BrugeoTool : FAQ

BrugeoTool is een applicatie voor het onderzoeken van de ondergrond van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De applicatie levert het volgende:

• 1D-, 2D- en 3D-visualisatietools voor geologische, hydrogeologische, geothermische en milieugegevens ontleend aan databanken en modellen ontwikkeld door Leefmilieu Brussel en haar partners;
• Hulpmiddelen ter ondersteuning van het haalbaarheidsonderzoek en de predimensionering van een ondiepe verticale geothermische installatie.

Voor meer informatie verwijzen we naar de onthaalpagina van de BrugeoTool-applicatie.

De BrugeoTool-applicatie is bestemd voor:

• Professionals op het gebied van de geowetenschappen;
• Beheerders van geothermische projecten;
• Iedereen die geïnteresseerd is in de geologie, de hydrogeologie en de geothermie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Voor meer informatie verwijzen we naar de onthaalpagina van de BrugeoTool-applicatie.

De BrugeoTool-applicatie maakt het volgende mogelijk:

• Weergave, kruisverwijzing en opvraging op een kaart van verschillende geologische, hydrogeologische, geothermische en milieugegevens in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, met verschillende achtergronden;
• Navigatie op de kaart en opzoekingen uitvoeren op adres, kadastraal perceel en Belgische Lambert 1972-coördinaten;
• Exporteren van de kaart en de legenda met de achtergrond en de geselecteerde gegevens;
• Weergave van een 3D-visualisatie van de geologie van Brussel;
• Beoordelen van de haalbaarheid van een ondiep verticaal geothermisch project (< 300 m) in open of gesloten systeem op een bepaalde locatie;
• Een schatting verkrijgen van de stappen die moeten worden ondernomen voor de installatie van een open of gesloten ondiep geothermisch systeem op een bepaalde locatie;
• Het verkrijgen van een virtueel boorgat op een bepaalde locatie en een schatting van verschillende parameters (randen en diktes van geologische lagen, stratigrafie, piëzometrie, thermische geleidbaarheid, hydraulische geleidbaarheid, lithologische beschrijvingen);
• Het verkrijgen van niet-ruimtelijke grootteordes voor de predimensionering van geothermische systemen;
• Toegang tot de geothermische predimensioneringtool SmartGeotherm die door het WTCB is ontwikkeld;
• Afdrukken van een geothermisch analyserapport voor een bepaalde locatie;
• Afdrukken van een virtueel boorrapport voor een bepaalde locatie.

Deze lijst is niet uitputtend.

Voor een korte samenvatting van de functionaliteiten van de verschillende beschikbare tools verwijzen we naar de onthaalpagina van de BrugeoTool-applicatie.

De BrugeoTool-applicatie is niet bedoeld voor:

• Vervanging van een studie die door een deskundige is uitgevoerd op basis van de analyse van veldgegevens (boring, pompproef, thermische responstest, enz.);
• Importeren van datasets die niet in de gegevensbeheerder worden aangeboden;
• Het opvragen van meerdere gegevens in één keer op de kaart;
• Opzoeken van een adres of een kadastraal perceel buiten het Brussels Hoofdstedelijk Gewest;
• Het verkrijgen van een nauwkeurige kostenraming van een geothermische installatie (voor gesloten systemen geeft de predimensioneringtool SmartGeotherm een kostenraming);
• Een schatting krijgen van de te ontvangen subsidies voor de installatie van een geothermisch systeem;
• Een schatting krijgen van de warmtebehoefte van een gebouw op een bepaald adres;
• Informatie verkrijgen over andere soorten geothermische systemen dan ondiepe (<300 m) verticale gesloten of open systemen (horizontale systemen of systemen van het type "aardwarmtekorf", riothermie, diepe geothermie, enz.);
• Informatie verkrijgen over de locatie van ondergrondse structuren (tunnels, riolen, netwerken, metro's, galerijen, enz.);

Deze lijst is niet uitputtend.

De BrugeoTool-applicatie is geschikt voor laptop- en desktopschermen. Problemen met de weergave kunnen zich voordoen op schermen van minder dan of tot 13 inch groot en/of met een resolutie van minder dan 1366 x 768 pixels (HD).

Op een tablet kan de applicatie al dan niet goed werken, afhankelijk van het oppervlak en de resolutie van de tablet. De BrugeoTool-applicatie is in principe niet ontworpen voor gebruik op een tablet.

De BrugeoTool-applicatie is niet ontworpen voor gebruik op een smartphone.

Het centrale element van de BrugeoTool-applicatie is een interactieve kaart van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De klassieke navigatiefuncties zijn beschikbaar (zijdelingse verplaatsing door slepen met de muis, beheer van de zoom met behulp van het muiswiel of de "+ / -"-knoppen). Op aanraakschermen is het mogelijk om de kaart te draaien. Deze kaart kan automatisch naar het noorden worden gericht door op de oriëntatiepijl te klikken.

