Ik kies voor herbruikbaar

In tijden van duurzaam en verantwoord consumeren doen meer en meer mensen hun best om hun ecologische voetafdrukMeeteenheid waarbij getracht wordt de milieu-impact van de mens te vatten met 1 indicator. Daarmee wordt de oppervlakte aan vruchtbare aarde geschat die nodig is om te voldoen aan de noden van een populatie in termen van hulpbronnen en afvalabsorptie. De ecologische voetafdruk wordt uitgedrukt in hectaren. kleiner te maken. Maar toch blijven velen weigerachtig om hun papieren zakdoekjes door een stoffen exemplaar te vervangen. Waarom? Gewoon omdat we erover twijfelen of dat wel een goed idee is ... En wie geeft het antwoord op die vraag? We komen er zo dadelijk op terug.

Enkele vooroordelen over stoffen zakdoeken

We moeten erkennen dat stoffen zakdoeken moeilijk liggen, zelfs voor wie zich actief wil inzetten voor het behoud van onze planeet. Stoffen zakdoeken hebben bij het grote publiek nu eenmaal geen te beste reputatie. Integendeel, mogen we wel zeggen. Volgens een bevraging van de RTBF.be uit februari 2018 vinden mensen stoffen zakdoeken een broeihaard van ziektekiemen. Papieren zakdoekjes worden als hygiënischer beschouwd omdat we ze na één keer al weggooien. En toch is het vooroordeel niet terecht: stoffen zakdoeken zijn niet minder hygiënisch dan hun papieren tegenhanger.

Toch wel, die stoffen zakdoek kun je gerust herhaalde keren gebruiken!

In werkelijkheid is niet zozeer de zakdoek vuil dan wel de plaats waar je er tussendoor mee blijft. Stop je je stoffen zakdoek in je broekzak of in de zak van je jasje dan bestaat het risico dat hij vervuild raakt door de voorwerpen die zich daar ook bevinden, waaronder je mobieltje of je sleutelbos. Om microben te voorkomen volstaat het dus om je stoffen zakdoek in een lege zak of op een andere schone plek op te bergen en vóór het snuiten de handen te wassen.

Het onderhoud van stoffen zakdoeken?

Dagelijks wassen met warm water en zeep. Niet moeilijker dan dat. En het kan net zo goed met de hand als machinaal. Drogen aan de lucht en strijken om de laatste ziektekiem te doden. Als je dat veel werk vindt, moet je wel beseffen dat het vervangen van papieren door stoffen zakdoeken een groot verschil maakt voor de planeet.

Praktisch zijn ze wel die papieren zakdoekjes maar de prijs die we ervoor betalen is te hoog. Elk jaar worden er in de vier windstreken miljoenen hectaren bos voor gekapt. Voor de productie van een kilo papieren zakdoeken is meer liefst 200 liter water nodig! En we hebben het niet over het afval dat elke maand gegenereerd wordt! Anders gezegd: het is niet met papieren zakdoeken dat je je zero afvalHet begrip “zero afval” verwijst naar een idee, een manier van leven en een maatschappelijke beweging. De idee, die door enkele pioniers geopperd wordt, is om te gaan naar burgers, gezinnen, organisaties of ook industriële processen die functioneren zonder daarbij afval te produceren, en als logische aanvulling ook door minder hulpbronnen te verbruiken. Hoewel het bereiken van nul afval waarschijnlijk onmogelijk is, zegt de radicale uitdrukking van dit begrip iets over de ambitie die erachter zit: alle facetten van hoe iets functioneert, moeten opnieuw geëvalueerd worden met als doel een drastische vermindering van de productie van afvalstoffen.” doelstelling zult realiseren.

Nog niet overtuigd om de papieren zakdoeken door stoffen te vervangen? Als je niet helemaal een kruis over je papieren zakdoeken wilt maken, kies dan voor een tussenoplossing. Gebruik ze alleen nog bij een zware verkoudheid en opteer tussendoor voor de stoffen versie.

Babydoekjes, (gezichts)reinigingsdoekjes, schoonmaakdoekjes, … Al die doekjes vormen een plaag voor het milieu, zeker in ons land. Ze zorgen voor allerhande verstoppingen van riolering en pompen in zuiveringsstations. De kosten voor onderhoud, ontstoppen en herstellen van die systemen lopen kolossaal hoog op. En dat is nog niet alles! Ze zijn niet alleen vervuilend maar ook duur. Daarom is het van primordiaal belang om ze te vervangen door duurzamere, goedkopere en efficiëntere alternatieven. Dadelijk meer daarover.

Zero Afval doelstelling: alternatieven voor babydoekjes

Om je baby toonbaar te maken heb je echt die wegwerpdoekjes niet nodig. In de peutertuin zijn ze trouwens sinds 2015 al door het ministerie van Onderwijs verboden. Nu, welke zijn dan de alternatieven? We hebben uiteenlopende opties ter beschikking.

Om te beginnen kun je nog altijd perfect gebruik maken van die goeie ouwe, wasbare babydoekjes en slabbetjes. Een washandje, een klein servet, een stuk van een polardeken… Keuze genoeg. In elk geval kunnen ze gewoon in de wasmachine en opnieuw gebruikt worden. Onze gebruikstip: impregneer de doekjes vooraf en bewaar ze daarna in een hermetisch sluitende doos of bus.

En niets belet je om de babybilletjes gewoon met een washandje en lauw water te reinigen. Of beter nog is schoonmaken met biologische plantaardige olie van eerste koude persing, zonder geurstoffen. Belangrijk: gebruik voor baby’s velletje in geen geval een essentiële olie.

