Bodemattest: alle informatie over de aanvraag, prijs, geldigheidsduur en verplichtingen

De inventaris is voor iedereen toegankelijk. Er bestaan twee manieren om na te gaan of een terrein al dan niet in de inventaris van de bodemtoestand is opgenomen: de kaart van de bodemtoestand en het bodemattest. De gedetailleerde informatie in de inventaris van de bodemtoestand kan worden geraadpleegd door een bodemattest aan te vragen, dat sinds 1 november 2010 betalend is. Het bodemattest is een wettelijk document dat verplicht en noodzakelijk is om een terrein te verkopen in Brussel, of om een risicoactiviteit over te dragen aan een andere exploitant. Meer informatie vindt u in de praktische gids van Leefmilieu Brussel over het bodemattest (.pdf).

Waarvoor dient een bodemattest?

Als u een onroerend goed verkoopt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, moet u de koper een document bezorgen dat hem informeert over de bodemtoestand van het perceel dat hij koopt. Dit geldt ook wanneer u een risicoactiviteit overdraagt. Dit bodemattest is een wettelijk en verplicht document.

Het bodemattest geeft aan of de bodem in kwestie is opgenomen in de inventaris van de bodemtoestand, dit is de lijst die in Brussel de percelen aanduidt die verontreinigd of vermoedelijk verontreinigd zijn, maar ook die niet verontreinigd, behandeld of in behandeling zijn.

Wie een perceel koopt of een risicoactiviteit overneemt, heeft het recht om de bodemtoestand te kennen van het perceel waarop hij/zij zich wil vestigen. De verkoper moet de koper op de hoogte brengen vóór de verkoop, in het stadium van het compromis of het bod. De overnemer van een risicoactiviteit moet vóór de ondertekening van de overdrachtsovereenkomst worden ingelicht. De koper of de overnemer moet ook verklaren dat hij/zij het bodemattest heeft ontvangen: deze verklaring wordt opgenomen in de offerte, het compromis, de verkoopakte of de overdrachtsovereenkomst.

Bovendien moet de verkoper verklaren dat hij over geen andere informatie beschikt die de inhoud van het bodemattest zou kunnen wijzigen.

Hoe kan ik mijn bodemattest verkrijgen?

Er bestaan drie verschillende manieren om een bodemattest aan te vragen:

Via één van onze elektronische formulieren :

• Via uw notaris of vastgoedmakelaar die via het BRUSOIL platform over een elektronisch formulier beschikt waarmee hij/zij op een snellere en veiliger manier bodemattesten kan aanvragen, zonder kadastrale documenten, noch het aanvraagformulier, noch het betalingsbewijs van de vergoeding te moeten indienen. De notaris of vastgoedmakelaar beschikt over een financiële provisie bij Leefmilieu Brussel om te vermijden dat hij/zij bij elke aanvraag voorafgaand de retributie dient te betalen.
  Spreek erover met uw notaris of vastgoedmakelaar.
• Via het platform IRISBOX: hiervoor moet u over een eID-lezer beschikken waarmee elektronische identiteitskaarten gelezen kunnen worden. Om de eID-lezer te kunnen gebruiken, moet ook de eID-software geïnstalleerd zijn. Deze software is beschikbaar op volgend adres: http://eid.belgium.be/nl/je_eid_gebruiken/de_eid-middleware_installeren.
  • Voor gekadastreerde percelen wordt het perceel direct in de irisbox-applicatie ingevoerd zonder kadastrale documenten te moeten toevoegen. Voor niet-gekadastreerde percelen, moeten de kadastrale documenten (plan en legger) van de percelen waarop de aanvraag betrekking heeft, of bij gebrek, een plan dat de lokalisatie, de omtrek en eventueel een identificatie van de percelen aanduidt toegevoegd worden.
  • Eens het formulier ingevuld, dient u:
    • ofwel direct te betalen met bankkaart via een beveiligde betaling met ogone;
    • ofwel het bewijs van betaling van de vergoeding, dat uw naam en de referenties van het betrokken perceel moet vermelden toevoegen. Men verstaat onder bewijs van betaling van de vergoeding, een uittreksel van de bankrekening dat aantoont dat de betaling goed werd uitgevoerd (bewijs van debet) en dat het rekeningnummer van de aanvrager vermeldt. Een betalingsopdracht (PC banking inbegrepen), een postwissel, overschrijvingen via self banking, cheques, baar geld… worden niet aanvaard.