Met een zoekbalk kunt u inzoomen op een bepaalde locatie en een merkteken plaatsen. U kunt in de volgende drie modi opzoekingen uitvoeren:

• Adres: voer het adres of een deel van het adres in en valideer. Een lijst met adressen zal u worden voorgesteld. Selecteer het gewenste adres uit deze lijst.
• Perceel: u kunt zoeken op "AAPD"-perceelcode (bv. 21013A1234/02A567). Meer informatie is te vinden in de Technische specificaties van UrbIS-P&B-gegevens (.pdf).
• Coördinaten: u kunt zoeken op XY-coördinaten. De ingevoerde coördinaten moeten het Belgisch Lambert 1972-projectiesysteem volgen (EPSG: 31370). Voer de waarde van X in en vervolgens de waarde van Y, gescheiden door een spatie (bv. 148614 172878).

Om de opzoeking te wissen en het merkteken te verwijderen, klikt u op het kruisje in de zoekbalk (of u begint direct een nieuwe opzoeking om het merkteken op een andere plaats te zetten).

Het is mogelijk om de achtergrond van de kaart te wijzigen met behulp van de dropdownlijst met achtergronden die rechtsboven in het scherm beschikbaar is. Het is momenteel niet mogelijk om de achtergrondelementen te bevragen. Het is echter wel mogelijk om de achtergrondlegenda weer te geven in het tabblad Legenda van de Gegevensbeheerder.

Met de BrugeoTool-applicatie kunt u meerdere vectordatasets op de kaart weergeven, kruisverwijzen en opvragen. Om toegang tot deze sets te krijgen, kiest u de tool Gegevensbeheerder. Deze tool biedt een Data-tabblad, een Legenda-tabblad en de kaartexporttool.

In het Data -tabblad staat een lijst met gegevens (of lagen) die kunnen worden geactiveerd om op de kaart te worden weergegeven met behulp van het oogpictogram. Deze lagen zijn onderverdeeld in opvouwbare categorieën. Het is mogelijk om meerdere gegevens tegelijkertijd te activeren, ook als ze uit verschillende categorieën komen.

Met behulp van het "Legenda"-tabblad kunt u de legenda van de geactiveerde gegevens weergeven.

Om de gegevens die op de kaart worden weergegeven op te vragen, moet u ervoor zorgen dat de tool Selecteer items op de kaart is geselecteerd (tool gesymboliseerd door een pijl) en klikt u op een gegevensitem op de kaart. Een beschrijvende fiche van het opgevraagde element wordt geopend in plaats van de gegevensbeheerder. Om de fiche te sluiten, klikt u op een zone van de kaart zonder gegevens of op het kruisje op de beschrijvende fiche.

Voor sommige lagen of groepen van lagen kan aanvullende informatie worden verkregen door gebruik te maken van het "i"-pictogram naast hun naam in de Gegevensbeheerder.

Pas de kaartpositie en het zoomniveau aan op het gewenste niveau op de kaart. Activeer in de Gegevensbeheerder de gegevens die u in de export wilt laten verschijnen. Klik nog steeds in de Gegevensbeheerder op de tool Afdrukken (gesymboliseerd door een printer). Vervolgens wordt u voorgesteld een pdf op te slaan met de weergegeven kaart en de bijbehorende legenda.

Vanuit de algemene kaart kunt u met twee knoppen aan de rechterkant van het scherm metingen verrichten op de kaart:

• De knop die een segment toont met pijlen aan de uiteinden maakt het mogelijk om lineaire metingen uit te voeren (in meter). Zodra deze tool is geselecteerd, kunt u een of meer stippellijnen trekken. Plaats de stippellijn met enkele klikken en voltooi de lijn met een dubbele klik. Zodra een lijn klaar is, kunt u een of meer andere lijnen trekken. De metingen van de verschillende getekende lijnen worden opgeteld.
• Met de knop met een kruisje en pijlen aan de uiteinden kunt u oppervlaktemetingen uitvoeren (in vierkante meter). Zodra deze tool is geselecteerd, kunt u een of meer veelhoeken tekenen. Plaats de knooppunten van de veelhoeken met enkele klikken en voltooi de veelhoek met een dubbele klik. Zodra een veelhoek is voltooid, kunt u een of meer andere veelhoeken tekenen. De metingen van de verschillende veelhoeken die zijn uitgezet, worden bij elkaar opgeteld.

Om een van de meetinstrumenten af te sluiten, klikt u op "Stop".

Activeer vanaf de kaart de 3D-tool. Er wordt een venster geopend om het geologische 3D-model weer te geven (zie de bronnen van de stratigrafische gegevens). Pas zo nodig het zoomniveau aan om de weergave mogelijk te maken. Het 3D-model wordt geladen (deze stap kan even duren). Als het laden voltooid is, krijgt u een 3D-visualisatie van de geologie aangepast aan het gebied dat op de kaart wordt gevisualiseerd (de doorsnede van het model wordt op de kaart gesymboliseerd door zwarte snijlijnen).

Het 3D-model dat standaard wordt weergegeven, is geselecteerd op basis van de prestaties (snelheid). U kunt de nauwkeurigheid (resolutie) van het model verbeteren door de passende knoppen te gebruiken. De toename van de nauwkeurigheid gaat gepaard met een prestatieverlies dat de navigatie kan bemoeilijken. We raden u daarom aan om in het 3D-model te navigeren met een lage nauwkeurigheid (hoge prestaties) en vervolgens de nauwkeurigheid te verhogen wanneer u uw locatie hebt gekozen.

