U bent hier

Ondernemersgids: Laboratoria (professionnels)

U baat een laboratorium uit en wilt de exploitatievoorwaarden van uw milieuvergunning beter begrijpen?
Deze gids licht de opgelegde verplichtingen toe en staat ook stil bij de mogelijke afwijkingen. U moet dan officieel een wijziging van de voorwaarden aanvragen bij de overheidsinstantie die uw vergunning heeft afgeleverd.

Is dit op u van toepassing?

Deze voorwaarden zijn op u van toepassing als u een laboratoriumactiviteit of een productie-eenheid  uitbaat die met een diagnostisch of didactisch doel een activiteit op biologisch of chemisch gebied uitoefent

In de biotechnologische sector omvat een productie-eenheid bioreactoren of gistingstanks die zijn uitgerust als laboratoria.

  • wetenschappelijk onderzoek en wetenschappelijke experimenten;
  • biologische of chemische analyses;
  • industriële proeven;
  • kwaliteitscontroles;
  • experimenten op school.

Voorbeelden van exploitaties kan u hier vinden 

Voorbeelden van exploitaties:

  • wetenschappelijke instituten;
  • intercommunale of privélaboratoria  die water-, bodem- en luchtstalen analyseren en microbiologische controles uitvoeren op voedingswaren of cosmetische producten, ...;
  • laboratoria van universiteiten of hogescholen;
  • onderzoekscentra;
  • ziekenhuizen of klinieken;
  • klinische laboratoria;
  • diergeneeskundige laboratoria;
  • agronomische en voedingslaboratoria;
  • farmaceutische en cosmetische industrie;
  • laboratoria met proeven op dieren en gebruik van transgenetische dieren;
  • laboratoria in scholen.

Deze voorwaarden hebben betrekking op u als u een laboratorium of een productie-eenheid uitbaat waar er gebruik wordt gemaakt van genetisch gemodificeerde micro-organismen (GGO 's) of pathogenen. Bij gebruik van pathogene werkzame middelen of van GGO 's mag u niet vergeten te vragen naar uw vergunning inzake bioveiligheid. Vergeet ook niet de inperkingsmaatregelen.
Deze voorwaarden zijn niet op u van toepassing in bepaalde specifieke gevallen 

Deze voorwaarden zijn niet op u van toepassing als uw exploitatie:

  • een klein bereidingslaboratorium achteraan een apotheek is;
  • een laboratorium voor kwaliteitscontrole is dat uitsluitend:
    • mechanische tests op metalen (bijvoorbeeld weerstandstests over verschillende proeven)
    • of uitsluitend fysieke tests (microscopische analyse) uitvoert;
  • een laboratorium voor de ontwikkeling van foto's of van radiografieën is;
  • een carrosserielaboratorium is;
  • een werkplaats is voor de vervaardiging of de bereiding van voedings-, farmaceutische en cosmetische producten;
  • een artsenpraktijk is waar u biochemische analyses doet en waar u enkel een bain-marie, een microscoop en een centrifugebuis gebruikt;
  • een autopsiekamer is waar u enkel monsters afneemt en geen analyses doet;
  • een laboratorium is voor het vaststellen van de aanwezigheid van asbest. 

De voorwaarden naleven: een wettelijke verplichting 

U moet deze voorwaarden naleven omdat uw laboratorium of uw productie-eenheid deel uitmaakt van de ingedeelde inrichting die een milieuvergunning voor rubriek 85 vereist.

Drie criteria bepalen of een laboratorium (of een productie-eenheid) wordt ingedeeld:

  1. het aantal personen die werken in het laboratorium of de productie-eenheid;
  2. de hoeveelheid gevaarlijke stoffen die maandelijks via het afvalwater worden verwijderd;
  3. de pathogene of genetisch gemodificeerde aard (GGO 's) van de eventueel verwijderde organismen.

