Hoe minder afval produceren? Sorteren, recycleren en andere milieuvriendelijke tips

Hebt u al acties op het getouw gezet om minder afval te produceren? Het resterende afval kan misschien een nuttige bestemming krijgen, d.w.z. zo verwerkt worden dat het opnieuw kan worden gebruikt in dezelfde of in een andere vorm.

Uiteraard dient u uw afval vooraf zorgvuldig te sorteren.

De nuttige toepassingenGenerische term die de processen en gedragingen omvat betreffende materiaal- en organische recycling en energievalorisatie van afval, alsook hergebruik en regeneratie. kunnen worden ingedeeld in drie duidelijk onderscheiden categorieën van activiteiten: voorbereiding op hergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd., recyclageRecyclage is de vernietiging van afval om nieuwe materialen te produceren. Voorbeeld: inert afval wordt vermalen om granulaten te produceren die in wegfunderingen worden gebruikt en energieterugwinning. Geef indien mogelijk voorrang aan de eerste optie, en gebruik de laatste enkel wanneer alle andere mogelijkheden uitgeput zijn.

Als geen enkele vorm van nuttige aanwendingGenerische term die de processen en gedragingen omvat betreffende materiaal- en organische recycling en energievalorisatie van afval, alsook hergebruik en regeneratie. mogelijk is, zult u uw afval moeten verwijderen.

Raadpleeg de lijst van erkende of geregistreerde ondernemingen

Minder afval produceren

Een verantwoord afvalbeheer betekent in de eerste plaats zo weinig mogelijk afval produceren.

U kunt minder afval produceren door het verbruik van uw onderneming te beperken en hergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd. te verkiezen boven eenmalig gebruik. Combineer de hierna opgesomde mogelijkheden om het beste resultaat te bereiken.

Het personeel bewustmaken en mobiliseren

Uw personeel moet zich in eerste instantie bewust zijn van de geproduceerde hoeveelheid afval en van de noodzaak om die te beperken.

Om daadwerkelijk resultaten te boeken op het vlak van afvalvermindering, moet u iedereen mobiliseren. Organiseer bewustmakingsacties om de klanten, het personeel, de leveranciers ontvankelijk te maken voor het probleem. Een activiteit, een wedstrijd, een voorlichtingscampagne om de juiste reflexen onder de aandacht te brengen.

Minder kopen, beter kopen

U kunt de afvalhoeveelheid aan de bron beperken! Beheer de voorraden doeltreffend en koop alleen wat nodig is. Overweeg bijvoorbeeld materiaal dat weinig gebruikt wordt, te huren of gemeenschappelijk te gebruiken, laat materiaal herstellen vóór u nieuw koopt, recupereer wat nog kan dienen, geef de voorkeur aan multifunctioneel materiaal, …

En als u moet kopen, opteer dan voor een duurzaam inkoopbeleid voor kantoorbenodigdheden, de productieketen, de keuken. Voeg milieucriteria toe aan uw inkoopcriteria. Verkies duurzame, oplaadbare, recycleerbare producten, producten met milieuvriendelijk ontwerp, met ecolabel, zonder gevaarlijke stoffen, ...

Streef ook naar een minimum aan verpakkingsmateriaal bij elke aankoop: bulkgoederen, geconcentreerde producten, artikelen die recht geven op statiegeld of die aan het einde van hun levensloop worden teruggenomen door de leveranciers (herbuikbare verpakkingen, pallets, lege vaten).

Geef de voorkeur aan waterverdelers of karaffen in de kitchenettes of eetzaal met herbruikbaar vaatwerk.

Minder verbruiken, beter produceren

Beperk uw papierverbruik

U kunt het papierverbruik in uw onderneming met 30% of meer doen afnemen door nieuwe technologieën doelgericht te gebruiken. U vermindert er niet alleen het afval mee, maar doet ook aanzienlijke besparingen (papier, inkt, onderhoud van de printers, …).

Stel een actieplan op dat verschillende benaderingen combineert: individueel (de werknemers bewustmaken en opleiden), structureel (multifunctionele printers gebruiken, kringlooppapier kopen, …) en organisatorisch (de werkprocedures aanpassen om elektronisch verkeer te bevorderen).