U kunt kiezen tussen 4 modi voor het snijden van het 3D-model: alleen vooraanzicht, linkerzijde snijden, rechterzijde snijden, beide zijden snijden (standaardweergave).

U kunt de zoom op de kaart verplaatsen en/of wijzigen om de 3D-visualisatie aan te passen aan het nieuw gedefinieerde gebied (dit impliceert een nieuwe laadtijd). Het is echter onmogelijk om het model te draaien, de 3D-visualisatie te verplaatsen zonder de kaart te verplaatsen of in te zoomen op het model (u moet inzoomen op de kaart).

U kunt ook een aanwijzer op het 3D-model plaatsen met behulp van de tool "Aanwijzer plaatsen" die onder de 3D-tool is verschenen. De aanwijzer die op de kaart is geplaatst, verschijnt op het 3D-model als deze zich in het snijgebied bevindt. Er wordt ook een aanwijzer geplaatst als u zoekt op adres, perceel of coördinaten.

Wanneer 3D-visualisatie is ingeschakeld, blijven de andere functies en tools van de applicatie toegankelijk en bruikbaar. Wel kan 3D-visualisatie de navigatie vertragen. Als dit het geval is, overweeg dan de prestaties van de 3D-visualisatie te verhogen of ze te sluiten als u ze niet gebruikt.

.

Het kan gebeuren dat de kadrering van het geologisch 3D-model het niet mogelijk maakt om de diepste lagen weer te geven. In dat geval raden wij u aan om de 3D-visualisatie op volledig scherm weer te geven op de locatie die u interesseert.

Selecteer op de algemene kaart de tool Geothermische analyse en klik vervolgens op de locatie waarvoor u een geothermische analyse wenst te verkrijgen. Er wordt een venster geopend dat bestaat uit verschillende tabbladen.

De tool Geothermische analyse biedt standaard een rapport over gesloten systemen, maar u kunt overschakelen op een analyserapport over open systemen.

De tool Geothermische analyse opent standaard tabblad 1. Algemene informatie, dat een overzicht geeft van de haalbaarheidsstudie van een geothermisch systeem op de geselecteerde locatie, evenals een vereenvoudigde beschrijving van de ondergrond. Vervolgens kunt u door de volgende tabbladen navigeren:

• 2. Procedures en vergunningen: geeft een inschatting van de milieubeperkingen waarmee rekening moet worden gehouden en de te nemen stappen voor de installatie van een geothermisch systeem
• 3. Ondergrondgegevens: geeft een inschatting van de lokale stratigrafie en verschillende parameters die nuttig zijn voor de predimensionering van geothermische systemen.
• 4. Typedimensioneringen: geeft toegang tot standaarddimensioneringen van geothermische systemen.

Vanuit de tool Geothermische analyse kunt u toegang krijgen tot de predimensioneringtools voor geothermische systemen.

U kunt ook een geothermisch analyserapport afdrukken voor de door u geselecteerde locatie.

Als u een geothermisch analyserapport wilt verkrijgen voor een andere locatie dan de geselecteerde locatie, kunt u teruggaan naar de algemene kaart of deze nieuwe locatie direct selecteren op de kleine kaart links op het scherm.

Merk op dat als u een plaats selecteert die buiten het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ligt, de tool Geothermische analyse u zal doorverwijzen naar de tool SmartGeothermopent een nieuw venster die door het WTCB is ontwikkeld.

Selecteer in de algemene kaart de tool Virtueel boren en klik vervolgens op de locatie waarvoor u een verticale visualisatie van de gegevens van de ondergrond wilt verkrijgen.

De tool presenteert standaard de structuur van de stratigrafische en hydrogeologische eenheden en de lokale piëzometrie, respectievelijk ontleend aan het geologische model en de hydrogeologische modellen van Leefmilieu Brussel (zie de bronnen van de stratigrafische en piëzometrische gegevens). Het is ook mogelijk om meer informatie te verkrijgen over de aanwezige stratigrafische en hydrogeologische eenheden, inclusief hun lithologie of hydrodynamische eigenschappen, door te klikken op de knoppen "MEER INFORMATIE".

U kunt de gegevens van de gegenereerde virtuele boring ook afdrukken of exporteren naar de door u geselecteerde locatie.

Als u een virtuele boring wilt uitvoeren op een andere dan de gekozen locatie, kunt u teruggaan naar de algemene kaart of deze nieuwe locatie direct selecteren op de kleine zichtbare kaart.

Let op: als u een locatie buiten het Brussels Hoofdstedelijk Gewest selecteert waarvoor geen geologische en hydrogeologische gegevens beschikbaar zijn, verwijst de tool Virtueel boren u door naar de Databank Ondergrond Vlaanderen (DOV)opent een nieuw venster, de cartografische tool van het Vlaams Gewest.

De tools Geothermische analyse en Virtueel boren geven een lithografische kolom weer (gestileerd in 3 dimensies). Deze kolom is een weergave van de ondergrond op de geselecteerde locatie, met behoud van de dikteverhoudingen.

De kolom is verdeeld in verschillende lagen die overeenkomen met stratigrafische eenheden. De lithologie van de stratigrafische eenheden wordt weergegeven door de lagensymbolen (zie onderstaande tabel).