Milieuvergunning

Klasse

Aantal werkende personen

 

Risico's voor het leefmilieu

Rubriek 85 A

 

 

 

 

 

2

maximum 7 personen

- die voornamelijk werken in de laboratoria van de technische en geografische exploitatie-eenheid (TGE):

  • universitaire onderzoekers
  • leerkrachten
  • laboranten

- studenten tellen niet mee voor de berekening van de drempel

EN

geen pathogeen risico

geen GGO 's

Rubriek 85 B

1b

> 7 personen

OF

pathogeen risico

GGO-risico

Rubrieken 85 B + 84

GGO-vergunning vereist

(bijv.: klinische biologie, bacteriologie, virologie, microbiologie)

1b

 

 

pathogeen risico

GGO-risico

 

Een extra criterium om de drempel te beoordelen is de berekening van de in het afvalwater verwijderde gevaarlijke stoffen. Bij de volgende herziening van de lijst met ingedeelde inrichtingen zal dit moeilijk te evalueren criterium echter verdwijnen.

De gevaarlijke stoffen die men bekijkt om na te gaan of het laboratorium meer dan 1 kg / maand / stof in zijn afvalwater afvoert, staan opgesomd in richtlijn 76/464 – bijlage – lijst I.

Deze richtlijn werd in 2006 herroepen door een andere richtlijn en door nog een andere richtlijn 2008/105, de zogenaamde MKN- (milieukwaliteitsnormen) of NQE-richtlijn (normes de qualité environnementale).

Deze laatste richtlijn werd op 24 maart 2011 omgezet in een Brussels besluit (bijlage 2).

Indien u zich niet houdt aan alle voorwaarden van uw milieuvergunning, dan bent u in overtreding en riskeert u een sanctie (boete, gebruiksverbod, gevangenisstraf).

Er bestaat een verscheidenheid aan wetgeving op de erkenning van laboratoria. 

Erkenning van de laboratoria:

Het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid heeft de erkenning namens de minister van de laboratoria voor klinische biologie en van de laboratoria voor pathologische anatomie als wettelijke opdracht.
Sinds de 1ste maart 2013 werd er een vaste competentiecode per type van laboratorium toegekend. De 3 laatste cijfers van het erkenningsnummer van een laboratorium wijzen op de competentie- of de kwalificatiecode van dit laboratorium.
Bijvoorbeeld:

Een erkenningsplichtig laboratorium valt niet noodzakelijkerwijze onder rubriek 84.

Als u vragen over de indeling hebt, neemt u contact op per mail. 

Waarom deze voorwaarden?

De voorwaarden die in de milieuvergunning worden vastgelegd, hebben tot doel:

  • de veiligheid van de buurt en de bevolking te garanderen;
  • het milieu te beschermen en vooral lucht-, water, bodem- en grondwatervervuiling te voorkomen.

Deze gids geeft u meer duidelijkheid over uw verplichting wat betreft:

Datum van de update: 13/02/2020
Wetgeving: 

Federale wetgeving

Koninklijk besluit van 2 oktober 1985 tot vaststelling van de sectoriële voorwaarden voor de lozing van afvalwater, afkomstig van de sector van de laboratoria in de gewone oppervlaktewateren en in de openbare riolen

Inzake brandveiligheid

Koninklijk besluit van 7 juli 1994 (B.S.. 26.04.1995) tot vaststelling van de basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing waaraan de nieuwe gebouwen moeten voldoen      

Koninklijk besluit van 12 juli 2012 tot wijziging van het koninklijk besluit van 7 juli 1994 tot vaststelling van de basisnormen voor de preventie van brand en ontploffing waaraan de nieuwe gebouwen moeten voldoen (bijlage 7 – Doorvoering van bouwelementen)

ARAB artikel 52.8: Voorkoming van brand

Europese wetgeving

Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA): link naar de Europese wetgeving inzake de REACH-verordening

Verordening (EG) 1005/2009 van het Europees Parlement betreffende de ozonlaag afbrekende stoffen

Wetgeving van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 25 april 2002 tot vaststelling van de lijst van afvalstoffen en gevaarlijke afvalstoffen

Ordonnantie van 5 juni 1997 betreffende de milieuvergunningen 

Er bestaat verscheidene wetgeving omtrent de erkenning van laboratoria. Op onderstaande websites staan er extra inlichtingen over en lijsten van erkende laboratoria:

Links: 
Gezondheid en laboratoria