Niets belet je anderzijds om een ollie- en kalkhoudende reinigingsmelk (liniment) te gebruiken. Het middel is zo oud als de straat maar nog steeds onovertroffen om te reinigen, de babyhuid te hydrateren en vooral te beschermen tegen huiduitslag. Bovendien heb je dit wondermiddel in een handomdraai zelf gemaakt. Al wat je te doen staan is een mengsel maken van gelijke delen kalkwater, dat je bij de apotheker vindt, en olijfolie. Uiteraard kies je wel een biologische olie van eerste koude persing. Even schudden en je hebt je emulsie die je gewoon in een fles met doseerpompje bewaart!

DHZ-idee: maak je eigen wasbare reinigingsdoekjes

Zelf wasbare gezichtsreinigingsdoekjes maken met restjes textiel is kinderspel. Volg je DHZ-instinct en recycleer in een moeite door een gedeelte van die stofjesoverschotten. Scharen in de aanslag … en … go!!

Eerste stap: knippen. Onnodig te zeggen dat je voor de vorm van je wasbare gezichtsreinigingsdoekjes gerust je inspiratie de vrije loop kunt laten. Rond, vierkant, stervormig … , je kunt hier onbeperkt creatief zijn. Wij kiezen voor allemaal rechthoeken van dezelfde afmetingen (12 x 10 cm) in textiel en badstof.

We spelden de bedrukte kant van het lapje textiel tegen de beste kant van de badstof. Vergis je niet van kant als je de stukken aan elkaar speldt.

Volgende stap: stikken. Begin in het midden van een van de zijden en ga zo helemaal rond. Vergeet niet om een opening te laten van een viertal centimeter en blokkeer het stiksel aan beide zijden.

Tot slot keer je het doekje helemaal binnenstebuiten via de opening waar de stukken niet aan elkaar genaaid zijn. Die opening maak je uiteindelijk dicht met de blindsteektechniek.

En… klaar voor gebruik: een perfect herbruikbaar gezichtsreinigingsdoekje.

Goed om weten: Deze duurzame gezichtsreinigingsdoekjes gaan regelmatig gewoon mee in de machinewas.

Na de douche nemen we een wattenstaafje, maken we onze oren schoon... en hop, de vuilnisemmer in. Of erger nog, het toilet in en doorspoelen. Die gewoonte is niet alleen slecht voor het milieu maar ook voor uw oren.

’Hoe maak ik mijn oren schoon zonder plastic wattenstaafje? ‘ (FR)

De grote dag van de geboorte komt snel dichterbij en baby’s uitzet staat klaar! Of toch bijna. Zoals zovele milieubewuste ouders heb je je voorgenomen om geen wegwerpluiers te gebruiken maar nu ga je toch twijfelen aan het gemak van wasbare doeken. Ze zijn toch niet zo praktisch en evenmin aangenaam voor de baby … Dus, is dat wel zo’n goed idee?

Gedaan met de vooroordelen!

Anders dan men je wil doen geloven zijn wasbare doeken helemaal niet oncomfortabel. Die dikke bips is een fabeltje en ook lekken doen ze niet, als ze goed geplooid en bevestigd zijn. En wees gerust, je kleine schattebout zal zich een plasje niet beklagen omdat deze luiers uit biologisch katoen (of een ander natuurlijk materiaal zoals bamboe of hennep) uitstekend absorberen. Maar wat is nu zo’n wasbare doek?

Om te beginnen zijn luiers en doeken eigenlijk niet helemaal hetzelfde

Wasbare luiers zijn de duurzame versie van wegwerpluiers en wasbare doeken zijn eigenlijk de voorloper van de luier. Sommigen zullen zich nog die grote linnen doeken herinneren die kookten in de wastobbe en die met veiligheidsspelden werden vastgemaakt. Ook de mama’s van toen waren overigens al slim en gebruikten een plastic driehoek om de zaak goed dicht te houden …

En maak je geen zorgen: wasbare luiers zijn geen terugkeer naar de voorhistorische jaren ‘50. De luiers van vandaag kunnen perfect in de wasmachine. De veiligheidsspelden zijn vervangen door snappies die niet alleen handiger zijn maar ook volledig ongevaarlijk. En praktische beschermende broekjes zijn in de plaats gekomen van de bovengenoemde plastic driehoek.

De doeken zijn 80 x 80 cm en daarmee passen ze perfect rond de bips van baby’tjes van elke leeftijd. Zowel de pasgeboren zuigeling als de peuter die aan zijn eerste stapjes toe is kan zo’n doek aan. Toch bestaan er ook kleinere afmetingen, 70 x 70 cm namelijk, voor prematuurtjes en kindjes met een laag geboortegewicht, al is er niets op tegen om het grotere model te gebruiken.

Waarom wasbare doeken gebruiken?

Om de natuur niet op te zadelen met een astronomische hoeveelheid wegwerpluiers: meer bepaald 280 kg per kind en per jaar. Voor het hele Brusselse gewest komt dat op een berg van 14.000 ton, ieder jaar opnieuw.

En zo’n wegwerpluier die pakweg enkele uren gedragen wordt doet er tussen 200 en 500 jaar over om weer af te breken! Voor de wasbare doek is dat amper 6 maanden. En voor het zover is kunnen ze tot 200 keren gewassen en opnieuw gebruikt worden. Dat wil ook zeggen dat je ze nog voor een tweede kindje kunt gebruiken of doorgeven aan vrienden of familie. En uit een versleten doek haal je doorgaans nog een efficiënte vod.

Een ander belangrijk punt is dat wasbare doeken, in tegenstelling tot wegwerpluiers, niet tjokvol toxische stoffen zitten. Wasbare doeken bestaan uit natuurlijke materialen die perfect veilig zijn voor de kwetsbare babybilletjes en de huid goed laten ademen.