Via een aangetekende brief en in dit geval moet u, op straffe van niet-ontvankelijkheid, de volgende documenten aan Leefmilieu Brussel over maken:

• Het naar behoren ingevulde type-formulier (indien u uw e-mail adres vermeldt zal het bodemattest u duidelijk sneller worden toegezonden dan via een aangetekende brief!);
• Het bewijs van de betaling van de vergoeding die uw naam en de referenties van het betrokken perceel moet vermelden. Men verstaat onder bewijs van betaling van de vergoeding, een uittreksel van de bankrekening dat aantoont dat de betaling goed werd uitgevoerd (bewijs van debet) en dat het rekeningnummer van de aanvrager vermeldt. Een betalingsopdracht (PC banking inbegrepen), een postwissel, overschrijvingen via self banking, cheques, baar geld…  worden niet aanvaard;
• De kadastrale documenten (plan en legger) van het in de aanvraag beoogde perceel of, bij gebrek hieraan, een plan dat de locatie, de contouren en eventueel een vermelding van het perceel herneemt.

In het geval van niet-ontvankelijkheid moeten de ontbrekende elementen aan Leefmilieu Brussel worden overgemaakt binnen een termijn van 60 dagen. Zonder deze kan de aanvraag voor een bodemattest niet behandeld worden.

Indien u dit wenst kan u de terugbetaling van de reeds betaalde vergoeding vragen.

Wij vestigen uw aandacht op het feit dat de behandelingstermijn van uw aanvraag aanzienlijk korter is voor aanvragen via via het BRUSOIL platform (voor notarissen) of via www.irisbox.irisnet.be (voor andere gebruikers) dan voor aangetekende brief!

» Zie onze gemiddelde behandelingstermijnen

Is het bodemattest verplicht?

Ja, het gaat om een wettelijke verplichting die is vastgelegd in de ordonnantie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 5 maart 2009, gewijzigd in 2017. Indien deze verplichting niet wordt nageleefd, kunnen de straffen zwaar zijn. Niet alleen kan de verkoop door de rechtbank nietig worden verklaard, maar u kunt ook een boete en een gevangenisstraf krijgen indien blijkt dat het perceel vermoedelijk verontreinigd was. U

moet eveneens een bodemattest voorleggen indien u uw kavel verkoopt (doorgaans een appartement, kantoor, parkeerplaats, enz.). In bepaalde gevallen kunt u echter worden vrijgesteld van de verplichtingen die doorgaans gelden voor de gevallen waarin het attest aangeeft dat het perceel is opgenomen in categorie 0 (vermoedelijk verontreinigd) van de inventaris van de bodemtoestand. Indien uw kavel de grond niet raakt (bv. appartement op een hogere verdieping), kunt u een vrijstelling aanvragen zodat u het normaal verplicht verkennend bodemonderzoek niet hoeft te laten uitvoeren.

Hoeveel kost het en hoe moet ik betalen?

De prijs van het bodemattest hangt af van bepaalde criteria. De basisprijs bedraagt 39 euro, maar volgende meerprijzen kunnen worden gevraagd  :

• 60 euro als het betrokken perceel niet gekadastreerd is ;
• 60 euro als u het bodemattest niet aanvraagt via één van de web formulieren ;
• 500 euro voor alle dringende bodemattest aanvragen(max. 5 werkdagen in plaats van 20 kalenderdagen, behalve tijdens de sluiting van Leefmilieu Brussel op het einde van het jaar).

De basisprijs wordt om de 2 jaar geïndexeerd. De volgende indexering vindt plaats op 2023.

Het bedrag moet op de rekening van Leefmilieu Brussel BE48 0910 1051 4627 worden gestort. Bij de vrije mededeling vermeldt u uw naam en de referenties van het desbetreffende kadastraal perceel (als uw aanvraag betrekking heeft op meerdere percelen, dient u uw naam te vermelden, evenals het aantal percelen waarvoor u een bodemattest aanvraagt en de referenties van minstens één van de percelen).

Professionals zoals notarissen of vastgoedmakelaars die regelmatig bodemattesten vragen, kunnen deze via ons BRUSOIL platform aanvragen. In dit geval gebeurt de betaling verplicht via een bij Leefmilieu Brussel vastgelegde provisie. Hiervoor dient een voldoende hoog bedrag gestort te worden op het rekeningnummer BE48 0910 1051 4627, met als mededeling het ID-nummer dat u kan terugvinden in uw BRUSOIL account. Vraag dus eerst uw account aan bij Leefmilieu Brussel via email.