Streven naar een milieuvriendelijk ontwerp voor uw producten en hun verpakkingen

Ontwerp en produceer uw producten zo dat hun effect op het milieu aan het einde van hun levensloop tot een minimum beperkt blijft. Denk na over alle productiefasen en optimaliseer zowel de productietechnologieën als de logistiek: minder natuurlijke rijkdommen gebruiken, recycleerbare materialen gebruiken, schonere productieprocessen introduceren, verpakkingen beperken, de levensduur van het product verlengen.

U kunt elke fase van de levenscyclus van het product aanpassen.
Uw inspanningen kunnen beloond worden met een ecolabel.

Optimaliseer de productieprocessen

Doe een beroep op productieprocessen die minder afval voortbrengen en optimaliseer de keten om productieuitvallen te beperken en te recupereren. Stel de machines zo af dat de basismaterialen en producten nauwkeurig gedoseerd worden. Installeer apparaten voor de regeneratieIn bosbouw, operatie waarbij een rijpe bebossing (of boompopulatie) op natuurlijke of kunstmatige wijze wordt vervangen. van de producten en interne hergebruikscircuits.

Minder weggooien

Bedenk vóór u dingen weggooit dat veel voorwerpen een tweede leven kunnen leiden! Soms is een kleine herstelling voldoende om een toestel weer gebruiksklaar te maken en kunnen voorwerpen die u niet meer gebruikt, nog voor andere doeleinden dienen.

Wilt u uw oude meubelen, computerhardware, oude opbergmappen, … wegdoen? Overweeg om ze tweedehandsBeginsel volgens welk goederen in goede staat en waarvan de eerste eigenaar zich wenst te ontdoen, worden gegeven, verkocht, gekregen, aangekocht of geruild zodat ze geen afval worden. te verkopen, ze aan scholen of verenigingen te schenken in plaats van ze weg te gooien …

Recupereer en hergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd. alles wat hiervoor in aanmerking komt en vermijd verspilling in al haar vormen. Als uw onderneming over keukens beschikt of een bedrijfsrestaurant heeft, organiseer dan bijvoorbeeld een project om voedselverspilling te beperken of start een composteringsproject op.

Lees al onze tips tegen verspilling in onze infofiches.

Risico's met betrekking tot afvalbeperking

Naast uw inspanningen om minder afval te produceren, kunt u aan kwalitatieve preventie doen. Het gaat erom de producten en het afval minder gevaarlijk te maken en hun impact op het milieu en de gezondheid van de mens te beperken.

De bestanddelen van de producten die afval geworden zijn, kunnen schadelijk zijn voor dieren, planten, lucht, water, bodem en de gezondheid van de mens. Koop of produceer bij voorkeur producten die minder gevaarlijk zijn. Ook dit is een keuze die aanmoediging verdient.

Deelnemen aan de Europese Week van de afvalvermindering

De Europese Week van de afvalvermindering vindt ieder jaar plaats in november. Ze heeft tot doel in heel Europa zoveel mogelijk actoren te mobiliseren tot duurzame acties voor afvalvermindering.

Dit is voor uw onderneming een unieke gelegenheid om innovatieve acties ter bestrijding van afval te ontwikkelen en bekendheid te geven.

Om aan deze groots opgezette actie deel te nemen, moet u een project inschrijven met een activiteit of een initiatief, gericht op preventie (bewustmaking, betere consumptie of productie, minder verspilling, …). Dit project wordt dan tijdens de Europese Week onder de aandacht gebracht. De beste projecten worden beloond.

Voorbereiden voor hergebruik

Bepaalde niet meer gebruikte producten kunnen nog nuttig zijn voor andere gebruikers, maar moeten eerst een al dan niet zware behandeling ondergaan (controle, reiniging, herstelling). Handelsondernemingen of ondernemingen uit de zachte sector halen afvalstoffen op om ze voor te bereiden voor hergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd.. Neem contact met ze op vóór u beschadigd meubilair, verouderde computerhardware of oude elektrische toestellen, banden, … afdankt.

