelijke strategie gebaseerd op bomen: Milaan - Urban Greening Plan (Engelse versie) / Fabio Campana, Parco Nord Milano (Milan)
- Afkoeling in de stad, het project Clearing House / Rik De Vreese, European Forest Institute
- Een aangepaste plaats voor bomen: plantkuilen en goede praktijken voor beheer (vertaling in uitvoering ; NL versie binnenkort beschikbaar) / Antoine Laurent, Brussel Mobiliteit
- Ecosysteemdiensten dankzij stadsbomen: het geval van Luik (in het Frans) / Wissal Selmi
- Tiny forests, gadget of functionele oplossing? (vertaling in uitvoering ; NL versie binnenkort beschikbaar) / Annabel Porté, Universiteit van Bordeaux – INRAE
- Oude stadsbomen: uitdagingen op het vlak van erfgoed en ecologie (vertaling in uitvoering ; NL versie binnenkort beschikbaar) / Alain Paquet, Natagora
26/11/21 – Dense Stad
Ondoorlatende omgevingen, slechte luchtkwaliteit, hitte-eilanden, weinig contact met de natuur... Welke natuurlijke oplossingen bestaan er voor bioklimatologische planning in de meest verharde zones van de stad?
Verslag van de lezing
- Hittestress en luchtkwaliteit in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: Stand van zaken en toekomstperspectief / Dirk Lauwaet, VITO
- De sociale ongelijkheden in het hart van de dense stad: Toegang tot de groene ruimten en omgevingskwaliteit in vragen, (FR) / Simon Demuynck, Urban ecology
- Ecocities: Groendaken en groengevels, een bron voor een waaier aan ecosysteemdiensten in Vlaamse steden / François Rineau, Universiteit Hasselt en Filip Dobbels, BBRI
- Ecowijs van Coronmeuse (Luik) (FR) / Kobe Vanhaeren, Buur part of SWECO
- Strijden tegen de invloed van de klimaatswijzigingen en het effet van stadswarmteeiland – Voorstelling van vergroeningsacties van Ecoquartier-programma (Montreal – Canada) / Eve Lortier-Fournier en Manon Giri, Eco-quartiers
- Vergroeningstrategie van Stad Antwerpen: Antwerpen breekt uit / Marianne Hubeau, Stad Antwerpen
- De levende daken: presentatie van studie besteld door de Stad Brussel / Lise Lopez, ERU
29/10/21 – Inleidende lezing
Welke zijn de op de natuur gebaseerde oplossingen? Welke antwoorden kunnen zij bieden op stedelijke problemen? Deze lezing gaat in op de wetenschappelijke grondslagen, het wettelijk en conceptueel kader, de verschillende dimensies (sociaal, economisch en milieugerelateerd) en enkele vernieuwende, geslaagde voorbeelden in Brussel en het buitenland.
Verslag van de lezing
- Inleiding - Voor een andere benadering van natuur in de stad: van natuur in de stad naar Natuurstad / Sophie Maerckx, Apis Bruoc Sella.
- Op de natuur gebaseerde oplossingen, een vruchtbare bodem voor stedelijke transformatie / Caroline Gutleben, directeur, Plante & Cité (Frankrijk).
- De uitdagingen en hefbomen van de Natuurstad en veerkracht in het Brussels Gewest / Julien Ruelle, Leefmilieu Brussel.
- Freiburg - Planning op stads- en wijkniveau: de voorbeelden van Freiburg Green City en de ecowijk Vauban / Giulia Sabatolli, Aiforia - simultaanvertaling.
- Brussel - Co-Nature: Projecten en scenario's voor natuurgerichte stadsvernieuwing / Dr. Philip Stessens, Ecole polytechnique de Bruxelles, ULB.