Tips voor het gebruik van wasbare doeken

Zoals te verwachten is kan een wasbare doek niet zo lang aanblijven als een wegwerpluier. Zodra de luier vuil is moet de baby verschoond worden. Maar dat is niet alles! Om efficiënt en ecologisch te reinigen gelden enkele aanbevelingen:

• Babybilletjes maak je schoon met water. Dat is niet alleen ecologischer maar toiletmelk beperkt door zijn vette textuur het absorptievermogen van de doek.
• Gebruik wasbare reinigingsdoekjes of een washandje. Die kunnen nadien samen met de doeken in de wasautomaat.
  •  ’8 tips voor een goed gebruik van wasbare doeken’

‘Een cup, wa’s me dat?’ ‘Nog nooit van gehoord …’ Ook jij behoort tot diegenen die nog nooit van zo’n cup hebben gehoord, maar je bent wel nieuwsgierig naar alternatieven voor tampons en maandverband? Dan stellen we je graag het volgende artikel voor. Daarin wordt uitgelegd waar het over gaat, hoe het systeem werkt en vooral wat de voordelen zijn van dit duurzame alternatief.

Wat is een cup?

Een menstruatiecup, kortweg cup, of ook wel menstruatiekuipje is een herbruikbaar vrouwelijke hygiëneproduct. Zo’n cup heeft een diameter van 4 cm en is 4 tot 6 cm hoog, afhankelijk van het merk. Doorgaans is hij van silicone gemaakt en min of meer trechtervormig, met onderaan een soort steeltje.

Hoe werkt het systeem?

De cup wordt in de vagina ingebracht en vangt er gedurende 6 tot 8 uur het menstruatievocht op. Ook die tijdsduur verschilt weer van merk tot merk. Daarna pak je de cup bij het steeltje beet en maak je hem leeg in het toilet. Gewoon even spoelen met water volstaat om de cup opnieuw te kunnen gebruiken.

De voordelen op een rijtje

Hét grote voordeel van zo’n cup is ook weer ecologisch van aard. Hij maakt tampons en maandverbanden overbodig en ook alle inbrenghulzen en verpakking die erbovenop komen. Dankzij de cup blijft de vuilnisbak leeg en het milieu gespaard van de 10.000 tot 15.000 hygiëneproducten die elke vrouw in haar leven gemiddeld nodig heeft. En die er ook zo’n 500 jaar over doen om af te breken.

Het tweede voordeel is economisch van aard. Eén cup kan namelijk tien tot zelfs vijftien jaar gebruikt worden en kost, afhankelijk van het merk, tussen de 15 en de 30 euro.

De cup neemt weinig plaats in en ook dat maakt hem handig. Er slingeren geen tampons meer rond. Geen paniek meer als het voorraadje plots flink geslonken blijkt!

In gezondheidstermen heeft de cup het voordeel geen vaginale droogte te veroorzaken. De cup absorbeert immers niet, maar vangt het menstruatiebloed gewoon op.

Waar vind je de cup?

Verschillende merken bieden menstruatiecups aan, zodat er ook uiteenlopende modellen en formaten bestaan. De cups koop je ondertussen overal: in de biowinkel, in de super- of hypermarkt en uiteraard ook online!

• ‘Is er een alternatief voor tampons en maandverband?'

In tijden van ecologisch denken bestaan er wasbare maandverbanden die een perfect alternatief vormen voor de wegwerpvariant. Die hebben niets meer vandoen met de modellen die onze grootmoeders gebruikten maar bieden alle mogelijke troeven: handig in het gebruik, gemakkelijk wasbaar, comfortabel en zonder enig gevaar voor de gezondheid. We komen er meteen nog op terug.

Waarom op zoek naar alternatieven voor de klassieke producten?

Het tijdperk van de alomtegenwoordige wegwerpproducten ligt definitief achter ons. Meer en meer vrouwen stellen wegwerpproducten voor de vrouwelijke hygiëne in vraag. Ze hebben daar doorgaans twee goede redenen voor:

• Het gebruik van de klassieke maandverbanden is een ware plaag voor het milieu. Een vrouw gebruikt in haar leven gemiddeld 10.000 tot 15 000 hygiëneproducten (bron: de wereldwijde ecologische statistieksite Planétoscope);
• In bepaalde gevallen bevat het klassieke aanbod bovendien toxische stoffen en weinig merken zijn volkomen transparant over de samenstelling van hun producten.

De wasbare maandverbanden zijn wel ecologisch gedacht

Ze worden gemaakt van natuurlijke materialen zoals biokatoen, bamboe of hennep en hebben soms een label, zoals GOTS of Oekotex. Dat zijn Europese labels die garanderen dat geen enkele chemische substantie aanwezig is in de samenstelling van het product. De wasbare maandverbanden zijn repen stof die opzij drukknoppen of velcro hebben om ze aan het slipje vast te maken.

In tegenstelling tot wat men zou kunnen denken zijn die wasbare maandverbanden niet zichtbaar onder je kleding, hoewel ze toch iets dikker zijn dan de klassieke systemen. Bovendien absorberen ze zeer goed en gaan ze gegarandeerd in geen geval lekken, tenzij je ze natuurlijk veel te lang draagt.

Daarenboven zijn de wasbare maandverbanden zeer zacht en comfortabel om dragen. Tot slot heb je, net als bij de wegwerpversie, voor de verschillende perioden in de maandstonden ook verschillende formaten.

En wellicht nog het leukste — naast het feit dat ze jarenlang opnieuw gebruikt kunnen worden — is de verscheidenheid aan kleuren en motiefjes: van roze met witte stippen tot vichyblauw en zelfs met bloemetjes. Voor elk wat wils. Veel merken hebben zich ondertussen trouwens op dit ecologische avontuur gestort.