Aan elke laag wordt ook een grijstint toegekend op basis van de aard van de aquifer / aquitard / aquiclude van de hydrogeologische eenheid waartoe de laag behoort:

• aquifer: lichtgrijs
• aquitard: middelgrijs
• aquiclude: donkergrijs

Ten slotte maakt een tint blauw op aquifers en aquitards het mogelijk om te bepalen of het gesteente als verzadigd met water wordt beschouwd (aanwezigheid van blauw) of niet (afwezigheid van blauw). Voor aquicludes wordt dit onderscheid niet gemaakt.

De verschillende tinten in de kolom (links) kunnen dus als volgt worden geïnterpreteerd:

In de relatieve modus kunt u alle hoogtewaarden voor een relatief merkteken weergeven, d.w.z. een gemarkeerd punt waarvan het referentieniveau het topografische oppervlak van de bodem is (beschouwd als een diepte van 0 meter). In deze modus worden de hoogtewaarden weergegeven in meter (m) ten opzichte van het topografische referentieniveau. De stratigrafische grenzen komen dus overeen met diepten. Hetzelfde geldt voor de piëzometrische niveaus (we spreken dan van relatieve piëzometrie).

In de absolute modus kunt u alle hoogtewaarden voor een absoluut merkteken weergeven, d.w.z. een punt waarvan het referentieniveau (of basisniveau) het zeeniveau is (beschouwd als 0 meter hoogte). In deze modus worden de hoogtewaarden uitgedrukt in meters Tweede Algemene Waterpassing (m-TAW) ten opzichte van het referentiezeeniveau. De stratigrafische grenzen komen dus overeen met zogenaamde absolute hoogtes. Hetzelfde geldt voor de piëzometrische niveaus (we spreken dan van absolute piëzometrie).

De diepte- of hoogtewaarde van bepaalde laaggrenzen wordt vervangen door een vraagteken. Dit betekent dat de modellen die door de applicatie worden gelezen (zie stratigrafische gegevensbronnen) het niet mogelijk maken om de hoogte of diepte voor deze limiet te schatten. De grens wordt op de stratigrafische kolom op een willekeurige diepte weergegeven om een idee te geven van de stratigrafische opvolging.

In de Geothermische Analyse Gesloten Systeem geeft tabblad 3. Gegevens ondergrond toegang tot een grafiek van de thermische geleidbaarheid. Deze grafiek geeft thermische geleidbaarheidswaarden weer (op de x-as, in W/(m.K)) in functie van de diepte (op de y-as, in meter): 

• De breedte van de gekleurde rechthoeken geeft de gemiddelde thermische geleidbaarheidswaarden van hun respectieve stratigrafische eenheid aan. Een stratigrafische eenheid kan tot twee verschillende breedtes van rechthoeken hebben, afhankelijk van haar "verzadigde" en/of "onverzadigde" toestand, die de thermische geleidbaarheidswaarde doet variëren (zie bronnen van thermische geleidbaarheidsgegevens).
• De rode curve toont de evolutie van het schijnbare thermische geleidbaarheidsvermogen in functie van de diepte. Op elk punt van de rode curve wordt de gemiddelde thermische geleidbaarheid gegeven berekend over de gehele bodemdikte boven dat punt.

Een punt op de rode curve geeft dus een schatting van de waarde die een Thermische Responstest (TRT) op deze diepte zou geven, terwijl de opeenvolging van gekleurde rechthoeken een discrete schatting geeft op de manier van een "verbeterde" Thermische Responstest (e-TRT).

De schijnbare thermische geleidbaarheid op een bepaalde diepte kan worden afgelezen door te klikken op de rode curve op de gewenste diepte of door deze diepte aan te geven boven de grafiek.

De kolom λ ((W/(m.K)) geeft de thermische geleidbaarheidswaarden voor elke stratigrafische eenheid weer. Deze waarden worden ook weergegeven door de breedte van de bijbehorende rechthoeken in de thermische geleidbaarheidsgrafiek.

Een stratigrafische eenheid kan tot twee verschillende thermische geleidbaarheidswaarden hebben: een "verzadigde" thermische geleidbaarheid en een "onverzadigde" thermische geleidbaarheid. Wanneer de thermische geleidbaarheidswaarde "verzadigd" is, heeft de cel een blauwe achtergrond, wat niet het geval is voor "onverzadigde" thermische geleidbaarheidswaarden. Wanneer de achtergrond donkergrijs is, is er sprake van een thermische geleidbaarheid ten opzichte van een kleilaag, waarbij geen onderscheid wordt gemaakt tussen "verzadigd" vs. "onverzadigd". Voor een schatting van de dikte waarbij de stratigrafische eenheid als verzadigd of onverzadigd wordt beschouwd, zie de blauwe tinten in de lithologiekolom of de thermische geleidbaarheidsgrafiek. 

Om het verschil tussen deze twee thermische geleidbaarheidswaarden beter te begrijpen, zie de paragraaf over de thermische geleidbaarheidswaarden in de bronnen van de BrugeoTool-applicatie.

