Nieuwe of bestaande verwarmingsketels

U gebruikt een verwarmingsketel met een nominaal ingangsvermogen van 100 KW of meer, die al is aangegeven of gedekt door een milieuvergunningDe milieuvergunning, voorheen 'commodo-incommodo'- exploitatievergunning genoemd, is een document met de technische voorschriften die de exploitant van een installatie (bv. tankstation, drukkerij, stomerij, enz.) moet naleven. De door de administratie vastgelegde voorwaarden zijn bedoeld om de bescherming te waarborgen tegen de gevaren, hinder of ongemakken die een installatie of activiteit direct of indirect kan veroorzaken voor het milieu, de gezondheid of de veiligheid van de bevolking, met inbegrip van personen die zich binnen de grenzen van een installatie bevinden zonder daar als werknemer te kunnen worden beschermd. Meer informatie over de milieuvergunning? Deze vergunning vermeldt de voorwaarden die u moet naleven voor deze installatie.
Gaat u een gloednieuwe verwarmingsketel installeren of de brander vervangen? Indien deze nieuwe ketel een nominaal ingangsvermogen heeft van 100 KW of meer, dan moet u hem aangeven of over een milieuvergunning beschikken. Uw toelating of vergunning vermeldt de voorwaarden die u moet naleven voor deze installatie.
Wilt u de exploitatievoorwaarden die in het officiële document staan, beter begrijpen?
Deze gids maakt u wegwijs in uw verplichtingen: controles, kenmerken en uitrustingen van de stookruimte, enz. Hij vermeldt ook de mogelijke afwijkingen, die u altijd officieel moet aanvragen.

Is deze gids ook bedoeld voor u?

Deze gids is bedoeld voor u indien:

Uw verwarmingsketel maakt deel uit van de ingedeelde inrichtingen (rubriek 40). 

• u beschikt over een reeds geïnstalleerde en vergunde verwarmingsketel, of indien u al dan niet een nieuwe verwarmingsketel installeert;
• deze verwarmingsketel werkt op stookolie of aardgas; 

  Deze voorwaarden gelden niet voor u indien uw verwarmingsketel vaste brandstoffen (hout, pellets, …) gebruikt.

• het verwarmingssysteem de warmte doorgeeft met behulp van water (vloeistof);
• en uw verwarmingsketel een nominaal ingangsvermogen heeft van minstens 100 kW.

De voorwaarden naleven: een wettelijke verplichting

U moet alle voorwaarden die zijn vastgelegd in het besluit betreffende de voor de verwarmingssystemen en klimaatregelingssystemen geldende EPB-eisen en in het besluit  betreffende het onderhoud en de controle van verwarmings- en klimaatregelingssystemen. Uw milieuvergunningDe milieuvergunning, voorheen 'commodo-incommodo'- exploitatievergunning genoemd, is een document met de technische voorschriften die de exploitant van een installatie (bv. tankstation, drukkerij, stomerij, enz.) moet naleven. De door de administratie vastgelegde voorwaarden zijn bedoeld om de bescherming te waarborgen tegen de gevaren, hinder of ongemakken die een installatie of activiteit direct of indirect kan veroorzaken voor het milieu, de gezondheid of de veiligheid van de bevolking, met inbegrip van personen die zich binnen de grenzen van een installatie bevinden zonder daar als werknemer te kunnen worden beschermd. Meer informatie over de milieuvergunning vermeldt uw essentiële verplichtingen, maar bevat niet noodzakelijk alle details van de wetgeving. In deze besluiten vindt u een uitvoerige beschrijving van uw wettelijke verplichtingen.

De pagina "Controles en onderhoud van de regelgeving EPB verwarming en -klimaatregeling " geeft u meer informatie.

• Indien u zich niet houdt aan de voorwaarden in uw milieuvergunning, bent u in overtreding en kunt u een sanctie krijgen (boete, gebruiksverbod, gevangenisstraf). 

Waarom deze voorwaarden?

De wetteksten zijn gebaseerd op de Europese richtlijn 2010/31/EU, die de energieprestatienormen voor gebouwen vastlegt. Het hoofddoel van deze normen is energie te besparen.

