Spel, natuur en jeugdverenigingen

Gezien de talrijke jeugdbewegingen en -verenigingen die – vaak veelvuldig –gebruikmaken van de groene ruimten van de hoofdstad, voert Leefmilieu Brussel sinds enkele jaren een beleid van dialoog, overleg en bewustmaking. Dit met de bedoeling om de organisatie van spelactiviteiten in de Brusselse parken en bossen toe te laten, terwijl er tegelijkertijd voor gezorgd wordt dat de jongeren de natuurlijke omgeving die hen ontvangt, leren kennen en respecteren. Deze manier van werken resulteerde al in verschillende initiatieven.

Samenwerkingscharter

Het te intensieve gebruik van bepaalde Brusselse groene ruimten, vooral tijdens het weekend wanneer de jeugdbewegingen samenkomen, veroorzaakt heel wat schade aan de plantengroei en ligt aan de basis van problemen op het vlak van netheid alsook van het samenleven met andere gebruikers van die ruimten.
Om tegelijkertijd de natuur te beschermen en deze jongeren toch te kunnen blijven ontvangen, ging Leefmilieu Brussel met verschillende jeugdverenigingen rond de tafel zitten. Dit overleg leidde tot een samenwerkingscharter (.pdf) waarin niet alleen de plichten van elke partij op het vlak van informatie en communicatie, aandacht voor de natuur en de omgeving werden neergeschreven, maar waarin ook oplossingen werden opgenomen voor problemen die zich zouden kunnen stellen.

De “BIM voor Groentjes”-kaart

Eén van de hulpmiddelen die door Leefmilieu Brussel in het kader van het samenwerkingscharter werd uitgewerkt om de verbintenissen te concretiseren, is een kaart (.pdf) voor de jeugdverenigingen. Daarop staan alle Brusselse groene ruimten aangeduid. Voor de groene ruimten die door Leefmilieu Brussel worden beheerd, staan hierop ook hun opvangcapaciteit en frequentiepercentage vermeld. De bedoeling van deze kaart is om de jongeren te wijzen op andere mogelijkheden, wanneer het door hen uitgekozen park voor de organisatie van hun activiteiten al propvol blijkt te zitten, of om hen alternatieven aan te reiken en zo te zorgen voor een betere spreiding van de jongerenbijeenkomsten over de verschillende Brusselse groene ruimten.

Born to be wilder

In Sint-Agatha-Berchem kon er, dankzij een proefproject in het Wilderbos (waarvoor de jeugdbewegingen samenwerkten  met de beheerder van de site, Leefmilieu Brussel), nagedacht worden over hoe men zou kunnen komen tot een betere verstandhouding tussen de verschillende gebruikers van het bos en hoe men tegelijkertijd ook het nodige respect zou kunnen tonen voor de natuur en de bescherming ervan. Dat resulteerde in het uitkiezen en aanleggen van een nieuw verzamelpunt voor de jeugdbewegingen om de druk op de initiële, sterk vertrappelde verzamelplaats te verlichten. Verder werden er elders in het bos ook natuurlijke spelelementen voorzien, werden de jongeren betrokken bij de afbakening van kwetsbare zones en zouden ze eventueel ook ingezet kunnen worden voor het beheer van het bos zelf.

Woludic park

Woludic park is ontstaan uit een overleg tussen de jeugdbewegingen die gebruikmaken van het Woluwepark, de vzw Green en Leefmilieu Brussel. Het project beoogt een zodanige aanleg van de site, dat de jongeren er niet alleen in, maar ook met de natuur kunnen spelen, met als onderliggende gedachte om in minder drukbezochte delen van het park (met het oog op een betere spreiding van de activiteiten en de frequentie) door de natuur geïnspireerde speel-, observatie- en ontmoetingsruimten in te richten. Op die manier zal Woludic park jongeren de kans geven om geleidelijk aan, met name op een speelse manier, kennis te maken met zowel het leven als de kwetsbaarheid van de planten en dieren die er leven. Verder wil het project ook voor een permanente dialoog zorgen tussen de beheerders van het park en de jongeren die er spelen.

Speelzones in het Zoniënwoud

Het Zoniënwoud is een immense natuurlijke ruimte die, omwille van zijn ligging aan de rand van de stad en de frequentie waarmee het woud wordt bezocht, een strenge reglementering nodig heeft om zijn biologische rijkdommen te vrijwaren en te beschermen. Om ervoor te zorgen dat jongerengroepen (jeugdbewegingen, scholen, kolonies, …) die er komen, er toch hun activiteiten zouden kunnen organiseren, sloten de beheerders van het woud en de jeugdbewegingen een akkoord. Zo werden er in het Brusselse deel van het woud 5 speelzones afgebakend waar de jongeren vrij mogen spelen. Op andere plaatsen wordt hen echter gevraagd om niet af te wijken van de voorziene paden en de rust niet te verstoren.