Hoe lang is een bodemattest geldig?

Wanneer een bodemattest aangeeft dat een perceel in de bodeminventaris is opgenomen in één van de categorieën beschreven in artikel 3, 15° van de ordonnantie, hangt de geldigheidsduur van dat attest af van de bodemcategorie waarbij het betreffende perceel is ingedeeld. Een bodemattest voor een perceel in categorie 1 of 2 is onbeperkt geldig terwijl alle andere attesten een geldigheid hebben van maximaal 1 jaar.

Ook wanneer categorie 0 samenvalt met categorieën 1, 2, 3 of 4, blijft het bodemattest maximaal 1 jaar geldig na de datum van uitreiking.

Als het perceel waarvoor de aanvraag wordt ingediend niet is opgenomen in de bodeminventaris, blijft het bodemattest maximaal 1 jaar geldig na de datum van uitreiking.
In afwijking van bovenvermelde geldigheidsduren is het bodemattest niet langer geldig indien er zich één van volgende veranderingen heeft voorgedaan :

• Uitbating van andere risicoactiviteiten (in de zin van het besluit van 16 juli 2015 tot wijziging van het besluit van 17 december 2009 tot vaststelling van de lijst met risicoactiviteiten) dan diegene die in dit bodemattest vermeld werden, met name na aanvraag van de milieuvergunningDe milieuvergunning, voorheen ‘commodo-incommodo’- exploitatievergunning genoemd, is een document met de technische voorschriften die de exploitant van een installatie (bv. tankstation, drukkerij, stomerij, enz.) moet naleven. De door de administratie vastgelegde voorwaarden zijn bedoeld om de bescherming te waarborgen tegen de gevaren, hinder of ongemakken die een installatie of activiteit direct of indirect kan veroorzaken voor het milieu, de gezondheid of de veiligheid van de bevolking, met inbegrip van personen die zich binnen de grenzen van een installatie bevinden zonder daar als werknemer te kunnen worden beschermd. Meer informatie over de milieuvergunning voor de uitbating van een risicoactiviteit of van de uitbreiding van een milieuvergunning indien deze betrekking heeft op het toevoegen van een risicoactiviteit;
• Stopzetting van een risicoactiviteit of overdracht van een milieuvergunning met betrekking tot een risicoactiviteit;
• Toevallige ontdekking van bodemverontreiniging gedurende uitgravingswerken;
• Elke andere gebeurtenis dan de risicoactiviteiten die een vermoeden van verontreiniging rechtvaardigt of een bodemverontreiniging heeft veroorzaakt;
• Het niet respecteren van de voorwaarden vermeld in de gelijkvormigheids-verklaringen of slotverklaringen zoals bepaald in de artikelen 15, 27, 31, 35, 40, 43 en 48 van de ordonnantie;
• Veranderingen van administratieve gegevens voor de identificatie van het perceel : het adres, de kadastrale referenties of bij ontstentenis de identificatie opgesteld door Leefmilieu Brussel, de oppervlakte, de omtrek, de bestemming of de identiteit van de houder(s) van zakelijke rechten.
• Bovendien is een bodemattest slechts voor één enkele vervreemding van zakelijke rechten of één enkele overdracht van milieuvergunning met risicoactiviteiten geldig !

Indien het bodemattest dat werd afgeleverd voor een terrein in categorie 0 of een categorie die overlapt met de categorie 0 nog steeds geldig is, en er na het afleveren ervan bodemstudies of –werken werden uitgevoerd, dan vervolledigen de gelijkvormigheidsverklaring en de slotverklaring van deze studies of werken de inhoud van het bodemattest en doen deze de geldigheid ervan niet vervallen.
 

Bodem vermoedelijk verontreinigd : Wat doen ?

Indien het bodemattest aangeeft dat het perceel in de inventaris van de bodemtoestand is opgenomen als vermoedelijk verontreinigd (categorie 0 of een andere categorie die met categorie 0 wordt gecombineerd), moet u een verkennend bodemonderzoek laten uitvoeren om het vermoeden van verontreiniging al dan niet te bevestigen voordat u andere maatregelen treft.

Meer informatie vindt u in de praktische gids van Brussel Leefmilieu: "Geef een verontreinigde bodem een tweede leven!". Deze gids begeleidt u stap voor stap, helpt u om uw verplichtingen na te leven en geeft u gedetailleerde informatie over de door Leefmilieu Brussel verstrekte financiële steun.