Gebruiksaanwijzing

Het gebruik van wasbare maandverbanden verschilt nauwelijks van dat van wegwerp. Net zoals de klassieke producten moet je ook de herbruikbare variant om vanzelfsprekende hygiënische redenen verscheidene keren per dag vervangen. Ben je thuis dan dompel je het gebruikte maandverband meteen onder in koud water om de bloedvlekken te verwijderen. Daarna een voorwas met de hand en met marseillezeep en tot slot met de overige was in de machine op 60 °C. En ben je onderweg dan stop je het maandverband in een goed sluitend zakje.

En de meesten onder ons kunnen maar moeilijk (om niet te zeggen) onmogelijk zonder keukenrol. Het is wellicht het wegwerpproduct dat we het vaakste gebruiken: om onze handen schoon te maken, om de pas gedane vaat af te drogen, om de tafel af te vegen, ... Alternatieven zijn hier dus uiterst welkom. Hieronder sommen we er enkele op.

Aan tafel kunt u mooie stoffen servetten gebruiken

In tijden van verantwoord en duurzaam consumeren moeten we dringend en bij voorkeur volledig af van de alomtegenwoordige ‘keukenrol’ in onze huishoudens en huizen in het algemeen. Denk er ook om, gezien het veelvuldige gebruik ervan, dat keukenrol je handenvol geld kost en vooral de planeet vervuilt tegen een snelheid die ons absoluut aan het denken moet zetten. Gemiddeld na drieënhalve seconden belandt zo’n stuk keukenpapier al in de vuilnisbak!

En gebruik aan tafel stoffen servetten. Die zijn ecologischer en op termijn goedkoper dan papieren servetten of keukenrol! Bovendien geven stoffen servetten met een leuke servetring een speelse of feestelijke touch aan je dis. Het beste opteer je voor een neutrale tint die gemakkelijk schoonmaakt en wast. Hou het gekleurde tafellinnen en de servetten met een motief voor de grote gelegenheden.

En telefoneer even met je mama of oma vóór je naar de winkel holt. De kans is immers groot dat zij onder in de kast nog een mooie collectie stoffen servetten hebben liggen …

Baby opfrissen met een … washandje

Nu we het toch over de tafel hebben, als er één moment is waarop uw oogappel zich vies maakt, is dat tijdens het eten. Ook hier kan het perfect zonder keukenpapier. Een washandje werkt net zo goed. U maakt zijn schattige snoet en handjes in een wip schoon met een washandje of een vierkant doekje van goed absorberend katoen. Washandjes en doekjes zijn in een wip gewassen en drogen even snel. Meer hoeft niet.

Een spons of een doek in microvezel is bijzonder handig om te poetsen!

Je koffiemok is omver gevallen op de keukentafel? Om afval in de keuken te voorkomen haal je het beste die goede oude spons boven. Figuurlijk gesproken, natuurlijk. Een verkruimelde spons of een volkomen uitgedroogd exemplaar laat je ook links liggen. En om hygiënische reden zul je je spons bij de geringste verkleuring of zodra je een geurtje gewaarwordt in de was moeten doen. Het verdient trouwens aanbeveling om een spons twee keer per week te wassen met huishoudazijn of citroensap, om te voorkomen dat ze een broeinest van bacteriën wordt.

En ook voor wie de gewoonte heeft om ramen en dergelijke met keukenpapier af te vegen bestaat een alternatief onder de vorm van microvezeldoekjes. Je kunt ook aan recyclageRecyclage is de vernietiging van afval om nieuwe materialen te produceren. Voorbeeld: inert afval wordt vermalen om granulaten te produceren die in wegfunderingen worden gebruikt denken. Pak je naaischaar en naaimachine (of gewoon naald en draad — het is toch maar voor het omzomen) en knutsel vaatdoeken van vierkante stukken katoen die je uit oude kleding, lakens of handdoeken snijdt.

Plastictasjes, papieren zakken, kartonnen eierdoosjes … Niet-recycleerbare verpakkingen vormen een enorme bron van afval. Om die afvalstroom een halt toe te roepen en de zero afvalHet begrip “zero afval” verwijst naar een idee, een manier van leven en een maatschappelijke beweging. De idee, die door enkele pioniers geopperd wordt, is om te gaan naar burgers, gezinnen, organisaties of ook industriële processen die functioneren zonder daarbij afval te produceren, en als logische aanvulling ook door minder hulpbronnen te verbruiken. Hoewel het bereiken van nul afval waarschijnlijk onmogelijk is, zegt de radicale uitdrukking van dit begrip iets over de ambitie die erachter zit: alle facetten van hoe iets functioneert, moeten opnieuw geëvalueerd worden met als doel een drastische vermindering van de productie van afvalstoffen.” uitdaging met succes aan te gaan moeten we anders leren winkelen, namelijk met onze recycleerbare recipiënten en tassen.

Je kunt zelf een herbruikbare cadeauverpakking maken met bijenwas, in de oven of met het strijkijzer. Voor een gezonde, ecologische zero afvalHet begrip “zero afval” verwijst naar een idee, een manier van leven en een maatschappelijke beweging. De idee, die door enkele pioniers geopperd wordt, is om te gaan naar burgers, gezinnen, organisaties of ook industriële processen die functioneren zonder daarbij afval te produceren, en als logische aanvulling ook door minder hulpbronnen te verbruiken. Hoewel het bereiken van nul afval waarschijnlijk onmogelijk is, zegt de radicale uitdrukking van dit begrip iets over de ambitie die erachter zit: alle facetten van hoe iets functioneert, moeten opnieuw geëvalueerd worden met als doel een drastische vermindering van de productie van afvalstoffen.” picknick.

‘Hoe met bijenwas een herbruikbare verpakking maken?‘ (FR)

Tekstbeschrijving van de bovenstaande illustratie

Gebruik niet langer wegwerpbekertjes, -borden en -bestek maar kies resoluut voor de duurzame alternatieven.