Raadpleeg de site van vzw Ressources om te weten welke organisaties actief zijn in het Brussels Gewest.

Recycleren

Als voorbereiding voor hergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd. niet meer mogelijk is, kan het product gerecycleerd wordenDe recyclage bestaat uit de afbraak van de afvalstof om nieuwe materialen te produceren. Bijvoorbeeld: inert afval wordt vermalen om aggregaten te produceren die worden gebruikt in wegfundering. , wat betekent dat het materiaal na behandeling opnieuw zal worden gebruikt.

Aangezien de natuurlijke rijkdommen uitgeput raken (de goud-, zink-, lood- en kopervoorraden zullen binnen enkele decennia waarschijnlijk uitgeput zijn), is het belangrijk grondstoffen terug te winnen door recyclageRecyclage is de vernietiging van afval om nieuwe materialen te produceren. Voorbeeld: inert afval wordt vermalen om granulaten te produceren die in wegfunderingen worden gebruikt . Een voorbeeld: met 670 blikjes kan een fiets worden gemaakt!

Om te recycleren, moet het gesorteerde afval gescheiden worden opgehaald. De belangrijkste types recycleerbaar afval waarvoor recyclagecircuits bestaan, zijn:  

Wat moet er met het gesorteerde afval gedaan worden? Als u een handelsovereenkomst met Net Brussel of een andere, particuliere ophaaldienst heeft afgesloten voor de inzameling, zal de ophaler het afval ophalen en naar het juiste recyclagecircuit brengen. Een dergelijke overeenkomst zal binnenkort verplicht zijn.

Voor bepaalde afvalstromen is de producent of de invoerder onderworpen aan een overnameplicht. Dit betekent dat hij de afvalstoffen van de producten die hij op de markt gebracht heeft, moet inzamelen of door een beheersorganisme (zoals BEBAT voor batterijen of Recupel voor elektrische toestellen) moet laten ophalen om ze te verwerken en de terugwinningsdoelstellingen te bereiken.

Afval verwijderen

U hebt afval geproduceerd en wil weten hoe u dit kan verwijderen. U moet ervoor zorgen dat het afval naar een toegelaten bestemming wordt gebracht. Dit moet gebeuren zonder het milieu of de gezondheid van de mens te schaden. Er moeten aangepaste maatregelen worden genomen om negatieve effecten op bodem, planten, dieren, lucht en het water te beperken.

Hiervoor kan u een beroep doen op ondernemingen die geregistreerd of erkend zijn in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. 

• De lijsten van erkende en geregistreerde ondernemingen

U kan uw afval zelf vervoeren. Om de voorwaarden te kennen die u moet naleven, kan u de pagina “erkenningen en registraties” raadplegen.

De vereiste voorafgaande vergunningen  zijn afhankelijk van het type afval en de activiteit (inzamelaar, handelaar, makelaar of vervoerder).

Ongevaarlijke afvalstoffen en dierlijke bijproducten

Iedereen die  niet-gevaarlijkeAlle afvalstoffen die geen gevaarlijke afvalstoffen zijn conform de ordonnantie van 14/06/2012 betreffende afvalstoffen (artikel 3.2°) "Gevaarlijke afvalstoffen": alle afvalstoffen die een of meer van de in bijlage 3 genoemde gevaarlijke eigenschappen bezit.   afvalstoffen en dierlijke bijproducten vervoert en/of inzamelt, moet daartoe op voorhand worden geregistreerd als vervoerder van afval en dierlijke bijproducten en/of inzamelaar, handelaar, makelaar  van  niet-gevaarlijke afvalstoffen en dierlijke bijproducten.

Gevaarlijk afval

Iedereen die gevaarlijk afval vervoert, moet geregistreerd zijn als vervoerder van afvalstoffen en dierlijke bijproducten.

Iedereen die instaat voor het inzamelen, handelen en makelen in gevaarlijk afval in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest moet erkend zijn als inzamelaar, handelaar, makelaar van gevaarlijk afval. 