De voorwaarden die in de milieuvergunningDe milieuvergunning, voorheen 'commodo-incommodo'- exploitatievergunning genoemd, is een document met de technische voorschriften die de exploitant van een installatie (bv. tankstation, drukkerij, stomerij, enz.) moet naleven. De door de administratie vastgelegde voorwaarden zijn bedoeld om de bescherming te waarborgen tegen de gevaren, hinder of ongemakken die een installatie of activiteit direct of indirect kan veroorzaken voor het milieu, de gezondheid of de veiligheid van de bevolking, met inbegrip van personen die zich binnen de grenzen van een installatie bevinden zonder daar als werknemer te kunnen worden beschermd. Meer informatie over de milieuvergunning zijn vastgelegd, hebben tot doel:

• de veiligheid te garanderen;
• de energie-efficiëntie van de nieuwe installaties te garanderen;
• het milieu te beschermen.

Deze gids geeft u meer duidelijkheid over uw verplichting wat betreft:

• Uw nieuwe installatie
• Uw verplichten inzake onderhoud
• Uw stookruimte
• Uw verbouwingsprojecten

De checklists geven een overzicht van de verplichte controles en onderhoud.

Uw nieuwe installatie: eerste stappen

a. EPB-oplevering van de installatie

• Indien u een al dan niet nieuwe verwarmingsketel installeert, laat de installatie valideren door een erkend EPB-verwarmingsadviseur type 2 

  Indien uw installatie niet conform is, verstuurt de adviseur een kopie van het attest van niet-conformiteit naar Leefmilieu Brussel (Afdeling Energie).

  U hebt 5 maanden de tijd om uw installatie in overeenstemming te brengen en een nieuwe controle te laten uitvoeren.

  Deze “oplevering van het verwarmingssysteem” is bedoeld om na te gaan of de installatie voldoet aan de verschillende vereisten die zijn  voorzien in de EPB-verwarmingsreglementering.

b. Logboek

• Houd een “logboek” bij.  Dit is een dossier dat alle documenten over  uw verwarmingsinstallatie bevat. 

  Bewaar het logboek (in papieren of elektronisch formaat) ter plaatse en houd het stipt bij: alle tussenkomsten moeten erin worden opgetekend (installatie, validatie, controles, …).

  De pagina "Tools voor professionals van de reglementering EPB verwarming en -klimaatregeling" geeft u meer informatie over de inhoud ervan

Uw verplichtingen op het vlak van regelmatige controles en onderhoudsbeurten

a. Controles en onderhoudsbeurten

• Laat uw verwarmingsketel regelmatig controleren en onderhouden door een erkend  EPB-verwarmingstechnicus type 2. 

De periodieke  EPB-controle omvat:

• het onderhoud van de reiniging van de verwarmingsketel en het verbrandingsgasafvoersysteem;
• de regeling van de brander;
• de controle van de naleving van de eisen van de goede werking van de verwarmingsketels;
• de controle van het verslag van het vegen van de schoorsteen-of de inspectie voor de collectieve leidingen;
• aanbevelingen over eventueel te ondernemen acties in het kader van de omschakeling van L-gas naar H-gas.

Opmerking: u kunt het verbrandingsgasafvoersysteem laten reinigen door een schoorsteenveger.

Voor verwarmingsketels op aardgas: minimum om de 2 jaar. 

Voor verwarmingsketels op stookolie: minimum één keer per jaar.

• Bewaar de controleattesten gedurende 5 jaar in uw logboek. 
  U moet ze kunnen voorleggen wanneer Leefmilieu Brussel uw installaties aan een controle onderwerpt. 

• Laat de nodige herstellingen of correcties uitvoeren indien de controle niet-conformiteiten aan het licht brengt die onmogelijk onmiddellijk kunnen worden opgelost. 

  Indien uw systeem niet conform is, vermeldt de specialist de maatregelen die moeten worden getroffen in het attest.

  Hij stuurt een kopie van dit attest naar de afdeling Energie van Leefmilieu Brussel.