Plastic is zonder enige twijfel de ergste vijand van het milieu. Toch wordt er bij de productie van tal van courante voorwerpen volop gebruik van gemaakt. Denk maar aan flessen, bekers, borden, bestek… allemaal voor eenmalig gebruik. Stel een gebaar voor het milieu en ban ze uit je consumptiepatroon. Temeer omdat voor alles perfecte alternatieven bestaan die ecologischer en duurzamer zijn. Welke dat zijn ontdek je hier.

Vanuit het perspectief van ‘zero afvalHet begrip “zero afval” verwijst naar een idee, een manier van leven en een maatschappelijke beweging. De idee, die door enkele pioniers geopperd wordt, is om te gaan naar burgers, gezinnen, organisaties of ook industriële processen die functioneren zonder daarbij afval te produceren, en als logische aanvulling ook door minder hulpbronnen te verbruiken. Hoewel het bereiken van nul afval waarschijnlijk onmogelijk is, zegt de radicale uitdrukking van dit begrip iets over de ambitie die erachter zit: alle facetten van hoe iets functioneert, moeten opnieuw geëvalueerd worden met als doel een drastische vermindering van de productie van afvalstoffen.”’ is het cruciaal om al die wegwerpplastic voorgoed te bannen. En daar rekenen we ook de niet-afbreekbare plasticflessen en wegwerpbekers toe. Maar wat moeten we zonder? Geen nood. We beschikken over uiteenlopende alternatieven. Drinkbus, thermos en stevige beker vormen als eindeloos herbruikbare recipiënt de perfecte oplossing. Bovendien verschijnen er vandaag allerhande varianten in inox en stevige plastics (zonder bisfenol A) op de markt.

En aarzel niet om je favoriete mok mee naar het werk te brengen om er je koffie uit te drinken. Vergeet ook die plastic roerstokjes. Kies voor de houten versie of beter nog voor een klein lepeltje. Eerder een theeliefhebber? Investeer dan in een waterkoker van roestvast staal die niet alleen mooi oogt maar ook nog beter is voor de gezondheid. Uit verhitte kunststof komen immers schadelijke deeltjes vrij die op termijn ongezond kunnen zijn voor ons organisme. Onthoud in elk geval dat warme dranken en plastic niet goed samengaan. Vandaar de noodzaak om ook bekers te verkiezen uit duurzamere materialen als porselein, hout of bamboe.

Wegwerpbord en plastic bestek. Nee, bedankt!

Barbecue, picknick, verjaardagsfeestje… Het zijn de typische gelegenheden waar wegwerpborden en plastic bestek opduiken. Helaas moeten we erop wijzen dat die niet allemaal recycleerbaar zijn. Laat ze daarom links liggen en volg de milieuvriendelijke en ecologisch verantwoorde reflex. Een leven zonder plastic wegwerpbestek is perfect mogelijk. Er is niets moeilijks aan. Lees gewoon onze tips even door.

Aan alternatieven voor wegwerpborden en plastic bestek ontbreekt het niet. Om te beginnen bestaan er biologisch afbreekbare alternatieven voor eenmalig gebruik. Wegwerpborden en -bekers op basis van biologisch afbreekbare materialen. Ja hoor, je vindt ze op de markt. Bagasse (suikerrietafval), palmbladeren, natuurlijk of gerecycleerd kraftkarton, PLA, … Keuze genoeg, zouden we denken.

En niets houdt je tegen om gewoon voor herbruikbare, (af)wasbare borden en bestekken te gaan. Borden en bekers uit bamboe of rijstvezel zijn bijvoorbeeld perfect afwasbaar. Het materiaal is bovendien vederlicht en gemakkelijk te vervoeren. Dat is pas handig, toch?

Nog een tip die kan tellen: gebruik je eigen bord en bestek. En je kunt zelfs aan je gasten vragen dat zij dat ook doen.

Elk schooljaar opnieuw genereert een Belgisch kind 2,7 kg aan afval bestaande uit plasticflesjes en blikken. En nog eens zoveel aan wegwerplunchboxen. De basis van duurzaam consumeren leer je het beste als kind al. Laten we onze kinderen wennen aan de herbruikbare brooddoos voor het transport van hun lunch, drank, koekjes en vieruurtje.

Herbruikbare lunchbox: voor wie inzet op zero afval

Ecologie is een zaak van ons allemaal. Voor de toekomst van onze kinderen is het essentieel dat we ze van kleins af aan de goede gewoonten aanleren. Wegwerp is ongetwijfeld handig, zeker voor ouders met weinig tijd die liever uit de supermarkt een kant-en-klare lunch meebrengen dan er zelf eentje samen te stellen. De hoeveelheid afval die ze genereren is echter te groot om er niet tegen op te treden.

Bovenaan de lijst van meest vervuilend afval staan de plastic flessen. En hoe: ze doen er 400 jaar over om af te breken en eindigen massaal in de natuur en in de oceanen. Een herbruikbare fles of drinkbus is een absolute vereiste voor wie ecologisch verantwoord wil leven. Mits goed gekozen gaat ze immers verschillende jaren mee.

Tegelijk is het ook de hoogste tijd om de wegwerpverpakkingen te weren en een lunch samen te stellen in een duurzame lunch- of brooddoos die onschadelijk is voor het milieu … en voor onze gezondheid! Of het nu in de refter is of op schooluitstap.

Hoe zo’n lunchdoos te kiezen?

Er bestaat nogal een uiteenlopend aanbod aan herbruikbare lunchdozen. Een goede keuze is daarom wel van belang.

• De brooddoos

Inox is de beste keuze omdat het materiaal niet alleen stevig is maar ook gemakkelijk afwasbaar en dus hygiënischer. Wie toch zweert bij plastic moet opteren voor een exemplaar zonder BPA en ftalaten. Beperk het gebruik van de plastic brooddoos echter tot droge voeding zoals koekjes, omdat bij vochtige of vette bestanddelen gemakkelijker plasticdeeltjes migreren in de voeding.