Afgedankte voertuigen

• Iedereen die afgedankte voertuigen wil vervoeren moet geregistreerd zijn als vervoerder van afgedankte voertuigen.

Grensoverschrijdende overbrenging van afvalstoffen

Voor grensoverschrijdende overbrengingen van afvalstoffen van of naar het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is de Verordening (EG) nr. 1013/2006 betreffende de overbrenging van afvalstoffen van toepassing. 

Meer informatie over deze thematiek is beschikbaar op de volgende webpagina: "Grensoverschrijdende overbrenging van afvalstoffen".

Afval sorteren en opslaan

Afval sorteren

Om het afval via het meest aangewezen circuit te herbestemmen of te verwijderen, moet u het eerst sorteren en een gescheiden ophaling organiseren op de plaats waar het wordt geproduceerd. Hoe vroeger het sorteren gebeurt, des te doeltreffender zal het zijn.

Leid uw personeel op en geef duidelijke instructies over het sorteren. Stel praktische en toegankelijke hulpmiddelen ter beschikking voor selectieve afvalsortering: papiermanden in de kantoren, vuilnisbakken met compartimenten in de keukens ( restafvalAfval dat niet selectief wordt gesorteerd of rest na het verwijderen van recycleerbare stoffen en in de normale vuilniszak terechtkomt. /PMD/organisch afval), containers of big bags voor sorteren op bouwplaatsen …

Zamel afval afzonderlijk per type in (papier/karton, accu's/batterijen, inktpatronen, elektrische of elektronische apparatuur, …) om het via het aangewezen circuit te laten ophalen

Afhankelijk van de geproduceerde hoeveelheden kunt u een afvalpers gebruiken. Zo hebt u niet alleen minder plaats nodig voor de opslag, maar spaart u ook vervoerskosten uit. Houd er rekening mee dat een afvalpers beschouwd kan worden als een milieuvergunningDe milieuvergunning, voorheen 'commodo-incommodo'- exploitatievergunning genoemd, is een document met de technische voorschriften die de exploitant van een installatie (bv. tankstation, drukkerij, stomerij, enz.) moet naleven. De door de administratie vastgelegde voorwaarden zijn bedoeld om de bescherming te waarborgen tegen de gevaren, hinder of ongemakken die een installatie of activiteit direct of indirect kan veroorzaken voor het milieu, de gezondheid of de veiligheid van de bevolking, met inbegrip van personen die zich binnen de grenzen van een installatie bevinden zonder daar als werknemer te kunnen worden beschermd. Meer informatie over de milieuvergunning  vereist is

Scheid het gevaarlijk afval zorgvuldig: u moet dit afval door een erkende ophaaldienst laten ophalen en de kopieën van de facturen 5 jaar bewaren in een register.

Sla het afval op

Bij de opslag van uw afval moet u de nodige maatregelen nemen om te voorkomen dat het overlast veroorzaakt of een risico vormt voor het milieu of de bevolking. Zo moet worden voorkomen dat afval verspreid raakt of geurhinder veroorzaakt …

Vanaf een zekere hoeveelheid is sowieso een milieuvergunningDe milieuvergunning, voorheen 'commodo-incommodo'- exploitatievergunning genoemd, is een document met de technische voorschriften die de exploitant van een installatie (bv. tankstation, drukkerij, stomerij, enz.) moet naleven. De door de administratie vastgelegde voorwaarden zijn bedoeld om de bescherming te waarborgen tegen de gevaren, hinder of ongemakken die een installatie of activiteit direct of indirect kan veroorzaken voor het milieu, de gezondheid of de veiligheid van de bevolking, met inbegrip van personen die zich binnen de grenzen van een installatie bevinden zonder daar als werknemer te kunnen worden beschermd. Meer informatie over de milieuvergunning vereist voor de opslag van afval. U kunt de lijst van ingedeelde inrichtingen raadplegen als u de maximumhoeveelheden voor elk afvaltype wenst te kennen.