  U hebt dan 5 maanden de tijd om de nodige werken en een nieuwe controle te laten uitvoeren.

• Heeft  uw verwarmingsketel een nominaal opgenomen vermogen van meer dan 1 MW? een beperking van de emissies van verontreinigende stoffen is verplicht. 

b. EPB-diagnose

• Vóór 1 januari 2024 en vervolgens om de 5 jaar, moet u een diagnose laten stellen door een erkend EPB-verwarmingsadviseur type 2. 

Doe een beroep op de EPB-verwarmingsketel van type 2.

De adviseur beoordeelt uw installatie met behulp van de software Audit H100, die wordt verstrekt door Leefmilieu Brussel. Het doel van deze diagnose is:

• de energieprestaties van de installatie en van de verwarmingsketels te beoordelen;
• te controleren of de wettelijke vereisten -en de invoering van het minimale onderhoudsprogramma worden nageleefd;
• te bepalen of de verwarmingsketel of het systeem overgedimensioneerd is;
• u te adviseren over de optimalisering of de vervanging van uw systeem;
• aanbevelingen te doen over eventuele acties die moeten worden ondernomen in het kader van de omschakeling van L-gas naar H-gas.

Indien uw systeem niet conform is, zal de specialist in het verslag vermelden welke maatregelen moeten worden ondernomen.
Hij stuurt een kopie van het verslag naar de afdeling Energie van Leefmilieu Brussel.
U hebt vervolgens 5 maanden om de nodige werken en een nieuwe controle te laten uitvoeren

Uw stookruimte : kenmerken en uitrustingen

a. Brandpreventie

Enkel voor verwarmingsketels op aardgas

Voor alle verwarmingsketels

• Installeer uw stookruimte niet lager dan op verdieping -1, tenzij u hiervoor de uitdrukkelijke goedkeuring hebt van de Dienst voor Brandbestrijding (DBDMH). 

  De stookruimte moet gemakkelijk toegankelijk zijn voor de Dienst voor Brandbestrijding.

• Indien uw stookruimte een vermogen van meer dan 1MW heeft, moet u zich houden aan de specifieke voorschriften van de DBDMH. Deze voorschriften staan vermeld in uw  milieuvergunningDe milieuvergunning, voorheen 'commodo-incommodo'- exploitatievergunning genoemd, is een document met de technische voorschriften die de exploitant van een installatie (bv. tankstation, drukkerij, stomerij, enz.) moet naleven. De door de administratie vastgelegde voorwaarden zijn bedoeld om de bescherming te waarborgen tegen de gevaren, hinder of ongemakken die een installatie of activiteit direct of indirect kan veroorzaken voor het milieu, de gezondheid of de veiligheid van de bevolking, met inbegrip van personen die zich binnen de grenzen van een installatie bevinden zonder daar als werknemer te kunnen worden beschermd. Meer informatie over de milieuvergunning.
• Zorg voor een veiligheidsvoorziening buiten de stookruimte (of vlakbij de deur), waarmee u de elektriciteits- en brandstoftoevoer naar de installatie kunt afsluiten. 

  Deze voorziening is : 

  • een drukknop of een kraan die de toevoer van de brandstof en de elektriciteit afsluit;
• Respecteer de normen voor brandwerendheid van wanden en deuren, maar volg de regels van de DBDMH of andere wetgevingen als deze strikter zijn. 

  Deze normen voor wanden zijn niet van toepassing: 

  • op lokalen die buiten het gebouw zijn gelegen;
  • op de stookruimtes onder het dak;
  • op buitenwanden.

In deze gevallen zijn de normen aangepast naargelang van het advies van de DBDMH.

De normen voor deuren gelden alleen voor de deuren tussen de stookruimte en de rest van het gebouw, en niet voor buitendeuren. 

• De muren, de vloer en het plafond hebben een brandweerstand van minstens 1 uur.
• De deur tussen de stookruimte en de rest van het gebouw is een branddeur met een brandweerstand van minstens een half uur.

• Zet niets voor de deuren, die automatisch moeten sluiten. 