• Drinkbussen

Bij de drinkbussen kiezen we voor glas of inox, met een duidelijke voorkeur voor glas omdat inox ook chroom en nikkel bevat. Wees gerust: die plasticflessen hebben doorgaans een veilige bescherming onder de vorm van een neopreenhoes, plasticschaal of gewatteerde stof …

Een goede drinkbus of -fles heeft:

• een waterdichte stop om accidentjes te voorkomen;
• een ruime en verwijderbare opening zodat ze gemakkelijk schoongemaakt kan worden;

Vermijd in de mate van het mogelijke drinkbussen uit plastic of aluminium. En zeker als je kind dol is op prik of vruchtensappen.

• De lunchdoos

Een lunchdoos of bentobox in inox is de beste keuze omdat die tegelijk licht en toch stevig is. Alleen als je kind allergisch is aan nikkel ga je beter voor een glazen exemplaar. Dat is dan wel zwaarder maar zonder gevaar voor de gezondheid. Gerecupereerde dozen vormen een ander alternatief, zeker bij de oudere kinderen waar er gemakkelijk al eens eentje sneuvelt. Economisch, ecologisch en 100 % zero waste. Kies in elk geval voor een goed sluitende doos, zonder hoeken en spleten die het schoonmaken bemoeilijken.

Zoals eerder gezegd leg je de basis van een duurzame levenswijze vanaf de prille jaren.

En de volwassenen in het hele verhaal?

Goede waarden overbrengen doe je door het goede voorbeeld te geven. Volwassenen moeten daarom net zo goed hun lunch op een herbruikbare manier inpakken om bij te dragen tot een kleinere afvalberg. Neem bijvoorbeeld een leuke eigen mok mee naar het werk om kunststof- of kartonnen wegwerpbekertjes te vermijden.

En opteer ook voor een herbruikbare box waarin je een zelfbereide lunch meeneemt. Kant-en-klare alternatieven uit de versafdeling zijn in elk geval duurder en genereren een hoop afval.

En iedereen een stoffen tasje

De voordelen van een stoffen tas zijn genoegzaam bekend. Ze kunnen ettelijke keren opnieuw gebruikt worden en besparen je dus een hoop geld en de planeet een hoop afval. Ze ogen bovendien leuk en kunnen gebruikt worden voor de lunch, het vieruurtje, de picknick, … Op school, op het werk, op uitstap… overal vormen ze de bondgenoot voor een wereld zonder afval.

Boodschappentassen

Weg met de plastictas! Wij gaan voortaan winkelen met een stoffen tas uit de winkel, uit GOTS-gecertificeerd biologisch katoen uiteraard, of met eentje dat we zelf gemaakt hebben met behulp van een handleiding of filmpje op het internet. Dat soort boodschappentassen is opvouwbaar, wasbaar en licht. Een bijzonder handig hulpmiddel dus om brood, groenten, fruit en andere droge voedingswaren te halen. Stop er alvast eentje in je handtas of rugzak die je dan altijd bij de hand hebt als je de deur uitgaat. Nog een tip: het kan handig zijn om boodschappentassen van uiteenlopend formaat bij te hebben. Je moet er maar aan denken!

Boodschappenmandjes

Een winkelmandje in riet of raffia is superhandig voor het transport van grotere groenten of vruchten, zoals (sinaas)appelen, komkommers en courgettes. En denk erom de kwetsbaardere soorten, zoals tomaten, als laatste in te pakken, om te voorkomen dat ze onder het gewicht van de andere boodschappen geplet raken.

Dozen en bokalen

Plastic dozen en glazen schalen zijn zeer nuttig voor het vervoer van vlees en vis, zuivel zoals kaas, boter en room en andere verse producten die niet zomaar thuishoren in een zak of mandje.

In tegenstelling tot zo’n linnen boodschappentasje wegen dozen en bokalen wel nogal wat. Normaal trekt de verkoper het gewicht van de recipiënt af door die eerst leeg te wegen en het gewicht nadien weer af te trekken. Omdat die mogelijkheid er niet altijd is, doe je er echter goed aan om het gewicht op de doos of bokaal te schrijven.. Zowel klant als winkelier sparen er tijd mee uit.

En als je in een winkel komt die dezelfde dozen verkoopt als die jij meebracht, dan laat je dat om misverstanden te vermijden best eerst even weten!

Vergeet ook de herbruikbare eierdoosjes niet

Toegegeven, de kartonnen dozen zijn recycleerbaar. Maar we zegden het eerder al: niet produceren is nog beter dan recycleren ... Als je geen herbruikbare eierdoosjes hebt, is het de hoogste tijd om ze aan te schaffen. Ze bieden ook de beste bescherming tijdens het transport van de winkel naar huis.

Nu onze planeet zo onder druk staat, is elk gebaar om op een consequente manier afval een halt toe te roepen meer dan welkom. Een glazen fles blijkt 20 tot 50 keer opnieuw gebruikt te kunnen worden. En één fles hergebruiken leidt over de hele levensduur onmiddellijk tot een besparing van 19 tot 49 nieuw te produceren flessen. Daarbij komt dat een hergebruikte fles ook een aanzienlijke energiebesparing oplevert. Voor het omsmelten van een glazen fles is immers een temperatuur nodig tussen 1.300 en 1.550 °C, tegenover maar 80 °C om ze te spoelen. Nog een gelijkaardig cijfer: een opnieuw gebruikte statiegeldfles stoot 98 kg CO2 uit en een wegwerpfles maar liefst 474 kg.