De applicatie presenteert virtuele piëzometers voor sommige aangetroffen Hydrogeologische Eenheden (HE) (aquifers of aquitards) op de geselecteerde schakel (in de tool Geothermische analyse worden alleen de piëzometers van de HE's weergegeven met een geothermisch potentieel dat als interessant wordt beschouwd). De blauwe kolom en de bijbehorende waarde geven de geschatte grondwaterstand aan die zou worden bereikt als er een piëzometer in de betreffende HE zou worden geïnstalleerd (deze waterstand wordt piëzometrisch niveau of piëzometrie genoemd). De aangegeven piëzometrische niveaus zijn ontleend aan de hydrogeologische modellen van Leefmilieu Brussel (zie bronnen van de piëzometrische gegevens) en zijn representatief voor de periode mei 2013.

Opgelet, de piëzometrische meting moet verschillend worden geïnterpreteerd afhankelijk van het type grondwaterlaag:

• Voor een vrije grondwaterlaag geeft het piëzometrische niveau het niveau aan dat op natuurlijke wijze door het water in de aquifer of aquitard wordt bereikt.
• Voor een artesische grondwaterlaag wordt het grondwater onder druk gehouden door een ondoordringbare laag. Het piëzometrische niveau ligt dus boven het dak van de hydrogeologische eenheid. Dit verklaart waarom het piëzometrische niveau op bepaalde punten boven het topografische niveau kan liggen (dit wordt het artesische niveau genoemd).

Voor meer informatie verwijzen we naar onze website: Soorten grondwaterlagen

De blauwe driehoek naast de stratigrafische kolom komt overeen met het geschatte niveau van het freatische oppervlak (zie de bronnen van de piëzometrische gegevens). De bijbehorende waarde is de diepte (in relatieve modus) of de absolute hoogte (in absolute modus) van het freatische oppervlak, representatief voor de periode mei 2013.

Deel 3. Gegevens ondergrond van de tool Geothermische analyse in open modus geeft een schatting van het potentieel van de op de geselecteerde locatie aanwezige hydrogeologische eenheden (HE) voor de installatie van open geothermische systemen. De gebruikte kleurcode en de verschillende potentieelcategorieën worden beschreven in de paragraaf over het potentieel open systeem van de bronnen van de applicatie.

WAARSCHUWING, deze potentieelschattingen zijn niet-ruimtelijk. Daarom moet dit potentieel worden geverifieerd aan de hand van de kenmerken van het project en de lokale hydrogeologische eigenschappen, door het uitvoeren van een hydrogeologische haalbaarheidsstudie.

Selecteer in de tool Geothermische analyse eerst het gesloten type geothermisch systeem. Klik vervolgens op de link pre-dimensionering tool. Een interface biedt u dan de mogelijkheid om een sondediepte in te voeren (dit is optioneel). Als u een waarde invoert, berekent de BrugeoTool-applicatie de schijnbare thermische geleidbaarheid die in aanmerking moet worden genomen voor de predimensionering. Klik vervolgens op Toegang tot de tool om naar de SmartGeotherm-predimensioneringtool voor gesloten systemen te gaan. Die tool heeft de vorm van een formulier dat moet worden ingevuld om een schatting te verkrijgen. Indien u op voorhand al een diepte had opgegeven, worden sommige velden vooraf ingevuld met de overeenstemmende waarden uit de BrugeoTool-applicatie.

WAARSCHUWING, deze predimensioneringtools worden niet beheerd door Leefmilieu Brussel (zie de gebruiksvoorwaarden voor de BrugeoTool-applicatie voor meer informatie). Voor meer informatie over het gebruik van de predimensioneringtools vragen wij u om de hulpinstrumenten te raadplegen die beschikbaar zijn op de website van het project SmartGeotherm.

Indien u grootteordes wenst te verkrijgen in plaats van een aan uw project aangepaste dimensionering, vragen wij u om de sectie Typische dimensioneringen van de tool Geothermische analyse te raadplegen.

Selecteer in de tool Geothermische analyse eerst het open type geothermisch systeem. Klik vervolgens op de link pre-dimensionering tool. Een interface biedt u dan de mogelijkheid om een hydrogeologische eenheid te selecteren (dit is optioneel). Klik vervolgens op Toegang tot de tool om naar de SmartGeotherm-predimensioneringtool voor open systemen te gaan. Die tool heeft de vorm van een formulier dat moet worden ingevuld om een schatting te verkrijgen. Als u eerder al een hydrogeologische eenheid had opgegeven, worden sommige velden vooraf ingevuld met de overeenkomstige waarden uit de BrugeoTool-applicatie.

WAARSCHUWING, deze predimensioneringtools worden niet beheerd door Leefmilieu Brussel (zie de gebruiksvoorwaarden voor de BrugeoTool-applicatie voor meer informatie). Voor meer informatie over het gebruik van de predimensioneringtools vragen wij u om de hulpinstrumenten te raadplegen die beschikbaar zijn op de website van het project SmartGeotherm.

Indien u grootteordes wenst te verkrijgen in plaats van een aan uw project aangepaste dimensionering, vragen wij u om de sectie Typische dimensioneringen van de Geothermische analyse te raadplegen.