  De automatische afsluitvoorziening is conform de norm NBN 713.020.

  U kunt deze norm downloaden tegen betaling op de website van het Bureau voor Normalisatie.

• Plaats brandblussers in goede staat van werking

  De verwarmingsketels op stookolie zijn soms uitgerust met een poederblusser op de brander (automatisch doven).

• Vraag het advies van de Dienst voor Brandbestrijding over de meest aangewezen brandblusmiddelen.

• Laat geen ontvlambare producten of stoffen in de stookruimte staan. 
• Gebruik de stookruimte niet als opslagruimte: het is geen kelder. 

b. Ventilatie

• U moet de EPB-verwarmingsreglementering naleven of andere wetgevingen indien ze strikter zijn. Omdat uw installaties een bepaalde omvang hebben. Voorzie :
  • een hoge ventilatie voor de afvoer van vervuilde lucht naar de open lucht buiten het gebouw en
  • een lage ventilatie voor de aanvoer van verse lucht.
    
    Deze ventilaties moeten toereikend zijn om een goede verbranding van de verwarmingsketels en een afvoer van de vervuilde lucht en de warmte te garanderen.

De ventilatie moet conform de norm NBN B 61-001 zijn voor de verwarmingsketels die geïnstalleerd zijn na 01/01/2019 en streven naar deze norm voor de andere. Deze norm bevat het algemene geval van hoge en lage ventilaties met een rechtstreeks verbinding naar buiten of via een leiding, maar ook bijzondere gevallen van hoge ventilatie of een combinatie van lage en hoge ventilatie. 

• Wanneer de stookplaats atmosferische verwarmingsketels op aardgas bevat met een vermogen kleiner dan of gelijk aan 120 kW mag de hoge ventilatie via de schoorsteen verlopen onder bepaalde voorwaarden.
• Wanneer de stookplaats verwarmingsketels bevat met een totaal vermogen van minder dan 450 kW kunnen de hoge en lage ventilaties worden vervangen door een kelderraam onder bepaalde voorwaarden.

Raadpleeg de beschrijving van de ventilatie volgens de norm NBN B 61-001 voor meer informatie. 

U kan een afwijking aanvragen op de hoge en lage ventilatie, die rechtstreeks naar buiten gaat indien het vermogen van de stookruimte lager is dan 400 kW.
Opgelet: om gebruik te maken van deze afwijking moet u officieel toestemming vragen aan de overheidsinstantie die uw milieuvergunningDe milieuvergunning, voorheen 'commodo-incommodo'- exploitatievergunning genoemd, is een document met de technische voorschriften die de exploitant van een installatie (bv. tankstation, drukkerij, stomerij, enz.) moet naleven. De door de administratie vastgelegde voorwaarden zijn bedoeld om de bescherming te waarborgen tegen de gevaren, hinder of ongemakken die een installatie of activiteit direct of indirect kan veroorzaken voor het milieu, de gezondheid of de veiligheid van de bevolking, met inbegrip van personen die zich binnen de grenzen van een installatie bevinden zonder daar als werknemer te kunnen worden beschermd. Meer informatie over de milieuvergunning heeft afgeleverd.
Bij uw aanvraag moet u bewijzen:

• dat het technisch onmogelijk is deze twee ventilaties te verwezenlijken, bijvoorbeeld in het geval van een stookruimte in het midden van het gebouw;
• dat er voldoende ventilatie is.

Een van de ventilaties moet rechtstreeks in de openlucht uitkomen, aan de buitenkant van het gebouw. De andere ventilatie mag in een grote ruimte in het gebouw uitkomen en mag de brandweerstand van de wand niet verminderen.

• Houd de ventilatieleidingen zo kort mogelijk.
• Gebruik onbrandbare materialen voor de ventilatieleidingen. 

c. Schoorsteen

• Het afvoerpunt van de verbrandingsgassen moet in het dak gevestigd zijn en moet minstens 8 meter van de ramen van de aangrenzende woningen of van elke ventilatieopening verwijderd zijn. 

  U kan een afwijking aanvragen.