Het zijn duidelijke cijfers die moeten leiden tot een duidelijke keuze. Een statiegeldfles die opnieuw gebruikt wordt vergt ook een derde minder water. Wetende hoe belangrijk dat is voor ons overleven en dat van de planeet hebben we alle redenen om de voorkeur te geven aan statiegeldflessen.

Het klopt dat zelf iets klaarmaken beter is voor het milieu en voor de gezondheid. Dat betekent nog niet dat bereide gerechten absoluut uit den boze zijn. Vanuit het oogpunt van ‘zero afvalHet begrip “zero afval” verwijst naar een idee, een manier van leven en een maatschappelijke beweging. De idee, die door enkele pioniers geopperd wordt, is om te gaan naar burgers, gezinnen, organisaties of ook industriële processen die functioneren zonder daarbij afval te produceren, en als logische aanvulling ook door minder hulpbronnen te verbruiken. Hoewel het bereiken van nul afval waarschijnlijk onmogelijk is, zegt de radicale uitdrukking van dit begrip iets over de ambitie die erachter zit: alle facetten van hoe iets functioneert, moeten opnieuw geëvalueerd worden met als doel een drastische vermindering van de productie van afvalstoffen.”’ verdient het dan wel de voorkeur om voor een herbruikbare recipiënt te kiezen. Zeker voor meeneemgerechten als frietjes, sushi of pizza. Ontdek hier de gebruiksaanwijzing voor een geslaagde zero afval afhaalmaaltijd.

Het geheim zit in de geschikte recipiënten: bokalen, ‘tupperwares’, glas...

Zoveel is duidelijk. Voor een verantwoorde afhaalmaaltijd is het noodzakelijk zelf de geschikte dozen mee te brengen. Enkele voorbeelden: hermetisch sluitende glazen schalen voor de soep, houten bewaardozen voor de sushi, pasta, salades..., een klein glazen bokaaltje voor de sojasaus of de vinaigrette, ... En voor de broodjes kun je toch net zo goed een leuk, herbruikbaar linnen zakje meenemen. Neem in ieder geval dozen van de juiste afmetingen mee, om onaangename verrassingen te vermijden. En denk ook vooraf goed na over het aantal dozen en schalen dat je nodig zult hebben voor het transport van je bestelling.

Vermijd het spitsuur en wees gewapend … met je mooiste glimlach

We hoeven je er niet van te overtuigen dat je maar beter je afhaalgerechten bestelt buiten het spitsuur. Het leven van een traiteur is zo al ingewikkeld genoeg. Bij een zero afvalHet begrip “zero afval” verwijst naar een idee, een manier van leven en een maatschappelijke beweging. De idee, die door enkele pioniers geopperd wordt, is om te gaan naar burgers, gezinnen, organisaties of ook industriële processen die functioneren zonder daarbij afval te produceren, en als logische aanvulling ook door minder hulpbronnen te verbruiken. Hoewel het bereiken van nul afval waarschijnlijk onmogelijk is, zegt de radicale uitdrukking van dit begrip iets over de ambitie die erachter zit: alle facetten van hoe iets functioneert, moeten opnieuw geëvalueerd worden met als doel een drastische vermindering van de productie van afvalstoffen.”-bestelling hoort trouwens een brede glimlach. Niet alle afhaalzaken zijn even overtuigd van de noodzaak om het anders te gaan doen. En sommigen zijn bepaald hardhorig en hardleers. Vandaar die glimlach en bij voorkeur ook wat begrip en geduld.

Koop lokaal

Waarom niet kiezen voor een lokaal restaurant, in plaats van een grote restaurantketen? Zeker als je tegelijk opteert voor een ecologisch verantwoorde onderneming? Daar zullen ze allicht opener staan voor je zero afvalHet begrip “zero afval” verwijst naar een idee, een manier van leven en een maatschappelijke beweging. De idee, die door enkele pioniers geopperd wordt, is om te gaan naar burgers, gezinnen, organisaties of ook industriële processen die functioneren zonder daarbij afval te produceren, en als logische aanvulling ook door minder hulpbronnen te verbruiken. Hoewel het bereiken van nul afval waarschijnlijk onmogelijk is, zegt de radicale uitdrukking van dit begrip iets over de ambitie die erachter zit: alle facetten van hoe iets functioneert, moeten opnieuw geëvalueerd worden met als doel een drastische vermindering van de productie van afvalstoffen.”-bestelling. En je geeft meteen de lokale economie een duwtje in de rug, ten koste van de multinationals. Wie weet krijg je zelfs een schepje meer dan waar je doorgaans recht op hebt. Sterker nog: voor wie goed zoekt zijn er wellicht adressen te vinden die een korting geven aan zero afval-klanten. Een lekkere maaltijd, zonder afval en zonder dat je zelf moet koken. Wat wil je nog meer?

Maar denk erom dat dit systeem bij thuislevering geen optie is.

 ‘Lijst van schoolbenodigdheden: waar ga ik het beste winkelen? ‘ (FR)

De impact van de klassieke batterijen op ons milieu staat niet meer ter discussie. Klassieke batterijen zijn een ecologische catastrofe door de enorme hoeveelheden niet-hernieuwbare grondstoffen die ze vergen en door hun uitstoot aan broeikasgassenGas dat een gedeelte van de zonnestralen absorbeert en herverdeelt onder de vorm van stralingen, die andere gasmoleculen ontmoeten en zodoende het proces herhalen en het broeikaseffect veroorzaken, met een warmteverhoging als gevolg. De belangrijkste broeikasgassen waarvan de oorsprong voornamelijk met menselijke activiteiten verband houden zijn kooldioxide (CO2), methaan (CH4) en troposferisch ozon (O3). die mee verantwoordelijk zijn voor de klimaatopwarming. Gelukkig bestaat er een alternatief dat in efficiëntie niet moet onderdoen: herlaadbare batterijen.