Vanuit de BrugeoTool-applicatie zijn vier verschillende pdf-exports mogelijk:

• export van de kaart;
• export van de Geothermische analyse in de modus gesloten systemen;
• export van de Geothermische analyse in de modus open systemen;
• export van Virtuele boring.

Voor de eerste optie (exporteren van de kaart) vragen wij u om het antwoord op de vraag "Hoe exporteer ik de kaart?" van deze FAQ te raadplegen.

Voor de andere drie opties is de werkwijze hetzelfde:

1. Open de tool Geothermische analyse in de modus gesloten/open of Virtuele boring (afhankelijk van wat u wilt exporteren) door te klikken op de locatie waarvoor u een export wilt realiseren;
2. Klik op de link Analyse afdrukken. Dit opent een voorbeeldvenster;
3. Klik op Afdrukken. Dit opent de printtool van uw browser;
4. Pas de afdrukinstellingen indien nodig aan (selecteer de pdf-exporttool als u een pdf wilt) en start het afdrukken.

Opmaakproblemen kunnen zich voordoen bij het exporteren of printen van Geothermische analyse-rapporten of rapporten van Virtuele boring. In dat geval raden wij u aan om de volgende afdrukinstellingen aan te passen:

• Probeer het papierformaat (A3 of A4) aan te passen;
• Probeer een aangepaste schaling (in plaats van automatische schaling). Verlaag of verhoog de schaal, afhankelijk van uw lay-outprobleem;
• Vink de optie aan om achtergrondafbeeldingen te exporteren als sommige kleuren niet correct worden geëxporteerd.

Deze instellingen zijn normaliter wijzigbaar via de printtool van uw browser (soms in de geavanceerde instellingen). Als u ze niet kunt vinden (met name op Mozilla Firefox), vragen wij u om de volgende procedure toe te passen voor export vanuit BrugeoTool:

1. Open de tool Geothermische analyse in de modus gesloten/open systeem of Virtuele boring (afhankelijk van wat u wilt exporteren) door te klikken op de locatie waarvoor u een export wilt realiseren;
2. Klik op de link Analyse afdrukken. Dit opent een voorbeeldvenster;
3. Open het menu van uw browser en klik op Afdrukken ... (of Print ... ). Het afdrukvenster van de browser wordt geopend. U zou dan in staat moeten zijn om de afdrukinstellingen te wijzigen;
4. Afdrukken (of Print ...).

Verschillende datasets die door de BrugeoTool-applicatie worden gelezen en/of weergegeven, zijn gratis te downloaden. Dit kan echter niet rechtstreeks vanuit de BrugeoTool-applicatie.

Afhankelijk van het type data dat u wilt downloaden, bestaan er verschillende kanalen (Web Feature Services voor vectordata, ZIP-archief voor rasterdata). U vindt de links naar deze verschillende kanalen op de website van Leefmilieu Brussel onder het thema Geologie & Hydrogeologie, sectie  Tools en data.

De BrugeoTool-applicatie geeft geen schatting van de temperaturen van de ondergrond. Wel verwijzen de lagen piëzometrische & kwaliteitsmonitoringstations die beschikbaar zijn in de gegevensbeheerder naar de kaart Grondwater: piëzometrische en kwaliteitsgegevens, waarop het mogelijk is de evolutie in de tijd van de temperatuur van de grondwaterlichamen in de verschillende meetstations te raadplegen.

Algemene schattingen van de temperatuur van de ondergrond vindt u ook op onze pagina Geothermie in Brussel

De BrugeoTool-applicatie maakt geen directe toegang tot deze gegevens mogelijk. De locatie van de piëzometrische & kwaliteitsmonitoringstations is toegankelijk door het activeren van de bijbehorende lagen in de gegevensbeheerder. Deze lagen verwijzen ook naar de kaart Grondwater: piëzometrische en kwaliteitsgegevens, waarop direct de gegevens kunnen worden geraadpleegd die op de verschillende stations zijn gemeten.

De BrugeoTool-applicatie geeft geen kostenraming voor een geothermische installatie. De installatie- en onderhoudskosten en de terugverdientijd worden beïnvloed door vele parameters (fysische eigenschappen van de ondergrond en het gebouw, type geothermische energie, aandeel geothermische energie in de energiemix van het gebouw, reguleringsmethoden, enz.) Daarom moet een kostenraming worden gemaakt door een professional op basis van de specifieke kenmerken van het project. Voor gesloten systemen geeft de SmartGeotherm-predimensioneringtool een kostenraming. Deze raming staat echter los van Leefmilieu Brussel en houdt mogelijk geen rekening met bepaalde economische factoren die specifiek zijn voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (subsidies, elektriciteitskosten, enz.).

Tot slot is een vergelijkende analyse van de voordelen/nadelen van een open of gesloten systeem, inclusief installatie- en onderhoudskosten, beschikbaar op onze website: Welk systeem moet ik kiezen?

Sommige gegevens uit geologische en hydrogeologische modellen (zie de bronnen van de stratigrafische en piëzometrische gegevens) die door de BrugeoTool-applicatie worden verstrekt, bevinden zich buiten het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG). Leefmilieu Brussel heeft ervoor gekozen om enkele van haar datasets uit te breiden naar een bufferzone van 500 m rond het Brussels Gewest. Het doel is dat een gebruiker die werkt aan een project aan de rand van het gewest een beeld kan krijgen van de ruimtelijke evolutie van deze gegevens op lokale schaal.