  Bij uw aanvraag moet u bewijzen:

  • dat het geen hinder veroorzaakt;
  • dat het gebaseerd is op een Belgische of internationale norm of een code van goede praktijken.

• De uitstoot van de verbrandingsgassen mag de buren geen overlast bezorgen. 

d. Meters

• De hoofdmeters voor gas en elektriciteit mogen niet in de stookruimte staan. 

e. Bijzondere voorwaarden voor de installaties van minstens 1 MW, d.w.z de middelgrote stookinstallaties

• U moet de grenswaarden naleven voor de uitstoot van stikstofoxiden (NOx) en koolstofmonoxiden (CO) voor de installaties die gas en stookolie gebruiken.
• Voor de bestaande installaties moet u:
  • een monsterneming en analyse uitvoeren of
  • uiterlijk 27 februari 2019 een contract afsluiten met een erkend laboratorium.
• Voor de bestaande installaties moet u een monsterneming en analyse uitvoeren binnen de vier maanden die volgen op de toekenning van de vergunning of de datum van inwerkingstelling van de installatie. De laatste datum moet in aanmerking worden genomen.

f. Bijzondere voorwaarden voor grote ruimten (fabriekshallen)

Indien de plafondhoogte minstens 6 meter bedraagt en er een luchtgelaagdheid is (temperatuurverschillen van meer dan 1°C per meter):

• Installeer een recirculatieventilator of geïntegreerde aërothermen (verwarming en ventilator).
• Centraliseer de regeling door een kamerthermostaat. 

g. Thermische isolatie

Indien uw verwarmingsketel niet onderworpen is aan de eisen van EPB tijdens de indienststelling, gelieve de volgende aanbevelingen te respecteren:

• De warmtedistributieleidingen en de kranen in niet verwarmde ruimten moeten thermisch geïsoleerd worden.

Uw verbouwingen of vervangingen van materiaal

• Vraag de toelating van de overheidsinstantie die verantwoordelijk is voor uw toelating of vergunning (Leefmilieu Brussel of uw gemeente) alvorens : 
  • een verwarmingsketel te verplaatsen;
  • een verwarmingsketel toe te voegen;
  • een verwarmingsketel of brander te vervangen;
  • over te schakelen op een andere brandstof.

• Indien u de toelating moet aanvragen bij Leefmilieu Brussel, moet u uw aanvraag richten tot:
  
  Leefmilieu Brussel
  Afdeling Vergunningen en Partnerschappen
  Thurn & Taxis Site
  Havenlaan 86C, bus 3000
  1000 Brussel
  
  Vermeld in uw brief:
  -   de naam, de firmanaam en het adres van de houder van de  milieuvergunningDe milieuvergunning, voorheen 'commodo-incommodo'- exploitatievergunning genoemd, is een document met de technische voorschriften die de exploitant van een installatie (bv. tankstation, drukkerij, stomerij, enz.) moet naleven. De door de administratie vastgelegde voorwaarden zijn bedoeld om de bescherming te waarborgen tegen de gevaren, hinder of ongemakken die een installatie of activiteit direct of indirect kan veroorzaken voor het milieu, de gezondheid of de veiligheid van de bevolking, met inbegrip van personen die zich binnen de grenzen van een installatie bevinden zonder daar als werknemer te kunnen worden beschermd. Meer informatie over de milieuvergunning ;
  -   de referenties van de geldige milieuvergunning(en).
  
  U kunt ook het aanvraagformulier voor wijziging van een milieuvergunning invullen en naar Leefmilieu Brussel opsturen.

• Gelieve u tot de milieudienst van de gemeente te wenden indien uw vergunning door de gemeente werd afgeleverd.

Wacht altijd de officiële toelating af alvorens deze wijzigingen uit te voeren.

Checklist van de verplichte controles en onderhoudsbeurten van uw installaties

• oplevering van de installatie: binnen de maand na de ingebruikname 
• controles en onderhoudsbeurten: jaarlijks voor stookolie, om de 2 jaar voor aardgas
• diagnose : om de 5 jaar