Herlaadbare batterijen vormen een ecologisch minder schadelijk alternatief

Weegschaal, afstandsbediening, zaklamp, wandhorloge … De lijst van batterijgebruikers is schier eindeloos. Dan hoeft het niet te verbazen dat we elke dag zoveel batterijen nodig hebben.. Statistieken leren dat we samen in België bijna 100 miljoen batterijen per jaar gebruiken. Bijna 100 miljoen batterijen die in de vuilnisbak terecht komen, bovenop de aanzienlijke milieuschade die ze vooraf al veroorzaakt hebben. Je moet immers beseffen dat batterijen:

• vervaardigd worden uit niet-hernieuwbare grondstoffen waarvan sommige zeldzaam zijn;
• voor hun productie 40 tot 140 keer meer energie nodig hebben dan ze bij gebruik opnieuw afgeven;
• tal van extreem toxische bestanddelen bevatten (cadmium, kwik, lood …); en daardoor moeilijk te verwerken zijn.

Het hoeft niet meer gezegd dat klassieke batterijen een waar vergif vormen voor het milieu. En omdat we zo moeilijk zonder kunnen is het van cruciaal belang om minstens voor de minder schadelijke herlaadbare batterijen te opteren. Die blijven gevaarlijk afval vormen aan het einde van de levenscyclus maar hun ecologische balans valt niettemin veel gunstiger uit omdat ze honderden keren opnieuw gebruikt kunnen worden. Dat betekent dat ze (veel) later in de vuilnisbak belanden dan de wegwerpsoortgenoot.

De grootste troef van herlaadbare batterijen: hun levensduur

Zoals we net aanhaalden kunnen herlaadbare batterijen honderden keren opnieuw gebruikt worden. Helaas gaan herlaadbare batterijen, anders dan velen denken, niet eeuwig mee. Na een aantal cycli van laden en ontladen valt de chemische reactie immers stil. Meer concreet bedraagt de levensduur van een batterij tussen 400 en 1.000 laadcycli, afhankelijk van de gebruikte materialen. Zo bestaan er herlaadbare batterijen op basis van lood, met NiMH, NiCd of lithiumionen. Hoe dan ook, een handiger en zuiniger alternatief voor herlaadbare batterijen is er niet.

En als we nu voor onze cadeautjes eens teruggrepen naar een oude Japanse traditie? Herbruikbaar textiel of furoshiki is in Japan al sinds het jaar 710 populair voor het verpakken van cadeautjes. Na de tweede wereldoorlog is de traditie wat in onbruik geraakt. Maar sinds 2006 is de furoshiki na een halve eeuw van stilte weer aan een opmars bezig. Ook trendy westerlingen gebruiken ze ondertussen om hun cadeaus letterlijk en figuurlijk netjes in te pakken. De handige, zuinig en ecologische furoshiki is dus echt een must.

Cadeautjes verpakken in een herbruikbare lap stof, is helemaal zero afval

Meters inpakpapier kosten ons anders alleen maar geld en belanden toch in de prullenmand. De furoshiki is de nieuwe verpakking van de milieubewuste consument en artiest in spe. Deze oude techniek is afkomstig uit het land van de rijzende zon en bestaat uit niets anders dan een vierkant stuk stof waar cadeaus van allerlei vorm in verpakt worden. Uiteraard zijn er furoshiki’s te koop met de mooiste Japanse motieven, maar niets gaat natuurlijk boven DIY met restjes stof.

Een sjaal, een bandana, een oud kledingstuk, of zelfs een kussensloop kunnen perfect dienst doen als basis voor je furoshiki. Er zijn verder weinig eisen: het stuk stof moet vierkant zijn en niet te zacht noch te hard. Meer moet dat voor zero afvalHet begrip “zero afval” verwijst naar een idee, een manier van leven en een maatschappelijke beweging. De idee, die door enkele pioniers geopperd wordt, is om te gaan naar burgers, gezinnen, organisaties of ook industriële processen die functioneren zonder daarbij afval te produceren, en als logische aanvulling ook door minder hulpbronnen te verbruiken. Hoewel het bereiken van nul afval waarschijnlijk onmogelijk is, zegt de radicale uitdrukking van dit begrip iets over de ambitie die erachter zit: alle facetten van hoe iets functioneert, moeten opnieuw geëvalueerd worden met als doel een drastische vermindering van de productie van afvalstoffen.” niet zijn!

Stoffen cadeauverpakkingen zijn niet alleen herbruikbaar maar ook nog eens leuk en flexibel. En je hebt er geen lijm, kleefband, of nietjes voor nodig. Met plooien en knopen geef je de doek de gewenste vorm. Fles, boek, bal… alles kun je in zo’n furoshiki verpakken. En het resultaat mag steevast gezien worden.

Voor een perfect cadeau:

• gebruik voor de kleine presentjes een vierkante doek van 45 of 50 cm;
• 68, 70 of 75 cm zijn de standaard afmetingen voor de cadeauverpakkingen.

Een alternatief voor geschenkpapier … en nog heel wat meer

De Japanners hebben eeuwenlang de furoshiki gebruikt om hun spullen, goederen en boodschappen te vervoeren, om hun cadeautjes in te pakken en als tas. Een correct geknoopte furoshiki is immers bijzonder stevig Vandaag is deze eenvoudige lap stof zijn populariteit aan het herwinnen. Naar het strand neem je er al je handdoeken, boeken, zonnebrillen, enz. in mee. Op straat trekt hij sowieso de aandacht. En ook bij het winkelen bewijst hij uitstekende diensten. Conclusie, we gaan ervoor.

En als u niet weet hoe u zelf een furoshiki kunt maken, bekijkt u een van de vele tutorials op het internet. Ook een bezoekje aan dit adres helpt u verder.