De gegevens die worden aangeboden in de gegevensbeheerder van de BrugeoTool-applicatie zijn allemaal afkomstig uit de databanken van Leefmilieu Brussel.

Bepaalde gegevens zijn niet door Leefmilieu Brussel zelf geproduceerd. Het gaat voornamelijk om de volgende gegevens:

• Topografische niveaulijnen, die zijn gebaseerd op het Digitaal Terreinmodel (DTM) dat is gebruikt bij de modellering van Brustrati3D v1.0. Dit DTM is zelf afgeleid van de aggregatie van een door Urbis geleverd DTM en van SRTM-gegevens (zie het rapport van de modellering van Brustrati3D v.1.0 voor meer informatie).
• De uitbreidingen van de quartaire stratigrafische eenheden zijn afkomstig van de web services van Data Ondergrond Vlaanderen (DOV).

De 3D-visualisatie van het geologisch model wordt gegenereerd op basis van de rasters van het geologisch model van Leefmilieu Brussel (zie de bronnen van de stratigrafische gegevens). Om redenen van weergavekwaliteit kan de applicatie een bewerking uitvoeren op de gegevens uit de rasters, wat de neiging heeft om de oppervlakken van het model glad te strijken. Deze afvlakking heeft alleen betrekking op de weergave van het geologisch 3D-model en heeft geen invloed op de stratigrafische gegevens die worden geleverd door de tools Geothermische analyse en Virtuele boring, die deze zelfde rasters exploiteren.

De rasters van het geologisch model zijn beschikbaar als gratis download.

De BrugeoTool-applicatie leest alleen de volgende datasets om een inschatting te maken van de projectsituatie en de daarmee samenhangende stappen en handelingen voor de installatie van een geothermisch systeem in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG):

• Omtrek van het BHG;
• Beschermingsgebied voor waterwinning;
• Bodeminventaris;
• Gebied met impact op Natura 2000 of natuurreservaat of bosreservaat.

Er kunnen nog andere beperkingen bestaan waarmee de applicatie geen rekening houdt, en die extra handelingen kunnen genereren voor de installatie van een geothermisch project (ondergrondse structuur, metro, riolering, nabijheid van een andere geothermische installatie, enz.)

De BrugeoTool-applicatie maakt het mogelijk om geologische, hydrogeologische, geothermische en milieugegevens met betrekking tot de Brusselse ondergrond te verkennen. Het is niet de bedoeling om informatie te verstrekken over ondergrondse structuren (zoals tunnels, metro's, galerijen en andere stedenbouwkundige belemmeringen), waarmee de applicatie dus geen rekening houdt.

Voor informatie over de gebruikte gegevens vragen wij u om de bronnen van de applicatie te raadplegen.

Alle rasters die door de BrugeoTool-applicatie worden gebruikt, hebben een horizontale resolutie van 10 x 10 m. Meer informatie over de verticale nauwkeurigheid en de onzekerheden van de verschillende gegevens is te vinden in de bronnen van de BrugeoTool-applicatie en/of in de modelleringsrapporten die toegankelijk zijn vanuit de bronnen.

Om de schijnbare thermische geleidbaarheid op een bepaalde diepte te berekenen, wordt de ondergrond geacht te zijn verdeeld in verschillende lagen, elk met een eigen thermische geleidbaarheidswaarde. De verdeling in verschillende lagen wordt bepaald door de stratigrafie, alsook door de "verzadigde" of "onverzadigde" toestand van elke stratigrafische eenheid. Voor meer informatie over de toewijzing van thermische geleidbaarheidswaarden aan elk van de "lagen" van de ondergrond, zie de bronnen van thermische geleidbaarheidsgegevens.

De schijnbare thermische geleidbaarheid op een bepaalde diepte is het gemiddelde van de gewogen thermische geleidbaarheidswaarden van de dikte van elke laag. Deze gemiddeldeberekening gebeurt over de totale dikte van de ondergrond die wordt bepaald door de diepte waarvoor de berekening wordt uitgevoerd.

Deze berekening ziet er dus als volgt uit:

Parameters:

z: diepte waarop de schijnbare thermische geleidbaarheid moet worden berekend;
λs (z): schijnbare thermische geleidbaarheid berekend op diepte z;
n: totaal aantal lagen in de ondergrond vanaf het topografische oppervlak tot op diepte z;
di: dikte van een bepaalde laag genummerd i;
λi: thermische geleidbaarheid van een bepaalde laag genummerd i

Formule :

λs(z) = (λ1.d1 + λ2.d2 + … + λi.di + … + λn.dn) / z

(Let op: z = d1 + d2 + … + di + … + dn)

De evolutie van deze schijnbare thermische geleidbaarheid in functie van de diepte wordt gesymboliseerd door de rode lijn op de thermische geleidbaarheidsgrafiek die wordt voorgesteld in de geothermische analyse van het gesloten systeem van de BrugeoTool-applicatie.

rugeoTool.

Het antwoord op deze vraag staat in de bronnen van de BrugeoTool-applicatie.