Nuttige toepassing voor energie en verwijdering

Het afval dat niet in aanmerking komt voor hergebruikHergebruik is het behouden van een object om het te hergebruiken zoals het is, eventueel na een voorbereidingsfase voor hergebruik. Voorbeeld: bakstenen worden ontmanteld en hergebruikt voor een nieuwe muur, na te zijn schoongemaakt en gecontroleerd. of recyclageRecyclage is de vernietiging van afval om nieuwe materialen te produceren. Voorbeeld: inert afval wordt vermalen om granulaten te produceren die in wegfunderingen worden gebruikt, kan worden gebruikt als energiebron (warmte/elektriciteit) en brandstof of, in laatste instantie, worden verwijderd.

Verbranding of nuttige toepassing voor energie?

Het verschil tussen energieterugwinning en verbranding is dat het afval hoofdzakelijk wordt gebruikt als brandstof om energie te produceren. De Europese Unie heeft een rendementsdrempel vastgelegd om te bepalen of het om verbranding met energieterugwinning of om een nuttige toepassingGenerische term die de processen en gedragingen omvat betreffende materiaal- en organische recycling en energievalorisatie van afval, alsook hergebruik en regeneratie. voor energie gaat.

De energieterugwinning kan gebeuren door biogasterugwinning, in verbrandingsovens of in industriële installaties (bijvoorbeeld cementfabrieken).

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gaan de gemeentelijke restafvalstromen naar de verbrandingsoven van Neder-Over-Heembeek, waar de verbranding met energieterugwinning plaatsvindt. Deze warmteproductie dient om elektriciteit voort te brengen (5% van het Brussels stroomverbruik).

De totale kosten voor de verbranding van aan huishoudelijk afval gelijkgestelde afvalstoffen (belasting en exploitatiekosten) verschillen naargelang de milieuprestaties van de verbrandingsoven en het type afval. Ze stijgen voortdurend.

Storten

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest beschikt niet meer over een open stortplaats op zijn grondgebied. En de lijsten van afvalstoffen met stortverbod in het Waals en het Vlaams Gewest worden almaar langer. Er is weinig ruimte om nieuwe stortplaatsen te openen en de weerstand van de bevolking is zeer groot.

De uitbater van een vaste stortplaats bepaalt vrij het deel van de prijs voor het storten dat dient om zijn exploitatiekosten te dekken. De totale kosten voor het storten stijgen voortdurend ten gevolge van de strenge exploitatievoorwaarden en de steeds hogere belastingen. Storten wordt economisch onverantwoord.

Storten in het Vlaams Gewest

Behoudens uitzonderingen kan de exploitant van een Vlaamse stortplaats zonder formaliteiten afval afkomstig van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest aanvaarden onder dezelfde voorwaarden als afval dat in het Vlaams Gewest wordt geproduceerd.

Storten in het Waals Gewest

Het storten in een centrum voor technische ingraving (CTI) van niet uit Wallonië afkomstig afval is verboden behoudens uitzonderingen toegestaan door de Waalse minister van Leefmilieu. Om zo’n toelating te verkrijgen, moet de ondernemer of de ophaler/vervoerder volgens een duidelijk omschreven procedure een aanvraag indienen.

De aanvraagformulieren zijn beschikbaar op de Waalse afvaldienst:

Office Wallon des Déchets (OWD)
Av. Prince de Liège, 15
5100 Namur (Jambes)
Tel.: 081/33.65.75.

Ze moeten worden ingevuld en verzonden naar Leefmilieu Brussel.

Afdeling inspectie en verontreinigde bodems
Havenlaan 86C/3000
1000 Brussel

De volgende inlichtingen moeten worden verstrekt:

• aard, hoeveelheid en herkomst van de afvalstoffen.
• samenstelling (voor industriële afvalstoffen).
• duur en frequentie van de transporten.
• bestemming.
• beschrijving van het voertuig.

Leefmilieu Brussel bezorgt het formulier met een gemotiveerd advies aan het OWD.
Het OWD geeft de onderneming een toelating voor een bepaald type afval, een bepaalde hoeveelheid en een beperkte duur. Iedere vrachtwagenchauffeur dient te beschikken over een kopie van de toelating, die hij aan de uitbater van het CTI moet voorleggen.