OPGELET, deze potentiële schattingen zijn niet-ruimtelijk. Daarom moet dit potentieel worden geverifieerd aan de hand van de kenmerken van het project en de lokale hydrogeologische eigenschappen, door het uitvoeren van een hydrogeologische haalbaarheidsstudie.

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kan het Quartair worden onderverdeeld in vier stratigrafische eenheden die als volgt in twee hydrogeologische eenheden worden verdeeld:

Het geologische model dat door de applicatie wordt gebruikt om de stratigrafie te bepalen (zie de bronnen van de stratigrafische gegevens), maakt geen discretisering van het Quartair mogelijk in deze verschillende eenheden. Alleen de totale dikte van het Quartair wordt geschat door het Brustrati3D model. Zo wordt in de geothermische analyse in het gesloten systeem alleen een schijnbare gemiddelde thermische geleidbaarheid voor het Quartair gegeven.

De uitbreidingen van SE/BHG_13 Alluviale klei en SE/BHG_14 Alluviale leem, zand en grind uit de webdiensten van Databank Ondergrond Vlaanderen geven echter een schatting van de aanwezigheid van deze twee eenheden (zonder informatie te geven over hun hoogte of dikte). De tools Geothermische analyse open systeem en Virtueel boren geven dus informatie over de verschillende eenheden die theoretisch aanwezig zijn binnen het Quartair, zonder dat ze diepteschattingen geven. De applicatie gaat ervan uit dat de SE/BHG_11 Ophogingen en de SE/BHG_12 Leemachtige deklagen potentieel de volledige oppervlakte van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bestrijken.

De hydrogeologische modellen die door de applicatie worden gebruikt (zie de bronnen van de piëzometrische gegevens), geven een schatting van de piëzometrie (mei 2013) van de HE/BHG_1b Alluviale leem, zand en grind aquifer, die is aangegeven in de tool Virtueel boren.

De Paleozoïsche Sokkel wordt door de BrugeoTool-applicatie beschouwd als één homogene stratigrafische eenheid. In werkelijkheid vertoont deze eenheid sterke lithologische variaties en disharmonische structuren ten opzichte van de onderliggende sedimentlagen. De modellen die door de applicatie worden gebruikt, maken het niet mogelijk om de lokale lithologie en de structuren van de Paleozoïsche Sokkel op lokale schaal in te schatten.

Zo geven de lithologische beschrijvingen van de Paleozoïsche Sokkel die door de BrugeoTool-applicatie worden verstrekt, slechts een globaal beeld van de lithologieën die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kunnen worden aangetroffen (Tubize-formatie, Vroeg-Cambrium), zonder details te geven die zijn aangepast aan de gekozen locatie.

De oppervlakkige aanwezigheid van een quasi-ondoordringbare horizon (aquiclude) kan in het Brussels Gewest lokaal leiden tot de vorming van een verhoogde grondwaterlaag binnen meer doorlaatbare bovenliggende formaties. Dat is bijvoorbeeld het geval op het niveau van HE/BHG 2 Hangend zandig aquifersysteem, waarbij een piëzometrie 'bovenop' de aquiclude kan worden gesimuleerd door het Brusselse freatische hydrogeologische model: Brussels Phreatic System Model (BPSM) (zie bronnen van de piëzometrische gegevens). In dit geval is het freatisch niveau dat van HE/BHG 2 Hangend zandig aquifersysteem. Helaas kan de over het algemeen beperkte en onregelmatige omvang van deze ondiepe aquicludes, vaak direct onder het quartaire dek, het moeilijk maken voor het BPSM, dat een gewestelijk hydrogeologisch model is, om een realistische verhoogde piëzometrie te simuleren. 

Om eventuele artefacten te voorkomen is een reeks nabehandelingen toegepast op de piëzometrische rasters van het BPSM (zie bronnen van de piëzometrische gegevens) op basis van de willekeurige hypothese van de systematische aanwezigheid van een "verhoogd" freatisch niveau wanneer er een oppervlakkige aquiclude aanwezig is (behalve voor HE/BHG_7c Klei van Saint-Maur aquiclude). In dit geval wordt de freatische piëzometrie beperkt door twee elementen:

• minimale belasting gelijk aan de top van de onderliggende aquiclude. Het freatisch niveau is dus hoger dan of gelijk aan de top van deze laatste, indien nodig rekening houdend met een verzadigde dikte nul van de hydrogeologische eenheid die de verhoogde grondwaterlaag herbergt;
• maximale spanning, meer algemeen toegepast op de gehele freatische piëzometrie, gelijk aan het topografische oppervlak.

Nee, dit zijn algemene schattingen, onafhankelijk van de gekozen locatie. Voor meer details over de berekeningsmethode van deze typedimensioneringen, zie de paragraaf Typische dimensioneringen van onze pagina Welk systeem moet ik kiezen?

Indien u vragen of opmerkingen heeft over de BrugeoTool-applicatie, vragen wij u eerst na te gaan of deze niet reeds zijn beantwoord in deze FAQ, op de homepage, in de bronnen of in de gebruiksvoorwaarden van de BrugeoTool-applicatie. Indien dit niet het geval is, kunt u uw vraag of opmerking sturen naar het e-mailadres eau_water@environnement.brussels.